حجتالاسلام و المسلمین ناصر نقویان، مدرس حوزه و دانشگاه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به وجه عید در اسلام، اظهار کرد: در معارف اسلامی وقتی که روزی یا لحظهای یا ساعتی به عنوان روز جشن یا عید اعلام میشود معنایش این است که انسان یک کار خوب انجام داده است و این کار خوب پشتوانهاش برگزاری یک جشن و سرور است. در واقع این عید یک نوع هدیه و عیدی است که انسان از خدا میگیرد؛ اگر چه به قول سعدی «چو نعمت از تو و شکر از تو و زبان از توست/ چه بندگیست ندانم از این میان ما را».
دلالت عید فطر بر غایت رمضان و رحمت و شفقت بینهایت خداوند نسبت به خلق
این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به غایتمندی افعال و احکام الهی، فطر را دال بر غایت رمضان دانست و گفت: با وجود این که همه چیز از جمله بندگی ما از خداوند است، اما این بندگی را و وجوبی که از سوی خدا برای آن تعیین شده است نیز باید با توجه به اینکه خدا غایت رحمت و شفقت را بر خلق دارد فهمیده شود. حتماً خداوند برنامهای چیده است که بندگان خود را به این وسیله به خود نزدیکتر کند و به پاداش و بهشت قرب خود بکشاند و به همین دلیل همه اینها تدبیری است از ناحیه الهی.
حکمت پاداشهای ماه رمضان چیست؟
وی با اشاره به پاداشهای فراوان بیان شده برای اعمال در ماه رمضان و جایگاه این ماه، عنوان کرد: این درست مانند این است که معلمی نمره قبولی بالایی به دانشآموزی بدهد به این عنوان که چون آن دانشآموز سر کلاس او نشسته است و نفس کشیده و حتی چرت هم زده است.
وی ادامه داد: اگر از این معلم بپرسند که این چطور نمرهدادنی است که به خاطر نفس کشیدن و خوابیدن بر سر کلاس چنین نمرهای به این دانشآموز دادهای؟ او میگوید شما نمیدانید این بچه صبح به بهانه مدرسه از خانه بیرون آمد و به خیال آمدن مدرسه مادرش به من زنگ زد و گفت آقای معلم دست من به دامن شما! رفقای ناباب میخواهند این بچه را امروز به راههای بد ببرند و شما هر جور که هست او را از آن راه منصرف کنید و به سر کلاس بیاورید؛ درس خواندنش هم پیشکش و همین که به آن جاهای ناشایست نرود فعلاً برای من خیلی اهمیت دارد. خداوند چنین کاری کرده است. به قول مولانا گفت که «به بهانههای شیرین به ترانههای رنگین به من آورید آخر صنم گریز پا را ... و مه خوب خوش لقا را».
وی افزود: بنابراین در حالی که شیاطین برای ما دامها گستردهاند تا ما را به زعم آن شیطان بزرگ و ابلیس به جهنم بکشانند و ابلیس قسم خورده است که من بندههای تو را با خودم به جهنم خواهم برد، در این حال خداوند برنامهای را چیده است که آنات و لحظاتش هم برای ما توأم با پاداش و اجر الهی باشد؛ که در آن خطبه شریف پیامبر(ص) در ماه شعبان فرمودند که «انفاسکم فیه تسبیح و نومکم فیه عباده» یعنی نفسهای شما هم برای شما تسبیح به حساب میشود و خوابتان هم عبادت دیده میشود.
عید فطر؛ جلوه لطف و رحمت الهی در مقابل خطاها و اشتباهات انسانی
نقویان با اشاره به لطف خداوند در مقابل خطاهای افراد، گفت: بدهی ما و خطاها و اشتباهات ما فراوان است و خدای مهربان به گونهای بنا بر این دارد که ما را مورد لطف و رحمت خود قرار بدهد، به همین خاطر بعد از یک ماه روزهداری و احیای شبهای قدر و تلاوت قرآن و بسیاری از کارهای خوبی که مؤمنین در این ماه انجام دادهاند و همه و همه را به عنوان عبودیت و بندگی ثبت میکنند، جا دارد که بعد از این یک ماه، جشن و سروری به عنوان عید بر پا شود.
این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به ماجرایی از یک ماه رمضان سخت در صدر اسلام بیان کرد: در روایتی آمده است که یک ماه رمضان گذشت که ماه رمضان سختی بود و توأم با گرمای طاقتفرسای عربستان، در حوالی روز عید پیامبر خدا(ص) مؤمنین را جمع کردند و به آنها فرمودند که سختی و تلاش این چند روز گذشت اما اجر و پاداشش برای ما ماند.
