به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، بیست و دومین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم روزهای پایانی خود را سپری میکند، به این بهانه به منظور بررسی عملکرد کمیته هنری این رویداد قرآنی گفتوگویی با جواد صادقی؛ دبیر هنری نمایشگاه ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید:
آنچه که در بخش هنری نمایشگاه امسال برگزار شد تا چه اندازه توقعات کمیته را برآورده کرد؟
با توجه به فرصت کم دو ماههای که در اختیار کمیته هنری نمایشگاه قرآن کریم امسال قرار گرفت، تمام سعی و تلاش همکاران و مسئولان این بخش در برگزاری هر چه بهتر برنامههای آن معطوف شد هر چند که اگر زمان زیادی در اختیار داشتیم مطمئناً با فرصت بیشتری تصمیمگیری میکردیم و در محدوده زمانی مناسبتری با اعلام فراخوان از وجود هنرمندان بیشتری در ارائه آثارشان استفاده میشد که بر غنای فضای نمایشگاهی این بخش میافزود با این وجود با توجه به فرصت و امکاناتی که در اختیار داشتیم توقعات تا حد زیادی برآورده شد.
چقدر تعاملات میان کمیته هنری با شورای سیاستگذاری و برنامه ریزان نمایشگاه را در توفیق برگزاری و اجرای برنامههای بخش هنری مؤثر میدانید؟
به هر حال در هر فعالیتی همواره دو بخش وجود دارد، یکی برنامهریزی است و دیگری پشتیبانی و تدارکات که برای اجرای هر چه موفقتر فعالیتها بستر مناسب را تأمین میکند؛ در جلسات هماهنگی که نمایندگان کمیته هنری با ستاد برگزاری نمایشگاه قرآن کریم داشتند، برنامههایی کارشناسی شده از سوی ما ارائه شد تا براساس شأن و جایگاه قرآن به عنوان ارزشمندترین چیزی که مسلمانان در اختیار دارند، شاهد برگزاری برنامههای درخوری باشیم؛ از آن طرف هم وقتی واژه بینالمللی در مورد نمایشگاه قران مطرح میشود ظرفیت و توقعی را به وجود میآورد که در جریان آن ما شاهد برگزاری این بخش با استفاده از بهترین آثار هنری از بهترین هنرمندان مطرح ایرانی که در سطح بینالمللی نیز صاحب نام هستند باشیم؛ خوشبختانه به ویژه پس از انقلاب اسلامی، هنرمندان به ویژه در عرصه تجسمی و در قالب رشتههایی همچون نقاشی، خوشنویسی و نقاشی خط و گرافیک و... فعالیتهای خوبی به انجام رسانده و آثار نفیسی نیز در حوزه هنر قرآنی خلق کردند، پس ما برای تأمین محتوای هنری برگزاری نمایشگاههایی همچون نمایشگاه بینالمللی قرآن مشکلی نداریم و تنها باید بستر مناسب این امر ایجاد شود.
فضای نمایشگاهی که امسال در باغ موزه دفاع مقدس شاهد آن بودیم تا چه اندازه بستر مناسبی برای ارائه آثار هنری ایجاد کرد؟
این نمایشگاه مشکلاتی داشت که بیشتر هم به دلیل تغییر مکان نمایشگاه به وجود آمد و موجب شد تا همه قسمتهای در نظر گرفته شده برای بخش هنری در یک مکان مشخص مجتمع نشوند هر چند که هر یک از بخشهای هنری با وجود پراکندگی فضا در حد امکان حرفهای برگزار شدند اما اعتقاد من و سایر دوستان همکار در بخش هنری بر این است که تا رسیدن به فضای کاملاً حرفهای و هنری باید جزء به جزء فضاها حرفهای شود البته تلاش مسئولان در بخش پشتیبانی و تدارکات در ایجاد این فضا قابل تقدیر است اما تجربه امسال بخش هنری میتوان شروع خوبی برای قوام و انسجام بهتر این بخش در نمایشگاههای آینده باشد چرا که همچنان تا رسیدن به ایدهآلها فاصله زیادی داریم.
