تکریم نوجوانان از نظر مذهبی از وظایف عموم افراد اجتماع است
خبرنگاران افتخاری/ محمود لطفیان: حجت‌الاسلام لطفیان در گفتمان دینی «تربیت و اخلاق به روایت رساله سجادیه» گفت: در تکریم نوجوانان و احترام به شخصیت آنان از نظر مذهبی یکی از وظایف قطعی پدران و مادران و عموم افراد اجتماع است.
به گزارش خبرنگار افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد لطفیان سرگزی، امام جمعه نیک‌شهر در گفتمان دینی «تربیت و اخلاق به روایت رساله سجادیه» طی سخنانی گفت: بندگی خدا نوعی شادی و لذت درونی همراه دارد و تربیت قرآنی فرزندان اساسی‌ترین نوع سرمایه‌گذاری اجتماعی و راه رسیدن به سعادت دنیا و آخرت است.
وی با بیان شعار «فرزند بیشتر شادی بیشتر» به حق خردسالان در رساله حقوق امام سجاد(ع) اشاره کرد و افزود: اگر پدر و مادر به کتاب تربیتی قرآن توجه کنند و نوجوانان را در شورای خانوادگی به همکاری فکری و مشورت دعوت کنند، عملاً ارزش معنوی او را مورد توجه قرار داده‌اند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: از امام صادق(ع) در کتاب وسائل نقل شده که فرمودند «فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار بازی کند و هفت سال او را با آداب و روش‌های مفید و لازم تربیت کن و در هفت سال سوم مانند یک رفیق صمیمی مصاحب و ملازمش باش». در این حدیث نورانی امام صادق(ع) به لزوم رفاقت پدران با نوجوانان تأکید کرده و احترام و تکریم نوجوانان را با کلمه ملازمت بیان کرده است.
وی عنوان کرد: پدران و مادران در سنین قبل بلوغ بر فرزندان خود حکومت می‌کنند ولی از آغاز سن بلوغ موظفند به شخصیت آنان احترام کنند و به جای فرمانروایی، رفیق صمیمی نوجوانان و مصاحب با صفای آنان باشند. تکریم نوجوانان و احترام به شخصیت آنان از نظر مذهبی یکی از وظایف قطعی پدران و مادران و عموم افراد اجتماع است. تجلیل از نوجوان در تمام شئون اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی و روانی آنان اثر می‌گذارد و نتایج درخشانی به بار می‌آورد.
حجت‌الاسلام لطفیان یادآور شد: نوجوانی که مورد تکریم پدر و مادر است، نوجوانی که در شورای خانواده شرکت می‌کند و به نظراتش ترتیب اثر داده می‌شود، نوجوانی که پدرش با وی مانند یک رفیق صمیمی رفتار می‌کند و همواره گرامی و محترمش می‌دارد، این نوجوان کوشش می‌کند که خود را به ناپاکی‌ها آلوده نکند و رفتارش شایسته این تکریم باشد.
وی ادامه داد: مراقبت می‌کند از اعمالی که مقام او را تنزل می‌دهد و ارزش او را لکه‌دار می‌کند اجتناب کند. برعکس نوجوانی که مورد تکریم پدر و مادر نبوده مورد تمسخر و تحقیر پی در پی قرار گرفته و جامعه به شخصیت وی احترام نکند همواره از احساس درونی حقارت رنج می‌برد و می‌کوشد به هر وسیله ممکن اظهار وجود کند. اگر تخلف و لغزش نوجوان، با کنایه و در کمال ادب تذکر داده شود دور نیست که به خوبی مؤثر افتد؛ لااقل برای حفظ شخصیت خودش آن عمل ناپسند را ترک گوید و خویشتن را اصلاح کند.
امام جمعه نیک‌شهر بیان کرد: متأسفانه بعضی از والدین بر اثر بی‌اطلاعی از فن تربیت، سخنان ملامت‌آمیز خود را تکرار می‌کنند و به قصد اصلاح نوجوانان پیوسته آنان را مورد توبیخ و اهانت خویش قرار می‌دهند، غافل از اینکه تکرار ملامت اثر معکوس دارد و نوجوان را در اعمال ناپسند خود جری‌تر می‌کند و آنان را به لجاجت وا می‌دارد. گاهی برای اثبات شخصیت خودشان در مقابل گفته پدر و مادر مقاومت می‌کنند و در ادامه روش ناپسند خویش پافشاری می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه مهربانی و مهرورزی کوچک‌ترین حق است و فرد بزگتر به عنوان یک تکلیف باید با آنها مهر و محبت پیشه کند، گفت: کودک در آغاز که به مدرسه می‌رود اولین‌بار است که در محیطی بزرگتر از خانواده حضور پیدا می‌کند اگر با ملایمت، سرزنش و کم‌اعتنایی مواجه شود دل لطیف و روح نازک او آزرده شده کم‌کم دل او که سرشار از محبت به دیگران است به کینه آلوده و بعد هم دچار وحشت و فرار می‌شود.
