مصاحبه با سردبير اكو آو اسلام
گروه فرهنگ و هنر:
دكتر صدرالدين موسوی سردبير نشريه «اكو آف اسلام» در گفتگو با خبرگزاری قرآنی (ايكنا)، با بيان اين مطلب گفت: بنياد انديشه اسلامی مؤسسه‌ای فرهنگی و مطبوعاتی است كه از سال 1362 فعاليت خود را آغاز كرده است. اين مؤسسه هم‌اكنون 15 عنوان مجله به 6 زبان انگليسی، عربی، فرانسوی، اسپانيايی، روسی و اردو منتشر می‌كند. نشريه‌های بنياد در بيش از 120 كشور جهان توزيع می‌شوند و از اين رو اين مؤسسه يكی از مراكز مهم و اصلی آشنايی ايران دوستان، مسلمانان سراسر دنيا و روشنفكران و اقشار تحصيل‌كرده با سرزمين ايران و نيز فرهنگ و تمدن ايرانی- اسلامی است.
وی در ادامه افزود: در ميان مجله‌های بنياد انديشه اسلامی مجله «اكو آو اسلام» (Echo of Islam) يكی از نشرياتی است كه از پيشينه‌ای طولانی و مخاطبان بسيار در سراسر جهان برخوردار است. اين نشريه انگليسی زبان با رويكردی سياسی_اجتماعی به بررسی مسائل مختلف ايران و جهان و به ويژه جهان اسلام می‌پردازد.
در ادامه‌ی سلسله‌های مصاحبه انجام شده با سردبيران نشريه‌های مختلف بنياد انديشه تصميم گرفتيم مصاحبه‌ای با دكتر صدرالدين موسوی سردبير اين نشريه انجام دهيم و در مورد مسايل مختلف با وی گفتگويی داشته باشيم.
س: كمی در مورد پيشينه مطبوعاتی و دانشگاهی خود بگوييد.
ج: بنده در رشته‌های زبان انگليسی و علوم سياسی ليسانس گرفته و سپس تحصيلات خود را تا دكترای علوم سياسی ادامه دادم. سابقه مطبوعاتی من به همكاری با سرويس انگليسی خبرگزاری جمهوری اسلامی در اوائل دهه هفتاد برمی‌گردد. پس از آن با روزنامه تهران‌تايمز و سرويس انگليسی خبرگزاری مهر همكاری داشتم. در دانشگاه‌های تهران، تربيت مدرس، علامه طباطبايی و پژوهشكده امام خمينی و انقلاب اسلامی نيز تدريس داشته‌ام.
س: مجله شما رقبای قدری در عرصه مطبوعات انگليسی زبان دارد كه شايد مهم‌ترين آن‌ها تايم و نيوزويك باشد؛ البته مجله اكو هم چندان دست و پا بسته نيست و از پتانسيل خوبی برای تاثير بر مسلمانان جهان برخوردار است، اما می‌خواهم بدانم چه راهكارهايی برای حضور در اين رقابت انديشه‌ايد؟
ج: بله رقبای ما واقعا قدر هستند. ما هم نسبت به قدرت رقبا كاملا آگاه هستيم. البته به اين مساله نيز آگاهيم كه امكانات مادی ما در مقايسه با رقبا بسيار اندك است. اما حقيقت آن است كه ما از سرمايه‌ای برخورداريم كه رقبا از آن بی‌بهره‌اند. سرمايه اصلی ما مخاطبان هستند. در دنيايی كه به جهان آزاد شهرت پيدا كرده، نوعی سانسور پنهان حاكم است و حوزه‌های خاصی تابو محسوب می‌شود كه رسانه‌ها و نشريات غربی به آن نمی‌پردازند. اما ما در مجله‌های خود اين محدوديت را نداريم. اتفاقا همان حوزه‌هايی كه آن‌ها ورود نمی‌كنند مورد علاقه ما و مخاطبان ماست و اين يكی از نقاط قوت ما به شمار می‌رود؛ چراكه بسيار از مخاطبان ما به دنبال همين نوع اطلاع‌رسانی هستند. در واقع مخاطبان ما محدود به مسلمانان نمی‌شود. بسياری از غير مسلمانان به دنبال مطالبی هستند كه ما منتشر می‌كنيم.