وی لحظه عید را برای مؤمنین همانند لحظه دریافت اجرت کار از سوی یک کارگر سختکوش توصیف کرد و گفت: این درست مانند آن لحظهایست که یک کارگر زحمتکش و تلاشگر که کارهای سخت و طاقتفرسا انجام میدهد، لباس کار را از تن میکند و لباس رفتن به خانه را میپوشد و کارفرمای او میخواهد اجرتش را بپردازد. اگر این کارفرما ارباب کریمی باشد و حسابهای متعددی برای پرداخت حقوق نسبت به این کارگر داشته باشد شادترین لحظه زندگی آن کارگر همان لحظه است. او از این که توانمند بوده است و توانسته آن کارها را انجام بدهد و اکنون سختیهای آن کار فرو نشسته است و پاداش و اجرت و آن مزدی را که میگیرد برای او باقی است، شاد خواهد بود و لحظه دریافت اجرش شادترین لحظه او خواهد بود.
نقویان افزود: به همین ترتیب طبیعتاً برای مؤمنین هم لحظه عید فطر یکی از شادترین لحظههای زندگیشان است و البته این علی الحسابی است که خدا به بندگان خویش عطا میفرماید و طبق آن چه که در روایات و آیات ما آمده است اصل پاداشها در قیامت و با کرم عنایت الهی پرداخت خواهد شد.
رمضان تأمینکننده سوخت انسان در مابقی مسیر سال است
وی در ادامه نکتهای را در نیز در مورد حال مؤمنین در بعد از ماه رمضان بیان کرد و گفت: درست مانند اتومبیلی که یک راه طولانی را در پیش دارد و مبادا که در این مسیر با کمبود سوخت مواجه شود یک باک اضافی هم بایستی با خود داشته باشد تا سوخت و بنزین تمام نشود، گویا که دستاوردهای این ماه رمضان نیز سوختی برای سفر ماست و ما که باید 11 ماه دیگر در مسیر سال برویم، باید با سوخت رمضان امسال بتوانیم خود را به سال بعد برسانیم.
مراقب شیطان در بعد از ماه رمضان و خالی شدن کیسه از توشه تقوا باشیم
نقویان با اشاره به این مطلب که این خیلی مهم است که ما یادمان باشد در روایات آمده است که شیاطین در ماه رمضان در غل و زنجیرند، عنوان کرد: باید یادمان باشد که به قول ما شیاطین در رمضان به یک مرخصی اجباری بدون حقوق رفته بودهاند و آنها حتماً بعد از ماه مبارک سه شیفت کار میکنند تا بتوانند جبران مافات کنند و آن توشهای را که به تعبیر قرآن از تقوا برای بندگان خدا به دست آمده است بتوانند آن را دوباره از کیسه ما بردارند و دست ما را خالی کنند و به وظیفه شیطانی خودشان عمل کنند.
پیدا شدن شیطان بعد از ماه رمضان؛ نشانی از ذخیره شدن سرمایه تقوا در این ماه
وی بیان کرد: به همین خاطر است که انسانهایی که حواسشان هست در مسیر پرخطری گام نهادهاند و «شبی تاریک و بیم موج و گردابی چنین حائل» پیش رو دارند باید بیش از پیش مراقب آن ذخیرهها و پاداشها و خرجیهای راهشان باشند. به همین جهت انسانهای دقیق حواسشان هست که بعد از ماه مبارک ناگهان سر و کله شیاطینی در دل و جانشان پیدا میشود که اصلاً باور نمیکردند و این را نشانه این خواهند دانست که سرمایهای از تقوا در جیب دلشان نهاده شده است. معمولاً هم سارقان به دنبال سرمایهدارها میگردند و دزد به آدمهای مفلس و بیچیز و تهیدست نمیزند. لذا بایستی حواس ما بیش از پیش جمع باشد که هر کسی در هر مسئولیتی که دارد، و با توجه به این که «هر که بامش بیش برفش بیشتر» مراقب وسوسههای ابلیسی و سارقان این مسیر باشد؛ که راهزنان در این مسیر فراوانند.
نقویان در پایان افزود: امیدوارم که با عنایت الهی و هدایت پاکان و نازنیان و اهل بیت پیامبر(ص) بتوانیم این مسیر پر خطر را با استمداد از امدادهای غیبی پروردگار کریم به پایان برسانیم و روزی که پروندهها بسته میشود و هر کسی فقط میهمان سفره اعمال خودش است، در آن روز، دست تهی نباشیم.
تمام مسیری که جناب اقای نقویان مطرح نمودند اگر تحت ولایت فقیه(مقام معظم رهبری) انجام شود به هدایت خواهد رسید