احکام مشابه وقف را بشناسیم/ تخلف برخی دفاتر ثبت اسناد در زمینه وقف
گروه جامعه: رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر اینکه برخی از احکام دینی مشابه وقف هستند و می‌توانند کارکرد وقف را داشته باشند گفت: برخی دفاتر ثبت اسناد واقف را از مطلع کردن سازمان اوقاف هنگام وقف بر حذر می‌دارند و این یک خلاف آشکار است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمدی، نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، امروز، 23 آذرماه، در نشستی خبری که به مناسبت گرامیداشت هفته وقف برگزار شده بود در جمع خبرنگاران حاضر شد و به ارائه گزارشی از دستاوردهای این سازمان در سال جاری پرداخت.
وی در ابتدای سخنان خود به اجتماع عظیم مسلمانان در اربعین حسینی در کربلای معلی اشاره و عنوان کرد: عاشورا الگویی برای همه آزادی‌خواهان است که می‌خواهند در صراط مستقیم قرار گیرند. تجمع تاریخی اربعین نشان از قدرت اسلام و اهل بیت(ع) داشت ولی خبرگزاری‌های غربی با وجود ادعای دموکراسی و انسانیت حاضر نشدند این مراسم باشکوه را برای جهانیان منعکس کنند.
حجت‌الاسلام محمدی با بیان اینکه یکی از آثار وقف را می‌توان در اربعین حسینی نیز مشاهده کرد، گفت: در سال 61 هجری قمری هنگامی که امام حسین(ع) وارد کربلا شدند و خانواده و اهل بیت خود را سکنی دادند محوطه اطراف را خریداری و وقف کردند تا امروز این حرم و اطراف آن مکانی برای زائران و عاشقان حسینی باشد.
وی نگاه‌های رایج به وقف را دو نگاه جزئی و کلان دانست و اظهار کرد: در نگاه جزئی وقف راه‌حلی برای از بین بردن مشکلات جامعه است، اما در نگاه کلان وقف یکی از احکام مترقی الهی برای تمدن‌سازی و ایجاد فرهنگ الهی است.
حجت‌الاسلام محمدی با انتقاد از اینکه جایگاه وقف به درستی مورد تجزیه و تحلیل قرار نگرفته است در صورتی که یکی از مهم‌ترین کارکردهای این حکم دینی رسیدگی و ساماندهی به امور دینی است، گفت: علمای حوزه و فرهیختگان دانشگاهی باید وقف را به عنوان حکمی الهی که در زندگی و تمدن بشری جایگاه اساسی دارد مورد بررسی قرار دهند.
احکام مشابه وقف را بشناسیم
وی با تأکید بر اینکه برخی از احکام دینی مشابه وقف هستند و می‌توانند کارکرد وقف را داشته باشند، گفت: وصیت، نذر، عهد، یمین و حبس از این جمله هستند چرا که فرد می‌تواند یک سوم اموال خود را وصیت کند و یا در حکم حبس عواید سرمایه خود را برای مدت مشخصی در خدمت رفع یکی از مشکلات جامعه قرار دهد.
برخی دفاتر ثبت اسناد خلافکار
حجت‌الاسلام محمدی به ذهنیت غلط برخی افراد و دفاتر ثبت اسناد که واقف را از مطلع کردن سازمان اوقاف هنگام وقف بر حذر می‌دارند اشاره و عنوان کرد: طبق قانون هنگامی که دفاتر ثبتی، سند وقفی تنظیم می‌کنند باید یک نسخه به واقف، یک نسخه به دفترخانه و یک نسخه به اداره اوقاف بدهند در غیر این صورت خلافکار شناخته می‌شوند.
توفیق چندانی در زمینه مؤسسات خیریه نداشتیم
وی همچنین به مسئولیت این سازمان در برابر مؤسسات خیریه اشاره و عنوان کرد: با وجود تلاش‌های صورت گرفته هنوز نتوانسته‌ایم در این زمینه توفیق زیادی پیدا کنیم و برخی از مؤسسات هستند که در این زمینه تخلف می‌کنند.
محمدی در ادامه سخنان خود به ارائه گزارشی از عملکرد سازمان اوقاف و امور خیریه پرداخت و عنوان کرد: اجرای امینانه نیات واقفان اولین و عالی‌ترین هدف این سازمان در سالی که گذشت بود. بر این اساس سند بالادستی را مبنای فعالیت خود قرار دادیم و نیت‌ها را به صورت ملی، برخی استانی و شهرستانی اجرایی کردیم.
این مسئول به اجرای هشت طرح ملی در سال 93 و اواخر سال 92 اشاره کرد و گفت: طرح «مهر تحصیلی» با محوریت کمک به محصلان و دانشجویان اجرایی و بر اساس نیات واقفان 14 هزار بسته کمک تحصیلی تهیه شد.
وی از اجرای طرح «پیوند آسمانی» با محوریت نیات مرتبط با ازدواج جوانان ویژه 800 خانواده در سراسر کشور و طرح مهر تندرستی با محوریت کمک به بیماران با ظرفیت بهره‌مندی 9 هزار و 700 نفر خبر داد و گفت: طرح مهر تندرستی طی 20 دی ماه سال جاری، برگزار می‌شود.
محمدی، طرح دست‌های مهربانی با محوریت کمک به 24 هزار نفر از نیازمندان و اجرای طرح زائران حرم رضوی با موضوع اعزام هزار و 280 زائر بار اولی به مشهد مقدس را از دیگر طرح‌های اجرایی سال 93 معرفی کرد و افزود: 200 نفر نیز در سال جاری بنابر نیات واقفان به حرم حسینی اعزام شدند و 500 هزار جلد کتاب مرتبط با آیات قرآن کریم نیز در راستای نیات واقفان در طرح سفره‌های آسمانی به چاپ رسید.