س: مطمئنا بنياد انديشه به عنوان متولی نشريه و شما به عنوان سردبير يك سری اهداف و ايده‌ال‌هايی برای مجله در نظر گرفته‌ايد؛ كمی در مورد اين اهداف و ابرازی مورد نياز برای رسيدن به آن‌ها بگوييد؟
ج: بله ما اهداف كاملا مشخصی را دنبال می‌كنيم. شايد بتوان كل اهداف را در دو بند خلاصه كرد: نخست استفاده از فضای رسانه و سايبر برای ارايه اطلاعات درست در مورد ايران و جهان اسلام و دوم مبارزه با تهاجم فرهنگی و جنگ نرمی كه دشمن به ايران اسلامی و جهان اسلام تحميل كرده است.
س: اكنون ماه‌ها است كه جهان عرب و كشورهای اسلامی دستخوش تغييرات سياسی گسترده شده‌اند؛ آن‌چه در اين بين بيش از همه به چشم می‌آيد، بيداری اسلامی است. مجله شما چه قدر به اين مبحث پرداخته است؟
ج: واقعيت آن است كه در بيشتر اين كشورها اين جنبش‌ها از نمازهای جمعه و مساجد آغاز شد، اما رسانه‌های غربی سعی می‌كنند اين واقعيت را كتمان نمايند. ما سعی كرده‌ايم واقعيت‌های مربوط به بيداری اسلامی را در اين نشريات منعكس كنيم و همچنين تلاش نموده‌ايم به مخاطبان از جمله روشنفكران، مردم عادی و رهبران جنبش‌ها يادآوری كنيم كه مراقب باشند انقلاب‌شان توسط كسانی كه به دنبال منافع از دست رفته خود هستند، مصادره نشود.
س: بازخوردی كه از مخاطبان دريافت می‌كنيد، چگونه است و بيشتر چه بخش‌هايی مورد توجه آن‌ها قرار گرفته؟
ج: من از همه مخاطبان تشكر می‌كنم كه از طريق پيشنهادها و انتقادهای‌شان مارا راهنمايی می‌كنند. مخاطبان ما خيلی فهيم، فرهيخته و دقيق هستند. آن‌ها در موارد مختلف به ما ايميل می‌فرستند و هم انتقاد می‌كنند و هم پيشنهاد ارايه می‌دهند. ما هم با كمال ميل استقبال می‌كنيم. بعضی از خوانندگان مقالاتی می‌فرستند كه ما در مجله چاپ می‌كنيم. در واقع ما با توجه به نيازهای مخاطبان مجله را تقسيم‌بندی كرده‌ايم. اين تقسيم‌بندی شامل مسائل جهان اسلام، بين‌الملل، خاورميانه، ايران، انديشه و... می‌شود. از آن‌جا كه نگاه ما به مسائل با نگاه مجلاتی كه در بالا ذكر كرديد، متفاوت است به نظر می‌رسد كه مخاطبان ما به همه اين بخش‌ها علاقمند هستند و اين افتخاری است برای بنده و همكارانم در بنياد انديشه اسلامی كه توانسته‌ايم وارد فضای سايبر بشويم و با ارايه اطلاعات درست تا حد توان به مقابله با جنگ نرم دشمن برويم.
س: آشوب‌ها و اعتراض‌هايی كه در هفته‌های گذشته در لندن و يكی دو شهر انگلستان رخ داد، سر و صدای زيادی در اروپا و ديگر نقاط جهان به پا كرد. برنامه‌ای برای پوشش اين رويداد خبری مهم داريد؟
ج: به طور قطع. مساله‌ای كه در آشوب‌های لندن مغفول ماند ريشه‌يابی آن است. ما در مجله اكو آو اسلام به طور مفصل به ريشه‌يابی اتفاق‌های كشور انگلستان پرداختيم. به‌طور خلاصه اين‌كه حاكميت آريستوكراسی، شكاف طبقاتی، سرخوردگی از وعده‌های انجام نشده، فقر عريان در ميان بخش‌های فرودست جامعه و بی‌رحمی نظام سرمايه‌داری را می‌توان به عنوان ريشه‌های اين بحران بر شمرد..
