حمایت بی‌جا باعث ضعف محتوایی آثار ادبی می‌شود
گروه ادب: نویسنده و منتقد ادبی کشورمان در مراسم رونمایی از مجموعه داستان «تشویش» گفت: درست است که کتاب‌اولی‌ها باید حمایت و تشویق شوند، ولی اگر حمایت‌ها را بدون پشتوانه ادبی انجام دهیم، باعث ضعف محتوای آثار نویسنده در درازمدت می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، زهرا زواریان، نویسنده و منتقد ادبی، در مراسم رونمایی از کتاب «تشویش» به قلم معصومه خسروشاهی در بنیاد شعر و ادبیات داستانی که عصر روز گذشته، 2 تیرماه، برگزار شد، از اینکه نویسنده زن دیگری به جمع نویسندگان این حوزه افزوده شده است، اظهار خرسندی کرد.
وی گفت: با سه گروه نویسنده، ناشر و منتقد و مسئولان فرهنگی که بنیاد هم از آن جمله است، سخنانی دارم؛ مشخص بود که خسروشاهی چند سالی در حوزه انسان‌شناسی، دغدغه‌های گشتن دنبال خویشتن و ... بوده و این از جوان امروز کمی بعید است و برای نسل ما دغدغه‌های مهمتری مطرح بود که برای جوانان امروز مطرح نیست.
این نویسنده اظهار کرد: گاه نوشته‌هایی دیده می‌شود که معلوم می‌کند پرسش‌های جدی‌تری برای جوانان امروز مطرح است و این موضوع جای خوشحالی دارد.
وی با بیان اینکه باید به خسروشاهی گفت که بیشتر باید در این راستا دقت و کار کند، افزود: چاپ کتاب شاید راحت‌ترین کاری است که یک نویسنده می‌تواند انجام دهد؛ مهم کیفیت است که اثر را ماندگار می‌کند، که اگر چندان مطلوب نباشد می‌توان اثر را به زمان خاصی مختص کند که ممکن است خیلی زود فراموش شود.
زواریان عنوان کرد: اولین کتابم را در سن 27 سالگی چاپ کردم، ولی آرزو می‌کردم کاش چاپ نمی‌شد تا پخته‌تر شود. البته نویسنده زن در آن دوران کم بود. در حال حاضر نویسنده زن بسیار داریم که مشغول نوشتن هستند.
نوشتن باید آوای زمانه باشد
وی با تأکید بر کیفیت آثار گفت: علاوه بر کیفیت، صدایی که باید صدای تشخص نویسنده را نشان دهد و آوای زمانه باشد نیز دغدغه دیگر این حوزه است که نویسندگان باید به آن توجه داشته باشند.
زواریان اظهار کرد: متأسفانه علی‌رغم نگارش‌های زیاد در این حوزه، بانوان در دنیای فیمینیست خود محصور هستند. کاش می‌شد که صدایی از این میان بلند شود که فراتر از جنسیت ببیند، فکر کند و بنویسد.
وی با توصیه به خسروشاهی افزود: شاید بهتر باشد این نویسنده جوان چاپ نخستین کتابش را فراموش کند و به کارهای بهتر فکر کند. از ناشر اثر خیلی ناراحت هستم، چون کتابی را قرار است با مضمون دفاع مقدس ارائه کند، در حالی که داستان‌ها خیلی جدی نیستند و این خیلی ناراحت‌کننده است و لزومی نداشت که بگوییم کتابی از نوع دفاع مقدس است و پس از آن منتقد که اثر را می‌خواند، ببیند که 4 تا داستان بیشتر در این باره نیست.
زواریان عنوان کرد: من این موضوع را به حساب سهل‌انگاری فرهنگی گذاشتم که به فراوانی با این موضوع در دوران پس از انقلاب دچار هستیم و به گزارش عملکردهایمان فکر می‌کنیم و اینکه بگوییم 10 مجموعه داستان کوتاه درباره جنگ داریم، ولی اصلا زحمت به خود نمی‌دهیم که کار را بخوانیم و ببینیم که اصلاً درباره دفاع مقدس است یا خیر؟
سهل انگاری در ژانر دفاع مقدس
وی همچنین اظهار کرد: به نظرم کاری که ناشر اثر کرده، اصلاً کار خوبی نبوده است. تصور می‌کنم که یکی از اتفاق‌هایی که به ژانر دفاع مقدس لطمه می‌زند، سهل‌انگاری در این باره است.
زواریان افزود: سخن بعد من با منتقدان این عرصه است. خطابم به منتقدان کتاب است که شاید خودم هم شامل آن گروه می‌شوم. البته اینجا به عنوان مهمان حضور دارم و در حوزه نقد با کسی تعارف ندارم. تصور می‌کنم که درست است که می‌گوییم کتاب اولی‌ها باید حمایت و تشویق شوند، ولی مطلب اینجاست که اگر حمایت‌هایی را بدون پشتوانه ادبی انجام دهیم سبب کاهش محتوای اثر در درازمدت می‌شود.
این نویسنده و منتقد گفت: نویسندگان نسل ما دچار این مشکل شدند و ما به دلیل اینکه در موقعیت خاصی قلم به دست گرفتیم و جامعه ادبی به حضور ما نیاز داشت و حرف زمانه را می‌زدیم، کمتر دچار سختگیری بود و آثارمان خیلی زود چاپ و نقد شد.
وی ادامه داد: بعد از چند سال جماعت زیادی از نویسندگان دفاع مقدس شدیم که آثار بسیاری را چاپ کردیم، ولی آثارمان کیفیت لازم را نداشت. بعد از 30 سال جماعتی به عنوان داستان‌نویسان انقلاب داریم که بودجه کلانی برای آنان در همایش و نشست و... هزینه می‌شود.
زواریان اظهار کرد: متاسفانه آنچه باید اتفاق بیفتد و در شأن انقلاب اسلامی و موضوع دفاع مقدس باشد، روی نداده است. ای کاش آن زمان منتقدان به ما سخت‌تر می‌گرفتند؛ البته منتقدان آن زمان هم آماتور بودند و منتقد جدی نداشتیم. ولی الان منتقدان خوبی داریم و توقع داریم وقتی مجموعه‌ای چاپ می‌شود، بعدآً نقد شود.
وی همچنین به خسروشاهی توصیه کرد: نویسنده باید کتاب خود را در معرض نقد بگذارد و هر چه منتقد دلسوزانه‌تر و کارشناسانه‌تر اثر را نقد کند، به نویسنده خدمت می‌کند و باعث رشد آثارش می‌شود که این رویداد مهمی است.
