پس از برگزاری ۵۰ همایش قرآن‌پژوهی و طب، اکنون کجا ایستاده‌ایم؟
گروه سلامت: رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به کُند شدن فعالیت طی دو تا سه سال اخیر در حوزه قرآن و طب به این سؤال پاسخ داد که پس از برگزاری ۵۰ همایش قرآن‌پژوهشی و طب اکنون در چه جایگاهی از این حوزه قرار داریم.
مصطفی عباسی‌مقدم، رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در پاسخ به این سؤال که بعد از برگزاری 50 همایش قرآن‌پژوهی و طب اکنون چه جایگاهی داریم و چرا؟ گفت: اگر منظور این است که چرا حرکتی که در سال‌های گذشته شروع شده بود با آن شتاب ادامه پیدا نکرد، موضوع باز می‌گردد به مسئولانی که در وزارتخانه به ویژه در قسمت‌های معاونت دانشجویی فرهنگی و معاونت پژوهشی مجموعه وزارت بهداشت حضور داشتند.
وی با اشاره به اینکه تقریباً از سال 91 به بعد فعالیت در حوزه قرآن و طب کند شده، ادامه داد: مهم این است که شالوده و پایه کار که شامل تشکیل «کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام بهداشت و سلامت» و کارگروه‌ها است ریخته شده و مصوبات و دست‌آوردهایی نیز وجود داشته است.
آمده‌ایم برای کمک به فعالان
عباسی‌مقدم در پاسخ به این سؤال که مهمترین دست‌آورد فعالیت‌های صورت گرفته چیست، گفت: پتانسیل موجود در دانشگاه‌ها شناسایی و افرادی به عنوان پژوهشگر، کارشناس و مدیر در این حوزه‌ها فعال شده‌اند. البته وقفه‌ای یکی دو ساله افتاد که ما آمده‌ایم به کمک فعالان عرصه پزشکی، آموزش عالی و پژوهش قرآنی این وقفه را جبران کنیم.
رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هدف از آغاز جلسات هم‌اندیشی کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآن در نظام بهداشت و سلامت را رسیدن به راهکارهای مشخص و نقشه راه معین برای ادامه مسیر در راستای اهداف شورای انقلاب فرهنگی، شورای توسعه فرهنگ قرآنی و سیاست‌های کلی نظام سلامت عنوان کرد.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد فضا، زمینه و شرایط چه در وزارت بهداشت و چه در نهادهای مرتبط و دانشگاه‌ها برای حرکت جدی‌تر به سمت تحقیقات طب و قرآن آماده است و در آینده نه چندان دور نتایج آن را به شکل تحقیقات و رشته‌های جدید در آموزش عالی قرآن و طب شاهد باشیم.
علت کندی حرکت بین رشته‌ای بودن موضوع طب و قرآن است
رئیس مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آسیب‌شناسی این مسئله که چرا در حوزه قرآن و طب پیشرفت‌ها چشمگیر نبوده است، اظهار کرد: در فعالیت‌های آموزشی و پژوهش‌های محض (غیر بین‌رشته‌ای) در همه زمینه‌ها پیشرفت‌های خوبی صورت گرفته است؛ مثلاً در علوم قرآنی، تولید دانش قرآنی و ...، اما علت این کندی یا نوسان در برخی از رشته‌ها به دلیل بین رشته‌ای بودن آنها است.
وی با اشاره به اینکه در مباحث بین رشته‌ای کار دشوار است چرا که افراد حداقل باید دو و یا چند تخصص داشته باشند تا بتوانند تحقیقی انجام دهند که در مرز دانش باشد، سؤال کرد: بین مباحث رشته‌های علوم پایه و مباحث دینی قطعاً ارتباطات بسیار جذاب و خوبی وجود دارد اما به چه میزان از این ارتباط دست پیدا کرده‌ایم؟ آن هم با وجود این همه متخصص فیزیک، شیمی، علوم تربیتی و ... . این افراد ممکن است چندین مقاله ISI در رشته تخصصی خود ارائه دهند اما شاید یک مقاله بین رشته‌ای در حوزه قرآن و فیزیک نتوانند ارائه کنند آن هم با وجود اینهمه مباحث فیزیکی که در قرآن مطرح شده است.
راه‌اندازی رشته‌های جدید یا برگزاری دوره‌های کوتاه مدت
عباسی‌مقدم ادامه داد: طب و قرآن یک مبحث بین‌رشته‌ای است که ما حتی رشته‌های پایه در این زمینه در دانشگاه‌های علوم پزشکی و غیر پزشکی هم نداریم و یا باید رشته‌های جدیدی را در این حوزه تعریف کنیم که فرایندی طولانی دارد، که البته در دهه‌های گذشته باید انجام می‌شد، و یا حداقل با کارگاه‌ها و دوره‌های کوتاه مدت سعی کنیم افراد مستعد پژوهش در زمینه‌های علوم محض را آماده پژوهش در حوزه‌های بین رشته‌ای کنیم تا نتیجه آن بشود تولید دانش، که این فرایندها کمی کُند صورت گرفته است.
ساختارها را شکل داده‌ایم اما قرآن و طب هنوز به کرسی استادی در دانشگاه‌ها تبدیل نشده است
وی در پایان سخنانش عنوان کرد: حرکتی که در سال‌های گذشته تحت عنوان کمیسیون پژوهش و آموزش عالی قرآنی در عرصه بهداشت و سلامت شروع به کار کرد به پایه‌های کار، تشریک مساعی، بسیج امکانات، ایجاد انگیزه و فراخوان عمومی رسیده و ساختارهایی نیز شکل داده است اما به مرحله گسترش این مقوله به شکلی که در دانشگاه‌ها به کرسی علمی تبدیل شوند نرسیده است. همچنین هنوز نتوانسته نیروهای فوق لیسانس و دکتری متخصص در مباحث بین رشته‌ای طب و قرآن تربیت کند و ما امیدواریم نتایج نشست‌ها و اقدامات در حال اجرا این باشد که بعد از مدتی افرادی داشته باشیم که علاوه بر داشتن مدارک تخصصی در زمینه‌های بین رشته‌ای مانند قرآن و طب و علم و دین بتوانند صاحب نظر در این حوزه نیز باشند.