س: شما چندين سال سردبير روزنامه تهران تايمز بوديد، اكنون هم بيش از 4 سال از حضورتان در مجله اكو می‌گذرد. رشته تخصصی شما هم علوم سياسی است. به نظر شما يك مجله يا روزنامه انگليسی زبان ايرانی با موضوع سياسی- اجتماعی برای موفقيت در عرصه‌های بين‌المللی به چه فاكتورهايی نياز دارد؟
ج: با توجه به رقابت بسيار شديد در حوزه رسانه‌های حرفه‌ای به نظرم يك نشريه برای اين‌كه بتواند دوام بياورد بايستی چند ويژگی داشته باشد:
نخست داشتن شناخت مناسب از مخاطب. در واقع امروز همه كسانی كه با فكر و انديشه سر و كار دارند سعی می‌كنند چند نشريه را برای دريافت اطلاعات و تحليل انتخاب كنند. پس نخستين گام برای ماندگاری يك نشريه اين است كه از ميان اين همه مخاطب آن دسته از مخاطبان را كه همخوانی بيشتری با او داشته يا اشتياق بيشتری برای شنيدن حرف‌هايش دارند، شناسايی كند. شناخت سليقه و ذايقه مخاطب گام دوم است. پس از اين‌كه مخاطب شناخته شد يك نشريه بايستی سليقه مخاطبان را خوب بشناسد تا بتواند روز به‌روز بر تعداد آنان بيافزايد؛ در غير اين‌صورت مخاطبان خود را از دست می‌دهد.
بايد فرهنگ مخاطب را شناخت. يك نشريه موفق بايستی مطالب خود را در بسته‌بندی‌ای ارايه دهد كه به اصطلاح باعث پس زدن مخاطب نشود. ممكن است شما مخاطب را خوب بشناسيد، سليقه او را هم بدانيد؛ اما اگر فرهنگ و خرده‌فرهنگ او را نشناسيد، موفق نمی‌شويد پيام خود را به او برسانيد و اين مساله باعث پس زدن و ريزش مخاطب می‌شود. در كنار شناخت فرهنگ، شناخت زبان مخاطب نيز بسيار مهم است. چون شما پيام را از طريق زبان منتقل می‌كنيد، اگر به چم و خم زبان مخاطب آشنا نباشيد، مطالب خيلی خوب را با منطقی ارايه می‌دهيد كه مخاطب از آن چيزی نمی‌فهمد. آخرين مرحله، ارايه مطالب در فرم مناسب است. امروز دنيای ديجيتال در حوزه نشر و سايبر، انقلابی به وجود آورده كه همه عرصه‌های آن را شامل می‌شود. بنابراين پس از اين‌كه نكات بالا رعايت شد، بايستی اين مطالب در قالبی متناسب با مقتضيات روز ارايه شود، در غيراين صورت در جلب خواننده موفق نخواهيم بود.
وی در ادامه افزود: در ميان مجله‌های بنياد انديشه اسلامی مجله «اكو آو اسلام» (Echo of Islam) يكی از نشرياتی است كه از پيشينه‌ای طولانی و مخاطبان بسيار در سراسر جهان برخوردار است. اين نشريه انگليسی زبان با رويكردی سياسی_اجتماعی به بررسی مسائل مختلف ايران و جهان و به ويژه جهان اسلام می‌پردازد.
در ادامه‌ی سلسله‌های مصاحبه انجام شده با سردبيران نشريه‌های مختلف بنياد انديشه تصميم گرفتيم مصاحبه‌ای با دكتر صدرالدين موسوی سردبير اين نشريه انجام دهيم و در مورد مسايل مختلف با وی گفتگويی داشته باشيم.
س: كمی در مورد پيشينه مطبوعاتی و دانشگاهی خود بگوييد.
ج: بنده در رشته‌های زبان انگليسی و علوم سياسی ليسانس گرفته و سپس تحصيلات خود را تا دكترای علوم سياسی ادامه دادم. سابقه مطبوعاتی من به همكاری با سرويس انگليسی خبرگزاری جمهوری اسلامی در اوائل دهه هفتاد برمی‌گردد. پس از آن با روزنامه تهران‌تايمز و سرويس انگليسی خبرگزاری مهر همكاری داشتم. در دانشگاه‌های تهران، تربيت مدرس، علامه طباطبايی و پژوهشكده امام خمينی و انقلاب اسلامی نيز تدريس داشته‌ام.