احیای موقوفات درمانی
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه از دیگر فعالیت‌های صورت گرفته طی سال جاری را آغاز احداث بیمارستان موقوفه تخصصی سرطان در شهرری و شیراز دانست و گفت: کلنگ‌زنی احداث بیمارستان سوانح سوختگی و انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با وزارت بهداشت برای احیای موقوفات درمانی از دیگر فعالیت‌های صورت گرفته است.
وی به تعیین تکلیف پرونده‌های وقف در دادگاه‌ها اشاره و عنوان کرد: طی سال جاری پنج هزار و 775 پرونده تعیین تکلیف شد که از این تعداد چهارهزار و 263 رأی به نفع موقوفات بود و سه هزار و 297 رأی نیز تا کنون اجرایی شده است.
محمدی در ادامه با تأکید بر اینکه بخش قابل توجهی از موقوفات و آستان امامزادگان نیاز به عمران و آبادانی و احیا دارند، اظهار کرد: برای سال جاری، 403 رقبه که 52 مورد مربوط به حوزه کشاورزی با سرمایه‌گذاری 14 میلیارد تومان و 351 پروژه در حوزه مسکن با هزار و 258 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شده است.
وی به موضوع پیگیری و به روز کردن مال‌الاجارات اشاره و بیان کرد: 158 هزار و 394 فقره اسناد اجارات تنظیم و پیگیری شد. همچنین مفاصا حساب بیش از 200 هزار موقوفه طی سال جاری صورت گرفت که از این تعداد 128 هزار مورد مربوط به موقوفات متصرفی، پنج هزار و 614 مورد موقوفات متولی‌دار، 55 هزار و 800 مورد مربوط به موقوفات انتفاعی و بیش از 10هزار مورد مربوط به امامزادگان بود.
2000 وقف جدید از ابتدای سال جاری
حجت‌الاسلام محمدی میزان وقف‌های سال 93 را از ابتدای سال جاری تا کنون بیش از دو هزار وقف جدید معرفی کرد و گفت: برخی از نیات واقفان به موضوعات فرهنگی و دینی اختصاص دارد. در این راستا طرح آرامش بهاری طی ایام نوروز در دو هزار و 371 آستان امامزاده و سوگواره یاس نبوی همراه با چاپ 100 هزار نسخه از خطبه حضرت زهرا(س) برگزار شد.
وی ادامه داد: طرح تابستانی نشاط معنوی در هزار و 566 بقعه و امامزاده و طرح ضیافت الهی ویژه ماه مبارک رمضان نیز در دو هزار و 100 بقعه برگزار شد. در این راستا در هزار و 200 بقعه برنامه تفسیر قرآن کریم، مراسم ترتیل‌خوانی در هزار و 723 بقعه و هزار و 280 محفل انس با قرآن برگزار شد. همچنین هزار و 622 بقعه امامزاده میزبان جشن‌های ولایت علوی اکمال دین نبوی و دو هزار و 647 بقعه متبرکه نیز میزبان طرح بصیرت عاشورایی شدند.
فعالیت‌های قرآنی سازمان اوقاف
وی با اشاره به تعهد سازمان اوقاف و امور خیریه در زمینه تربیت یک میلیون حافظ قرآن کریم، گفت: طی سال جاری، 328 هزار نفر برای شرکت در این طرح ثبت نام کردند که در مجموع و طی سه سال گذشته تعداد این افراد به 860 هزار نفر رسید است. همچنین 14 هزار نفر نیز از طریق فضای مجازی در این طرح شرکت کرده‌اند.
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در تشریح برنامه‌های قرآنی سازمان طی سال جاری اظهار کرد: مسابقات بین‌المللی قرآن کریم اوایل سال 93 با حضور 71 کشور برگزار شد. همچنین همایش «قرآن و تمدن اسلامی» با ارسال 700 مقاله و همایش «بانوان قرآنی» نیز با حضور دو هزار و 500 نفر برگزار شد.
29 آذر تا 25 دی هفته وقف
وی در بخش دیگری از سخنان خود به برنامه‌های سازمان اوقاف و امور خیریه از 29 آذرماه تا پنجم دی ماه سال جاری، که هفته وقف نام دارد اشاره و عنوان کرد: در این راستا دیدارهایی با مراجع عظام تقلید داشتیم و برنامه‌هایی همچون همایش «وقف و رسانه»، همایش «وقف و اقتصاد»، همایش «نقش وقف در توسعه علم و فناوری»، خدمات‌رسانی به زائران پیاده امام رضا(ع)، برپایی تجمع لبیک یا رسول الله و .. را در دستور کار خود داریم.
حجت‌الاسلام محمدی به تشریح اهداف پیش روی سازمان اوقاف پرداخت و تصریح کرد: اجرای امینانه نیات واقفان شرعا به عهده اوقاف است و این عالی‌ترین هدف سازمان است. تبلیغ و ترویج فرهنگ وقف مطابق نیاز جامعه نیز از دیگر اهداف این سازمان است.
حمایت از پایان‌نامه‌های مرتبط با موضوع وقف
وی تحول اقتصادی در بهره‌وری و احیای موقوفات و تحول در مدیریت موقوفات و منابع انسانی را از دیگر اهدف سازمان خواند و گفت: از پایان‌نامه‌هایی که با این دو موضوع در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا کار شوند حمایت می‌کنیم.
