تأثیر زکات فطره بر توسعه اقتصادی و فقرزدایی

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر جهانیان، عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به بحث درباره ابعاد اقتصادی عید فطر و زکات فطره پرداخت و اظهار کرد: عید فطر یکی از اعیاد بزرگ مسلمانان و بررسی فلسفه وجودی آن از ابعاد اجتماعی و اقتصادی دارای اهمیت است و زکات فطره یکی از موارد مهمی است که در این روز بر مسلمانان واجب می‌شود.

فلسفه وجودی زکات فطره

جهانیان ادامه داد: زکات فطره دو فلسفه شامل فردی و اجتماعی دارد؛ جنبه فردی زکات فطره این است که باعث صحت و سلامتی بدن شده و جنبه اجتماعی آن تأثیر بر فقرزدایی و به ویژه برای رفع فقر مطلق و سوء تغذیه است.

وی افزود: وقتی‌که جامعه‌ای شامل 10 میلیون خانوار و هر خانوار شامل 4 عضو باشد اگر هرکدام به صورت متعارف 6 هزار تومان یعنی در مجموع هر خانواده 24 هزار تومان زکات فطره پرداخت کنند، به طور کلی 240 میلیارد تومان از این راه حاصل خواهد شد و این بودجه‌ای است که خداوند در اثر این جریان بر همه خانواده‌ها واجب کرده است.

نحوه مصرف زکات فطره

جهانیان ادامه داد: در ارتباط با اینکه زکات فطره از بعُد اجتماعی باعث برطرف کرده سوء‌تغذیه می‌شود هم باید گفت در این زمینه باید شناسایی کاملی صورت گرفته و بهتر است هرکس این زکات را به همسایه‌ها و خوشاوندان نیازمند خود پرداخت کند و این یعنی اینکه اطلاعات کامل است و آن را در اختیار کسانی‌ قرار می‌دهید که زکات را  به مصرف واقعی خود می‌رسانند.

وی تأکید کرد: حال اگر کسی نتوانست زکات فطره را به دست نیازمندان واقعی برساند یا نتوانست آنها را پیدا کند در این صورت به سازمان‌های مردم نهاد یا مورد اعتماد دولتی داده می‌شود و آنها از باب تجمیع، این زکات را به مصرف فقرای سادات یا غیرسادات می‌رسانند.

تأثیر زکات فطره بر عرضه و تقاضا

عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی خاطرنشان کرد: از جنبه اقتصادی هم باید گفت که زکات فطره، هم در عرصه تقاضا و هم عرضه فواید زیادی دارد و در جنبه تقاضا، مصرف کالاهای ضروری و معمولی را افزایش می‌دهد و باعث کمتر شدن مصرف کالاهای غیرضروری خواهد شد. 

وی ادامه داد: زکات فطره از جنبه عرضه هم اثر خود را به این شکل خواهد گذاشت که تولید و عرضه آن کالاهای مورد نیاز مردم افزایش پیدا کرده و نوعی رونق نسبی در این بخش‌ها و در تولید کالاهای ضروری انجام می‌شود.

نقش زکات فطره بر توسعه اقتصادی

عضو هیئت‌علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان گفت: مهم‌ترین اثر زکات فطره بر جامعه این است که راهبرد رشد و توسعه موافق با فقرا یا فقرزدا از این طریق شکل می‌گیرد، نمود بیشتری پیدا کرده و از این جهت به توسعه اقتصادی عادلانه کمک می‌کند.