آیاتی از سوره انبیاء با صدای استاد غلوش + دانلود/ علت «تودیع» نامیدن سوره نصر

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، استاد راغب مصطفى غلوش در سن 14 سالگى ذکر خیرش به روستاهاى همجوار زادگاهش(برما) رسید و این پیشرفت تا به شهر طنطا جایگاه عالمان هم اشاعه یافت. در رمضان سال 1953 دعوت‌های پشت سر هم از روستاها و شهرهاى نزدیک به روستا به او رسید. وی در جوانی به مؤسسه و آکادمى قرائات در مسجد احمدى ملحق شد و مرحوم استاد ابراهیم طبلیهى متولى امور او شد.

محتوای سوره انبیاء

این سوره در مکه نازل شده و داراى 112 آیه است. این تلاوت با آیه 101 آغاز می‌شود. چنانکه در تعقیب آیات گذشته که از سرنوشت مشرکان ستمگر بحث می‌کرد در این آیات، روى سخن را به مشرکان کرده و آینده آنها و معبودهایشان را ترسیم می‌کند. سپس به بیان حالات مؤمنان راستین و مردان و زنان با ایمان می‌پردازد تا در مقایسه با یکدیگر وضع هر دو مشخص‏‌تر شود. سپس در آیه 103 این سوره می‌فرماید «لَا یَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَرُ» یعنی مؤمنان راستین از فزع اکبر (وحشت بزرگ) غمگین نمی‌شوند آیه مورد بحث توصیفى از آن روز وحشت بزرگ(روز قیامت) است و در حقیقت علت عظمت این وحشت را مجسم می‌سازد و می‌گوید «این امر، روزى تحقق می‌یابد که ما آسمان را درهم می‌پیچیم همانگونه که طومار نامه‏‌ها درهم پیچیده می‌شود». پس از آنکه در آیات گذشته به قسمتى از پاداش‌هاى اخروى مؤمنان صالح اشاره شد در ادامه به یکى از روشن‌ترین پاداش‌هاى دنیوى آنها که حکومت روى زمین است، اشاره می‌کند. (تفسیر نمونه، ج 13، ص 518-506)

محتوای سوره الشمس

این سوره در مکه نازل شده و دارای 15 آیه است. این سوره که در حقیقت سوره تهذیب نفس و تطهیر قلوب از ناپاکی‌ها و ناخالصی‌ها است، بر محور همین معنى دور می‌زند منتها در آغاز سوره به 11 موضوع مهم از عالم خلقت و ذات پاک خداوند براى اثبات این معنى که فلاح و رستگارى در گرو تهذیب نفس است قسم یاد شده و بیشترین سوگندهاى قرآن را به طور جمعى در خود جاى داده است و در پایان سوره به ذکر نمونه‏‌اى از اقوام متمرد و گردنکش که به خاطر ترک تهذیب نفس در شقاوت ابدى فرو رفتند و خداوند آنها را به مجازات شدیدى گرفتار کرد یعنى قوم ثمود می‌پردازد و با اشاره کوتاهى به سرنوشت آنها سوره را پایان می‌دهد. در حقیقت این سوره کوتاه یکى از مهمترین مسائل سرنوشت‏‌ساز زندگى بشر را بازگو می‌کند و نظام ارزشى اسلام را در مورد انسانها مشخص می‌سازد. (تفسیر نمونه، ج 27، ص35)

محتوای سوره نصر

این سوره در مدینه و بعد از هجرت نازل شده است و دارای سه آیه است که در آن بشارت و نوید از پیروزى عظیمى می‌دهد که به دنبال آن مردم گروه گروه وارد دین خدا می‌شوند و لذا به شکرانه این نعمت بزرگ پیغمبر اکرم(ص‏) را دعوت به تسبیح و حمد الهى و استغفار می‌کند. گرچه در اسلام فتوحات زیادى رخ داد ولى فتحى با مشخصات فوق جز فتح مکه نبود، به خصوص اینکه طبق بعضى از روایات، اعراب معتقد بودند اگر پیامبر اسلام(ص‏) مکه را فتح کند و بر آن مسلط شود این دلیل بر حقانیت او است؛ چرا که اگر بر حق نباشد خدا چنین اجازه‏‌اى را به او نمی‌دهد، همانگونه که به لشکر عظیم ابرهه اجازه نداد، به همین دلیل بعد از فتح مکه مشرکان عرب گروه گروه وارد اسلام شدند و بعضى گفته‏‌اند این سوره بعد از صلح حدیبیه در سال ششم هجرت و دو سال قبل از فتح مکه نازل شده است. اما اینکه بعضى احتمال داده‏‌اند بعد از فتح مکه در سال دهم هجرت در حجة‌الوداع نازل شده بسیار بعید است؛ چرا که تعبیرات سوره با این معنى سازگار نیست زیرا خبر از یک حادثه مربوط به آینده می‌دهد نه گذشته.

یکى از نام‌هاى این سوره، تودیع است (تودیع یعنى خداحافظى) چرا که در آن خبر ضمنى از رحلت پیامبر(ص‏) است. در حدیثى آمده است هنگامى که این سوره نازل شد و پیغمبر اکرم(ص‏) آن را بر یاران خود تلاوت کرد همگى خوشحال و خوشدل شدند، ولى عباس، عموى پیامبر(ص‏) که آن را شنید گریه کرد، پیغمبر(ص‏) فرمودند «اى عمو چرا گریه می‌کنى؟» عرض کرد گمان می‌کنم خبر رحلت شما در این سوره داده شده‏. رسول خدا فرمود «مطلب همانگونه است که تو مى‏‌گویى».

در اینکه از کجاى این سوره چنین مطلبى استفاده مى‌‏شود در میان مفسران گفت‌وگو است زیرا در ظاهر آیات آن چیزى جز بشارت از فتح و پیروزى نیست، این مفهوم ظاهرا از اینجا استفاده شده که این سوره دلیل بر آن است که رسالت پیامبر(ص‏) به پایان رسیده و آئین او کاملا تثبیت شده است و معلوم است در چنین حالتى انتظار رحلت از سراى فانى به جهان باقى، کاملا قابل پیش‏‌بینى است. (تفسیر نمونه ج : 27ص :394-395)

تلاوت سوره انبیاء، آیات 112-101، سوره شمس و نصر با صدای استاد غلوش

تا پایان سال جاری سه روز در هفته روزهای یکشنبه، سه‌شنبه، جمعه ساعت 10 صبح یک فایل از تلاوت قراء برتر جهان اسلام از گنجینه تلاوت‌های ناب شبکه رادیویی قرآن بر روی تارنمای خبرگزاری ایکنا قرار می‌گیرد.