س: مجله شما رقبای قدری در عرصه مطبوعات انگليسی زبان دارد كه شايد مهم‌ترين آن‌ها تايم و نيوزويك باشد؛ البته مجله اكو هم چندان دست و پا بسته نيست و از پتانسيل خوبی برای تاثير بر مسلمانان جهان برخوردار است، اما می‌خواهم بدانم چه راهكارهايی برای حضور در اين رقابت انديشه‌ايد؟
ج: بله رقبای ما واقعا قدر هستند. ما هم نسبت به قدرت رقبا كاملا آگاه هستيم. البته به اين مساله نيز آگاهيم كه امكانات مادی ما در مقايسه با رقبا بسيار اندك است. اما حقيقت آن است كه ما از سرمايه‌ای برخورداريم كه رقبا از آن بی‌بهره‌اند. سرمايه اصلی ما مخاطبان هستند. در دنيايی كه به جهان آزاد شهرت پيدا كرده، نوعی سانسور پنهان حاكم است و حوزه‌های خاصی تابو محسوب می‌شود كه رسانه‌ها و نشريات غربی به آن نمی‌پردازند. اما ما در مجله‌های خود اين محدوديت را نداريم. اتفاقا همان حوزه‌هايی كه آن‌ها ورود نمی‌كنند مورد علاقه ما و مخاطبان ماست و اين يكی از نقاط قوت ما به شمار می‌رود؛ چراكه بسيار از مخاطبان ما به دنبال همين نوع اطلاع‌رسانی هستند. در واقع مخاطبان ما محدود به مسلمانان نمی‌شود. بسياری از غير مسلمانان به دنبال مطالبی هستند كه ما منتشر می‌كنيم.
س: مطمئنا بنياد انديشه به عنوان متولی نشريه و شما به عنوان سردبير يك سری اهداف و ايده‌ال‌هايی برای مجله در نظر گرفته‌ايد؛ كمی در مورد اين اهداف و ابرازی مورد نياز برای رسيدن به آن‌ها بگوييد؟
ج: بله ما اهداف كاملا مشخصی را دنبال می‌كنيم. شايد بتوان كل اهداف را در دو بند خلاصه كرد: نخست استفاده از فضای رسانه و سايبر برای ارايه اطلاعات درست در مورد ايران و جهان اسلام و دوم مبارزه با تهاجم فرهنگی و جنگ نرمی كه دشمن به ايران اسلامی و جهان اسلام تحميل كرده است.
س: اكنون ماه‌ها است كه جهان عرب و كشورهای اسلامی دستخوش تغييرات سياسی گسترده شده‌اند؛ آن‌چه در اين بين بيش از همه به چشم می‌آيد، بيداری اسلامی است. مجله شما چه قدر به اين مبحث پرداخته است؟
ج: واقعيت آن است كه در بيشتر اين كشورها اين جنبش‌ها از نمازهای جمعه و مساجد آغاز شد، اما رسانه‌های غربی سعی می‌كنند اين واقعيت را كتمان نمايند. ما سعی كرده‌ايم واقعيت‌های مربوط به بيداری اسلامی را در اين نشريات منعكس كنيم و همچنين تلاش نموده‌ايم به مخاطبان از جمله روشنفكران، مردم عادی و رهبران جنبش‌ها يادآوری كنيم كه مراقب باشند انقلاب‌شان توسط كسانی كه به دنبال منافع از دست رفته خود هستند، مصادره نشود.
س: بازخوردی كه از مخاطبان دريافت می‌كنيد، چگونه است و بيشتر چه بخش‌هايی مورد توجه آن‌ها قرار گرفته؟
ج: من از همه مخاطبان تشكر می‌كنم كه از طريق پيشنهادها و انتقادهای‌شان مارا راهنمايی می‌كنند. مخاطبان ما خيلی فهيم، فرهيخته و دقيق هستند. آن‌ها در موارد مختلف به ما ايميل می‌فرستند و هم انتقاد می‌كنند و هم پيشنهاد ارايه می‌دهند. ما هم با كمال ميل استقبال می‌كنيم. بعضی از خوانندگان مقالاتی می‌فرستند كه ما در مجله چاپ می‌كنيم. در واقع ما با توجه به نيازهای مخاطبان مجله را تقسيم‌بندی كرده‌ايم. اين تقسيم‌بندی شامل مسائل جهان اسلام، بين‌الملل، خاورميانه، ايران، انديشه و... می‌شود. از آن‌جا كه نگاه ما به مسائل با نگاه مجلاتی كه در بالا ذكر كرديد، متفاوت است به نظر می‌رسد كه مخاطبان ما به همه اين بخش‌ها علاقمند هستند و اين افتخاری است برای بنده و همكارانم در بنياد انديشه اسلامی كه توانسته‌ايم وارد فضای سايبر بشويم و با ارايه اطلاعات درست تا حد توان به مقابله با جنگ نرم دشمن برويم.
