ترجمه آثار ادبی، روزنه‌ای برای انتقال ارزش‌های انقلاب است
گروه ادب: محمدرضا سرشار که کتاب «آنک آن یتیم نظر کرده» وی اکنون به زبان ترکی ترجمه شده است، گفت: امید است با ترجمه آثار ادبی کشورمان، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب را به گوش مردم کشورهای دیگر برسانیم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، این نویسنده، پژوهشگر و منتقد ادبی کشورمان ضمن استقبال نسبت به ترجمه آثارش در کشورهای دیگر، درباره ترجمه آثار ادبی به زبان‌های دیگر گفت: فارسی با وجود تمام استعداد‌ها، قدمت و زیبایی‌هایی که دارد، زبان عده زیادی از مردم دنیا نیست و به جز ایران، افغانستان و تاجیکستان در کشورهای دیگر مخاطب زیادی ندارد.
سرشار با بیان اینکه فارسی از دیرباز در شبه قاره هند به عنوان زبان علمی و ادبی بوده است، افزود: هنوز هم عده قابل توجهی از اساتید و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با این زبان آشنا هستند، اما باز هم زبان‌های عربی و انگلیسی مخاطب بیشتری دارند؛ بنابراین با ترجمه آثار به زبان‌های دیگر می‌توانیم خواننده بیشتری داشته باشیم.
وی در ادامه بیان کرد: ترجمه علوم انسانی در دنیا وجه سیاسی دارد؛ یعنی ادبیات کشوری را که احساس می‌کنند ممکن است برایشان خطر ایجاد کند، ترجمه نمی‌کنند. این مسئله در حدی است که حتی در بعضی از کشورهای به ظاهر دوست، بعضی از کتاب‌های ما را در نمایشگاه‌هایشان نمی‌پذیرند و حتی حالا که در دهکده جهانی و دنیای ارتباطات هستیم به هر طریقی سعی می‌کنند جلوی این کتاب‌ها را بگیرند.
سرشار با بیان اینکه اگر بخواهیم دنیا خودش بیاید و آثار ما را ترجمه کند انتظار بجایی نیست، گفت: خودمان باید برای ترجمه آثار ارزشمند اقدام کنیم. البته این اقدام باید منطقی و حساب شده باشد و مخاطب‌شناسی کنیم که در کشورهای دیگر چه آثاری مورد پسند مخاطبان خواهد بود؛ چرا که هر کشور شرایط، حساسیت‌ها و اقتضائات خاص خودش را دارد.
این نویسنده متعهد کشورمان درباره تاثیرگذاری ترجمه آثار ادبی اظهار کرد: ادبیات با اینکه می‌تواند حرف‌های عمیقی بزند، اما چون حرفش را به صورت مستقیم نمی‌زند، حساسیت خاصی ایجاد نمی‌کند و روزنه خوبی است برای انتقال و نفوذ اندیشه‌ها و افکار مورد نظر انقلاب.
وی با بیان اینکه باید تا جایی که می‌توانیم، کاری کنیم اثر در کشور مقصد ترجمه شود، گفت: این تجربه را داشتیم و زمانی در دهه ۶۰ کتاب‌ها در داخل ترجمه و چاپ می‌شد و بعد می‌دیدند که کشور مقصد پذیرای آن کتاب‌ها نیست. بهتر این است که ناشر را هم در کشور مقصد شناسایی کنیم؛ چون علاوه بر اینکه هزینه حمل و نقل ندارد، این طور هم تلقی نمی‌شود که یک اراده سیاسی یا فرهنگی پشت ترجمه آن وجود داشته است.
سرشار با بیان اینکه بهتر است ترجمه را از کشورهای همسایه که فرهنگ نزدیک خودمان دارند شروع کنیم، افزود: ممکن است مرکز دنیا اروپا یا آمریکا دانسته شود، در حالی که به نظرم بهتر است اول از همه کشورهای همسایه و اطراف‌مان را با خودمان همراه کنیم. کشورهایی مانند عراق، افغانستان، پاکستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و ... مهم‌تر از کشورهای دیگر هستند.
وی با بیان اینکه زبان پرمخاطبی مثل عربی اولویتش از انگلیسی بیشتر است، یادآور شد: عربی، زبان جهان اسلام است و از آنجا که کشورهای عرب‌زبان با ما پیشینه مشترک دینی و تاریخی دارند، ترجمه آثار ما در آنجا بیشتر جوابگو خواهد بود.
سرشار سپس به اقداماتی که برای ترجمه آثار ادبی کشورمان انجام شده اشاره کرد و گفت: در دوران اصلاحات وزیر فرهنگ وقت با نویسندگان اتحادیه عرب که شامل ۱۶ کشور عربی می‌شد، تفاهم‌نامه‌ای امضا کردند تا در سال ۵ کتاب ادبی از هر کشور در کشورهای دیگر ترجمه و منتشر شود. این اقدام کار خوبی بود که انجام گرفت، اما چون مسئولان عوض می‌شوند و کار‌ها ادامه پیدا نمی‌کند، این کار هم ادامه پیدا نکرد.
این نویسنده شناخته شده کشورمان پیشنهاد کرد: این طور کار‌ها را باید به موسسات فرهنگی مردم‌نهاد واگذار کرد که سیاست‌هایشان ثبات دارند و دولت صرفاً باید از این موسسات حمایت و پشتیبانی کند. انجمن قلم ایران در دولت دهم با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مذاکراتی کردند و گفتند اجازه دهید ما این کار را انجام دهیم و شما صرفا پشتیبانی مالی کنید؛ چرا که این انتخاب‌ها تخصصی است، اما این کار انجام نشد.
این منتقد ادبی با بیان اینکه امید است آرام آرام با ترجمه آثار ادبی کشورمان، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب را به گوش مردم کشورهای دیگر برسانیم، گفت: باید این را بدانیم که معجزه‌ای در کار نخواهد بود؛ چرا که شبکه‌های جهانی استکبار هم دست از کار نخواهند کشید، اما باید تلاش‌مان را در این زمینه انجام دهیم و برای انتقال مفاهیم مورد نظرمان در عرصه‌های مختلف وارد شویم.
گفتنی است، رمان «آنک آن یتیم نظرکرده» نوشته محمدرضا سرشار با ترجمه حسن علیمی بکتاش به زبان ترکی استانبولی منتشر شد. این کتاب حاصل تحقیقات محمدرضا سرشار در متون معتبر تاریخی مرتبط با زندگی و سیره پیامبر اسلام(ص)، در قالب داستانی و به لحنی شاعرانه است. داستان این رمان را به زودی در تلویزیون ملی ترکیه روایت خواهد کرد و گفته شده برنامه ویژه این رمان از شبکه ۱۴ تلویزیون ترکیه پخش خواهد شد.
