عمل نکردن به قرآن قاریان را از وادی تلاوت معناگرایانه دور می‌کند

صالح اطهری‌فرد، قاری بین‌المللی قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به اهمیت عمل به قرآن از سوی قاریان و حافظان قرآن کریم که در فرمایشات مقام معظم رهبری در جمع قرآنیان نیز مورد تأکید بوده است، گفت: در نگاه کلی، به نظر می‌رسد درصد قابل توجهی از قاریان، حافظان و افراد منتسب به قرآن، آیات و مفاهیم قرآن را در زندگی خود متجلی کرده‌اند و آنچه که مردم از یک قاری و حافظ قرآن انتظار دارند، همواره در رفتار و گفتار خود متجلی ساخته‌اند.
وی افزود: هر چند که بسیاری از قرآنیان اخلاق و گفتار نزدیک به قرآن دارند، اما گاهی اوقات نیز شاهد رفتارهایی هستیم که عجیب به نظر می‌رسد و برخی خاطرات و رفتارها که مردم از برخی قاریان و حافظان تعریف می‌کنند به دور از شأن قرآن بوده و عجیب است.
اطهری‌فرد افزود: اگر رفتار ناشایست برخی از قاریان و حافظان در ذهن مردم می‌ماند نشان‌دهنده توجه مردم به قرآنیان است و مردم رفتار و گفتار قاریان و حافظان قرآن را به صورت موشکافانه زیر نظر دارند؛ شاید خود قرآنیان گاهی اوقات غفلت‌هایی داشته باشند اما مردم به طور کامل اخلاق و رفتار آنها را زیر ذره‌بین می‌گذارند و مراقب هستند.
وی در ادامه گفت: یکی از گروه‌هایی که به شدت مورد توجه هستند و مردم آنها را قبول دارند، قرآنیان هستند و از طرفی انتظارات مردم از کسانی که به عنوان الگو در زندگی خود می‌پذیرند بالاتر است. هر چه که نقش الگودهی قرآنیان در جامعه را یادآوری کنیم و قرآنیان نیز این مسئله را رعایت کنند باز هم کم است.
اطهری‌فرد با بیان اینکه هر چه از دل باشد بر دل می‌نشیند، گفت: سخن و رفتار قرآنیان نیز باید از دل باشد تا بر دل مستمعین و مخاطبان آنها بنشیند و هر چه قرآنیان به آیات قرآنی بیشتر عمل کنند و عمل به قرآن نیز در گفتار و رفتار آنها نمود پیدا کند، تأثیر بیشتری بر روی مخاطبان خود خواهند داشت.

قاری قرآن در حین تلاوت باید حس زیبا و دقیقی نسبت به معانی آیات داشته باشد
وی ادامه داد: قاریان و حافظان قرآن از دو جهت می‌توانند بر روی مستمعین و مخاطبان خود تأثیرگذار باشند؛ اول اینکه خود قرآنیان تحت تأثیر این آیات قرار بگیرند و حس زیباتر و دقیق‌تری نسبت به معانی و مفاهیم آیات قرآن داشته باشند؛ یعنی همان روحانیت و معنویتی که گاهی اوقات در تلاوت اساتید مصری از جمله عبدالباسط شاهد بوده‌ایم که وقتی تلاوت می‌کردند معنویت خاصی در چهره آنها و همچنین فضای اطراف آنها ایجاد می‌شد و گویا این اساتید در جمع هستند و از جمعیت جدا هستند.
این قاری بین‌المللی قرآن یادآور شد: نوع دیگر تأثیرگذاری قاریان و حافظان قرآن بر روی مخاطبان، سابقه خوشی است که قرآنیان از نظر رفتار و کرداری منطبق با قرآن داشته‌اند و رفتاری که آنها در کوچه و بازار و با دوستان و آشنایان دارند بسیار اهمیت دارد و کسی که متخلق به اخلاق قرآنی باشد نه تنها روی خودش بلکه روی مستمعین و مخاطبان خود نیز تأثیر خوبی می‌گذارد.