س: آشوب‌ها و اعتراض‌هايی كه در هفته‌های گذشته در لندن و يكی دو شهر انگلستان رخ داد، سر و صدای زيادی در اروپا و ديگر نقاط جهان به پا كرد. برنامه‌ای برای پوشش اين رويداد خبری مهم داريد؟
ج: به طور قطع. مساله‌ای كه در آشوب‌های لندن مغفول ماند ريشه‌يابی آن است. ما در مجله اكو آو اسلام به طور مفصل به ريشه‌يابی اتفاق‌های كشور انگلستان پرداختيم. به‌طور خلاصه اين‌كه حاكميت آريستوكراسی، شكاف طبقاتی، سرخوردگی از وعده‌های انجام نشده، فقر عريان در ميان بخش‌های فرودست جامعه و بی‌رحمی نظام سرمايه‌داری را می‌توان به عنوان ريشه‌های اين بحران بر شمرد..
س: شما چندين سال سردبير روزنامه تهران تايمز بوديد، اكنون هم بيش از 4 سال از حضورتان در مجله اكو می‌گذرد. رشته تخصصی شما هم علوم سياسی است. به نظر شما يك مجله يا روزنامه انگليسی زبان ايرانی با موضوع سياسی- اجتماعی برای موفقيت در عرصه‌های بين‌المللی به چه فاكتورهايی نياز دارد؟
ج: با توجه به رقابت بسيار شديد در حوزه رسانه‌های حرفه‌ای به نظرم يك نشريه برای اين‌كه بتواند دوام بياورد بايستی چند ويژگی داشته باشد:
نخست داشتن شناخت مناسب از مخاطب. در واقع امروز همه كسانی كه با فكر و انديشه سر و كار دارند سعی می‌كنند چند نشريه را برای دريافت اطلاعات و تحليل انتخاب كنند. پس نخستين گام برای ماندگاری يك نشريه اين است كه از ميان اين همه مخاطب آن دسته از مخاطبان را كه همخوانی بيشتری با او داشته يا اشتياق بيشتری برای شنيدن حرف‌هايش دارند، شناسايی كند. شناخت سليقه و ذايقه مخاطب گام دوم است. پس از اين‌كه مخاطب شناخته شد يك نشريه بايستی سليقه مخاطبان را خوب بشناسد تا بتواند روز به‌روز بر تعداد آنان بيافزايد؛ در غير اين‌صورت مخاطبان خود را از دست می‌دهد.
بايد فرهنگ مخاطب را شناخت. يك نشريه موفق بايستی مطالب خود را در بسته‌بندی‌ای ارايه دهد كه به اصطلاح باعث پس زدن مخاطب نشود. ممكن است شما مخاطب را خوب بشناسيد، سليقه او را هم بدانيد؛ اما اگر فرهنگ و خرده‌فرهنگ او را نشناسيد، موفق نمی‌شويد پيام خود را به او برسانيد و اين مساله باعث پس زدن و ريزش مخاطب می‌شود. در كنار شناخت فرهنگ، شناخت زبان مخاطب نيز بسيار مهم است. چون شما پيام را از طريق زبان منتقل می‌كنيد، اگر به چم و خم زبان مخاطب آشنا نباشيد، مطالب خيلی خوب را با منطقی ارايه می‌دهيد كه مخاطب از آن چيزی نمی‌فهمد. آخرين مرحله، ارايه مطالب در فرم مناسب است. امروز دنيای ديجيتال در حوزه نشر و سايبر، انقلابی به وجود آورده كه همه عرصه‌های آن را شامل می‌شود. بنابراين پس از اين‌كه نكات بالا رعايت شد، بايستی اين مطالب در قالبی متناسب با مقتضيات روز ارايه شود، در غيراين صورت در جلب خواننده موفق نخواهيم بود.
مطالب مرتبط