لطفیان یادآور شد: گاهی ملامت‌ها باعث می‌شود که کودکان از علم و محیط آموزشی گریزان شوند. امام علی(ع) فرمودند «بسیار ملامت کردن ناراحت‌کننده‌تر از کتک زدن است. یکی از اساسی‌ترین شروط تعالی برای کودکان و بزرگسالان آزادی محیط زندگی است. در شرایط زورگویی و در محیط مرگبار استبداد امید تعالی و شکوفایی استعداد نیست. سیره رسول‌الله(ص) چنان بود که اگر از کوچه و بازار عبور می‌کردند کودکان با دیدن حضرت به وجد می‌آمدند و گاهی حضرت را برای شرکت در بازی خود دعوت می‌کردند.
وی با اشاره به حق خوشحال‌کننده و حالات مختلف زندگی از نگاه رساله حقوق امام سجاد(ع)، گفت: دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم در آن حالات متفاوتی وجود دارد. گاهی زندگی انسان پر می‌شود از غم و غصه و مشکلات و گاهی زندگی پر می‌شود از موج‌های خوشحالی و سرور به گونه‌ای که گاهی فرد از فرط خوشحالی در پوست خود نمی‌گنجد. اسلام دین اعتدال و میانه‌روی است در اوج گرفتاری‌ها نباید از رحمت خدا مأیوس شد و همه درهای نجات را به سوی خود بست و هنگام خوشحالی هم نباید دچار خود فراموشی و خدا فراموشی شد.
امام جمعه نیک‌شهر بیان کرد: درحال سرور و شادی هم بدان نعمت‌ها از آن خداست و اگر دل‌هایی متوجه او شده بداند که خدا خواسته و در گرفتاری‌ها نیز متوجه خدا باش زیرا حوادث تلخ نیز نقش سازنده‌ای در زندگی انسان دارد. از امام صادق(ع) در کتاب اصول کافی نقل شده «محبوب‌ترین کارها نزد خدا شاد کردن مؤمن است».
وی عنوان کرد: غم و شادی، یأس و امید و بالاخره برخورداری و تنگدستی در زندگی توأم و آمیخته به هم هستند. پدری که در غم فرزند از دست رفته‌اش به سوگ می‌نشیند، مادری که با دست تهی و خالی دست و پا زدن فرزندش را در کام بیماری کشنده می‌بیند و امیدی به جز خداوند ندارد، اینها گرفتار غم و غصه بوده دائماً اشک حسرت ریخته و آه سوزان از دل می‌کشند. اگر مسلمانی در چنین شرایطی دست تفقد و مهربانی بر سر انسانی غم‌زده کشید و از هر راه مشروعی که بتواند در شادی او کوشید از مؤمنان واقعی است.
حجت‌الاسلام لطفیان افزود: از دیدگاه اسلام اینگونه افراد رسول خدا(ص) را شاد و خدا را از خود راضی کرده است و بهترین کارها در نزد خدا شاد ساختن مؤمنین است. به طور مثال قرض شخصی که کمرش در زیر بدهی خم شده و آبرویش به مخاطره افتاده را ادا کند و یا وسائل ازدواج دختر و پسری که آماده ازدواج هستند و ازدواج آنها به تأخیر افتاده را فراهم کنند.
وی بیان کرد: از جمله حقوق اجتماعی که خوشحالی می‌آورد میهمان‌نوازی است. اهمیت و احترام مهمان به اندازه‌ای است که در اسلام به عنوان یک هدیه آسمانی تلقی شده است البته رعایت سادگی در پذیرایی یک ضرورت است. عصر امروز عصر غلبه مادی‌گری بر جهان است؛ اما پیروان اهل بیت(ع) بهترین وسایل موجود خانه و با ارزش‌ترین غذاهای خود را برای پذیرایی مهمانان که گاهی با آنها ارتباط کمی دارند و شاید تنها در یک سفر کوتاه زیارتی به مکه یا کربلا و ... با هم آشنا شده‌اند، بگذارند.
امام جمعه نیک‌شهر عنوان کرد: حال وقتی روشن شد که شاد کردن مؤمن به منزله شاد کردن خدا و رسول اوست، آزار مؤمن و بدی در حق او نیز آزار خدا و رسول است. این کار ناپسند و زشت ممکن است به صورت‌های مختلف صورت پذیرد. با غیبت، تهمت، تجسس در امور پنهانی زندگی دیگران، پرونده‌سازی و ایجاد گرفتاری شدید، با گشودن دست تجاوز به مال و ناموس و جان مؤمن اما ایمان آورده‌ها که برادران یکدیگرند باید اصول برادری را حفظ کرد و تا حد ممکن که موجب تجری و گستاخی مجرم نشود از خطای یکدیگر در گذرند تا زندگی اجتماعی و سلامت روحی و روانی افراد تضمین شود.
