حجتالاسلام والمسلمین جواد گلی، سرپرست دبیرخانه کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان تهران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با تأکید بر اینکه مسجد به عنوان یک پایگاه اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، نظامی، حکومتی و تربیتی، پایه و بنیان فرهنگ و جامعه اسلامی است، تصریح کرد: همه حرکتها در جامعه اسلامی مبتنی بر این پایگاه اصلی و محوری بود اما متأسفانه در سالهای گذشته نه تنها شاهد هستیم که برخی از امور مانند قضاوت، حل مشکلات مردم، تعلیم و تربیت و قرآن آموزی از مسجد جدا شده بلکه حتی برخی مراسمهای مذهبی نیز از مساجد به محلهای دیگر برده شده است.
نه تنها دانشگاهها را کنار مساجد نمیسازیم، فعالیتهای سنتی مسجد را از مساجد دور میکنیم
وی ادامه داد: ما در حالی ادعا میکنیم که مسجد باید پایگاه جامعه اسلامی باشد که نه تنها فعالیتهای علمی و دانشگاهی و کرسیهای علمی و آزاداندیشی خود را جنب مساجد تأسیس نمیکنیم، حتی فعالیتهای سنتی مسجد را از مساجد دور میکنیم.
وی با ابراز تأسف از اینکه در آغاز ماه محرم مساجد کشور را برای آغاز فعالیتهای مذهبی و عاشورایی و تبلیغ و ترویج فرهنگ ناب محرم و عاشورا اختصاص نمیدهیم و این مجموعه عزاداریها را در محیطهای خارج از مساجد برگزار میکنیم.
خارج شدن عزاداریها از مسجد پیوند میان عزاداری و نماز را دچار خدشه کرده است
حجتالاسلام گلی در ادامه سخنان خود به آسیبشناسی خارج شدن عزاداریها از محیط قدسی و معنوی مسجد پرداخت و عنوان کرد: این اقدام آسیبهای زیادی را متوجه عزاداریها کرده است از جمله اینکه رفتارهای تند و افراط گراییها را در خارج از مسجد موجب شده و پیوند میان عزاداری و نماز را دچار خدشه کرده است.
وی ادامه داد: این مسئله همچنین موجب شده است گروههای مرجع از جمله روحانیان، فضلا و دانشمندانی که در مساجد فعال هستند از گروههای عزاداری فاصله گرفته و از همه مهمتر اینکه عزاداری موجب رونق بخشی و ایجاد فضای پرتراکم و پرجمعیت در مساجد نمیشود و به نظر میرسد که اندیشههای التقاطی و غلط حاکم بر برخی از محافل که به نام محافل عزاداری فعال هستند به این وسیله توسعه پیدا میکند چرا که هیچ عامل اطمینان بخشی برای کنترل و نظارت محتوایی بر مراسم برگزار شده وجود ندارد.
خلأ مشهود هیئتهای عزاداری؛ عدم پیوند با مساجد و گسست از گروههای مرجع است
سرپرست دبیرخانه کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان تهران با اشاره به اینکه در گذشته گروههای مذهبی در حسینیهها و مساجد مستقر بودند، اظهار کرد: در گذشته عزاداریها یا در مساجد بود و یا با حضور شخصیتهای راهبر، در حسینیهها ایجاد و اداره میشد ولی امروز در هر مکانی این هیئتها شکل میگیرد و به نظر این عدم پیوند با مسجد و گسست آنها از گروههای مرجع و مقبول اجتماعی خلائی مشهود در گروههای عزاداری است و همین هم باعث برخی آسیبها به دستهجات و هیئتها شده است.
تکیه دادن رفتار مذهبی بر احساس و مبتنی کردن آنها به شور اشتباه است
وی در پاسخ به این سؤال که بازگرداندن عزاداریها به محوریت مساجد را از کجا باید شروع کرد، گفت: اساساً تکیه دادن رفتار مذهبی بر احساس و مبتنی کردن آنها به شور اشتباهی است که طی سالهای گذشته رخ داده و متأسفانه رو به رشد است.
حجتالاسلام گلی تصریح کرد: بایستی عزاداریها را بر پایه تحلیل و فهم مسئله و شعور کافی در بیان صحیح موضوع و در تفهیم موضوع به مخاطب قرار داد و اینکه دائماً در عزاداریها از اشعار سبک و کم وزن و اشعاری که بیشتر بر پایه شور حرکت میکنند، استفاده میشود نمیتوانند به دانشافزایی در مسئله عاشورا، فرهنگ ظلم ستیزی، شهادتطلبی و مؤلفههای مدرسه حسینی کمک کند.
وی دور شدن از مسجد و محیطهای عمومی را موجب دامن زدن و افزایش توجه به شور دانست و گفت: رشد اخلاقی، دینی و معنوی و شناخت صحیح آرمان عاشورا مسئله اصلی عاشورا و محرم است ولی اگر این گروهها در خارج از مسجد و به ویژه با تکیه بر شور و احساس جوانی حرکت کنند مطمئناً رشد اخلاقی حادث نخواهد شد.
سرپرست دبیرخانه کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان تهران خواستار تبلیغ و تشویق تمامی هیئتهای مذهبی برای حضور در مساجد و حسینیهها شد و گفت: این خود یک عامل نگهدارنده از آسیبها است.
درب مساجد در ماه محرم بیشتر باز باشد
وی از اعضای هیئتامنای مساجد خواست به جوانان این اجازه را بدهند که این محافل را در مساجد تشکیل دهند و ساعات بیشتری در ماه محرم درب مساجد را باز نگهدارند و افزود: هیئتامنا اجازه دهند هیئتهای عزاداری در مساجد حضور داشته باشند که این رمز ماندگاری و دور ماندن از آسیبها برای هیئتهای عزاداری است.