مردم بیشتر از صوت، جذب اخلاق قاری می‌شوند
وی در ادامه عنوان کرد: شاید مردم بیشتر از اینکه جذب تلاوت یک قاری قرآن شوند جذب اخلاق قرآنی او خارج از جلسات می‌شوند  و همین اخلاق قرآنی قاریان است که مستمعین را پای جلسات قرآن می‌نشاند.
وی در این بخش از سخنان خود با اشاره به آسیب‌هایی که ممکن است در صورت عدم توجه به اخلاق و رفتار قرآنی از سوی قرآنیان به وجود آید، گفت: اولین آسیبی که در صورت عمل نکردن قرآنیان به آیات قرآن کریم ممکن است به وجود آید متوجه خود قاری است و یک قاری قرآن اگر به این مسئله توجه نکند خودبه‌خود از وادی تلاوت معناگرایانه دور می‌شود و تلاوت قرآن برای او یک کار تکراری خواهد شد.
اطهری‌فرد یادآور شد: آنچه موجب می‌شود یک قاری قرآن بعد از سه دهه احساس نکند که یک کار تکراری انجام می‌دهد حس متفاوت او و معنویتی است که با تلاوت خود ایجاد می‌کند. اگر قاری قرآن متخلق به اخلاق قرآنی نباشد اولین مسئله‌ای که به وجود می‌آید این است که پس از مدتی، خودبه‌خود نمی‌تواند در زمان تلاوت حس زیبایی داشته باشد در صورتی که بهترین خاطره از لحظات تلاوت قرآن همان حس زیبایی است که در زمان تلاوت به انسان دست می‌دهد.

تکرار بی‌اخلاقی از سوی یک قاری به نام همه قاریان ثبت می‌شود
وی در ادامه گفت: آسیب دیگری که ممکن است به وجود آید این است که در صورت تکرار بی‌اخلاقی‌ها از سوی قرآنیان، با توجه به اینکه مردم ما کارشناس نیستند که بتوانند قاریان عامل به قرآن را با قاریان غیرعامل تفکیک کنند همه را به یک چشم می‌بینند؛ چه بسا اگر از یک قاری قرآن رفتار غیرمعقولی ببینند آن رفتار را به تمام قاریان تعمیم دهند.
قاری بین‌المللی قرآن ادامه داد: اگر در یک جامعه چند نفر از یک گروه خاص دچار خطا شوند معمولا عوام‌الناس آنقدر دید وسیعی ندارند که اشکال ایجاد شده را متوجه آن یک نفر و یا چند نفر بدانند بلکه کل مجموعه را به یک چشم می‌بینند و به همین دلیل اگر رفتار غیرقرآنی از یک قاری یا حافظ قرآن سر بزند در حق تمام قاریان ظلم می‌شود.

منتسبان به قرآن حق بازی با عقاید مردمی را ندارند
وی یادآور شد: همچنین ممکن است در صورتی عوام‌الناس نتوانند این موضوع را تشخیص دهند که اگر یک بی‌اخلاقی از یک قاری سر زده است خطای آن شخص بوده و به کل جامعه قرآنی ارتباطی ندارد این مسئله را به اسلام و قرآن ربط دهند و در آینده حتی عشق و علاقه آنها به قرآن و اسلام نیز تضعیف شود؛ ما این حق را نداریم که با سرنوشت مردم بازی کنیم.
اطهری‌فرد در ادامه گفت: همواره در جلسات و محافل قرآنی به دوستان متذکر می‌شوم که اگر خطایی از من به عنوان یک عضو از جامعه قرآنی سر می‌زند خطای من است و نباید پای اسلام و قرآن نوشته شود. قاریان، حافظان و حتی روحانیون که با دین و قرآن سروکار دارند و منتسب به قرآن هستند باید همواره این نکته را به مردم یادآوری کنند که خطای یک شخص منتسب به قرآن هیچ ارتباطی به قرآن و اسلام ندارد و همچنین قرآنیان همواره باید از خدا بخواهند که آنها را نسبت به مسئولیتشان واقف‌تر کند.

تأمل عمیق در آیات قرآن، قبل از آغاز قرائت
وی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: قاریان قرآن قبل از اینکه به جلسه قرآن بروند برای اثرگذاری بیشتر باید تأملی در آن آیات داشته باشند، نه فقط در حد توجه به معانی و ترجمه بلکه باید به تفسیر آیات نیز تسلط داشته باشند و بتوانند قبل از تلاوت قرآن درباره معانی و تفسیر آیات نیز برای مردم صحبت کنند.
این قاری بین‌المللی قرآن در پایان عنوان کرد: از نوع تلاوت برخی قاریان قرآن اینطور برمی‌آید که همزمان با تلاوت قرآن، توجهی به معانی ندارند که در این صورت ممکن است مخاطبان جذب ظاهر تلاوت‌ شوند اما هم قاری قرآن و هم مخاطبان از معنا باز می‌مانند که قرآنیان باید به این مسئله نیز توجه داشته باشند.