ایدهآل در بخش هنری نمایشگاه قرآن از نظر شما چیست؟
نظارت بر همه قسمتهای هنری باید به عهده بخش هنری باشد که به شکل تخصصی آثار این بخش را برای نمایش در فضای نمایشگاهی این رویداد قرآنی آماده میکند، با بررسی اجمالی بر آثار هنری به نمایش درآمده در نمایشگاه قرآن امسال به روشنی میتوان به این نتیجه رسید که از جمله بهترین آثار هنری از هنرمندان تراز اول کشور در این نمایشگاه حضور دارند که دعوت از این آثار و هنرمندان خالق آنها تنها به واسطه اعتبار و جایگاهی بود که فعالان بخش هنری در میان این هنرمندان داشتند؛ ما امسال بخش هنر جدید شامل ویدئوآرت و چیدمان را داشتیم که ظرفیت جدیدی در عرضه فعالیتهای هنری در راستای مفاهیم قرآنی پدید آورد، ابداع این بخش و دعوت از هنرمندان فعال در آن نیاز به تشخیص هنری دارد که تصور میکنم تنها از عهده کمیته هنری محقق شود؛ متأسفانه با وجود آن که این اعتقاد را ندارم که همه چیز هنری نمایشگاه باید زیر نظر کمیته هنری اداره شود اما حداقل در مورد بعضی از فضاهای نمایشگاهی بخش هنری مثل نمایشگاه عکس سفرههای افطاری و یا آثار هنری به نمایش درآمده در بخش بینالملل این توقع دور از انتظار نبود.
یعنی آثار هنری بخش بینالملل در اختیار شما نبود؟
نه، وقتی صحبت از ایجاد بخش بینالملل میشود که به تبع آن باید از هنرمندان خارجی برای شرکت در نمایشگاه دعوت شود، تصور هنرمندان قرار گرفتن در فضایی بینالمللی با سابقه بیست و دو دوره برگزاری نمایشگاه است اما در عمل جانمایی برای به نمایش درآمدن آثار هنری بخش بینالملل در خور نام نمایشگاه نبود هر چند که من از تلاش مسئولان این بخش دفاع میکنم و از نزدیک شاهد فعالیت شبانهروزی آنها برای هر چه بهتر برگزار شدن این بخش بودم و اساساً باید مطلبی را عنوان کنم؛ خلاقیت هنری تنها به بخش هنری نمایشگاه قرآن نباید خلاصه شود، باید هنرمندان در طراحی غرفههای گوناگون نمایشگاه وارد عمل شوند تا با استفاده از نگرش و دید هنری فضایی چشمنوازتری را برای نمایشگاه به وجود آورند.
اشاره به بخش هنر جدید کردید که گویا در نمایشگاه نیز استقبال خوبی از آن به عمل آمد، پیوند این بخش با موضوعات قرآنی را تا چه اندازه تنگاتنگ میدانید؟
بسیار زیاد، این ادعای من نیست بلکه ادعای کارشناسانی است که به انتخاب آثار این بخش پرداختند که اغلب هم در محیطهای دانشگاهی مشغول تدریس هنری هستند؛ بنا به ادعای این کارشناسان به جرئت میتوان گفت در صورت داشتن زمان کافی اگر فراخوان برای شرکت هنرمندان در بخش هنرهای جدید فقط در محیط دانشگاهی اعلام میشد حداقل 100 اثر ویدئوآرت و چیدمان اتفاقاً با محوریت مفاهیم قرآنی متقاضی شرکت در نمایشگاه بودند که بتوان از میان آنها تعدادی آثار فاخر را برای نمایش انتخاب کرد؛ با این وجود در این بخش ما آثار هنرمندان شاخص هنرهای تجسمی را که نمونه بارز آنها زندهیاد عبدالمجید حسینیراد و حسین خسروجردی بودند را در معرض دید علاقهمندان قرار دادیم.
بخش هنری نمایشگاه غیر از تجسمی، هنرهای نمایشی را نیز نظارت میکرد، این فعالیت را چطور ارزیابی میکنید؟
این بخش تخصصی است و خوشبختانه مسئولیت آن هم به افرادی کاربلد محول شد و مجموعهای گروههای شناخته شده عرصه نمایش در بخشهای نمایش خیابانی، میدانی، نقالی و پردهخوانی به اجرای برنامه پرداختند که اتفاقاً استقبال خوبی نیز از سوی بازدیدکنندگان از آنها هم به عمل آمد.
در حین گفتوگو اشاره کردید که تجربه بخش هنری این دوره نمایشگاه قرآنی شروع و نقطه آغاز برای فعالیت حرفهای در این بخش است منظورتان چیست؟
در ابتدای این مصاحبه هم عرض کردم که با توجه به امکانات و فرصتی که در اختیار داشتیم، بخش هنری عملکرد خوبی داشت، باز هم تأکید میکنم که نیاز به برنامهریزی بلند مدت با فرصت کافی داریم و همه چیز را نباید به روزها و دقایق آخر محول کنیم؛ اگر رویهای که در نمایشگاه امسال در بخش هنری شاهدش بودیم در سالهای آینده هم ادامه داشته باشد تکلیف ما مشخص است، زمان مشخصی برای نمایشگاه دوره بیست و سوم داریم و باید پس از پایان نمایشگاه امسال به فکر سال آینده بود، همه نواقص را بررسی و در جهت رفع آنها برآمد و به تقویت نقاط مثبت نمایشگاه امسال پرداخت که این مهم با یک برنامهریزی و مدیریت فرهنگی و هنری جامع غیرقابل دسترس نیست.