به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از پایگاه اطلاعرسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نشست شورای سیاستگذاری و برنامهریزی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی با حضور ابوذر ابراهیمیترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، آیتالله محمدعلی تسخیری، مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن اختری، دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین مختاری، رئیس پژوهشگاه مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی دیروز، 4 اسفند، در محل این سازمان برگزار شد.
در این نشست مباحث مربوط به گسترش ترجمه گنجینههای معارف اسلامی و علوم انسانی از زبانهای فارسی و عربی به سایر زبانها براساس طرح ملی حمایت از ترجمه و نشر آثار فارسی به زبانهای دیگر موسوم به «TOP» مورد بررسی قرار گرفت.
در ابتدا، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: هزینههای بالای ترجمه و چاپ کتاب، هزینه بالای حمل و نقل کتب ترجمهشده به خارج از کشور، وجود حساسیت و محدودیتهای کشورهای هدف برای ورود کتب ترجمهشده، ضعف تبلیغات برای معرفی کتاب و همچنین، بالابودن بهرهوری در تصدیگری از جمله نقاط ضعفی است که در گذشته با آن مواجه بودیم و بر همین اساس بنا داریم در چارچوب طرح «TOP» بحث ترجمه به زبانهای دیگر را متحول کنیم.
ابراهیمیترکمان استفاده از ظرفیت ناشران معتبر خارجی برای ترجمه متون، کیفیت بالای متون ترجمهشده توسط ناشران به منظور حفظ برند ناشر، پایینبودن هزینه اجرای طرح و بالابودن بهرهوری در تولیگری را از نقاط قوت این طرح برشمرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با الگوهای بررسیشده سایر کشورها برای تدوین طرح «TOP»، گفت: برای تدوین این طرح تجربیات کشورهای دیگر را بررسی کرده و پس از تحلیل و ارزیابی نقاط قوت و ضعف آنها طرح ملی حمایت از ترجمه و نشر آثار فارسی به زبانهای دیگر موسوم به «TOP» را برای تشویق مترجمان به منظور ترجمه آثار فارسی به سایر زبانها تدوین کردهایم.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، هدف از اجرای طرح «TOP» را گسترش ارتباطات بشری، ایجاد زمینههای همکاری و تعامل میان ناشران و نویسندگان و همچنین، آشنایی ملل با تولیدات علمی و اندیشهای ذخائر مکتوب متفکران کشور دانست.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: از دیگر مواردی که در شاکله اجرایی این طرح در نظر گرفته شده است، انتخاب کتابهایی با موضوعات اسلامشناسی، شیعهشناسی، علوم و معارف قرآنی، ادبیات داستانی، ادبیات داستانی دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و اندیشههای امام(ره) و مقام معظم رهبری، ایرانشناسی، تاریخ ادبیات ایران، هنر ایرانی و داستانهای کودک و نوجوان است.
ابراهیمیترکمان با تأکید بر لزوم تخصیص شاخصهای انتخاب کتاب برای اجرای طرح «TOP»، گفت: اولویت با کتابهای چاپ شده در سال 2008 به بعد، مناسببودن برای عرضه در خارج از کشور، اعتبار و ارزش علمی کتاب و دارابودن استانداردهای پژوهشی از جمله شاخصهای مربوط به انتخاب کتاب برای اجرای طرح فوقالذکر است؛ در این باب برای بهرهمندی از این طرح، ناشران در کشورهای مختلف باید دارای شرایط عمومی باشند که از سوی مرکز مورد بررسی قرار میگیرد.
زمان ثبت نام طرح «TOP»
وی در رابطه با زمان ثبت نام در طرح «TOP»، اظهار کرد: پایان اسفندماه، آذرماه، شهریورماه و خردادماه هر سال به عنوان زمان اصلی ثبتنام این طرح مدنظر قرار گرفته است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان تصریح کرد: مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان عهدهدار اجرای طرح «TOP» خواهد بود.
لزوم اشاعه فرهنگ ناب تشیع در ترجمه کتب اسلامی
آیتالله تسخیری، مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام نیز در این نشست با تأکید بر بهرهگیری از فرهنگ ناب تشیع در حوزه ترجمه، گفت: از طریق فرهنگ ناب تشیع میتوان به ساماندهی و توسعه ترجمه گنجینههای معارف اسلامی و علوم انسانی از زبانهای فارسی و عربی به سایر زبانها پرداخت.
وی ادامه داد: لازم است کار ترجمه را به مؤسساتی که وظایف این امر را دنبال میکنند، واگذار کنیم؛ همچنین ترجمه کتب اسلامی میبایست در اولویت مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قرار گیرد.
اتخاذ برنامهریزی، انسجام و هماهنگی در ترجمه آثار
در ادامه این نشست حجتالاسلام والمسلمن اختری، دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت(ع) اظهار کرد: برای ایجاد ارتباط میان اندیشمندان و متفکران مذاهب مختلف اسلامی از اقصی نقاط جهان اسلام، میتوان به ترجمه و نشر آثار معارف اسلامی و علوم انسانی پرداخت؛ در باب ترجمه این آثار پراکندگیهای بسیاری وجود دارد که با برنامهریزی، انسجام و هماهنگی میتوان از آنها جلوگیری کرد.
وی افزود: چگونگی اطلاعرسانی و جمعآوری اطلاعات مربوط به ترجمه آثار یکی از اساسیترین اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد. در کنار اجراییشدن این عوامل باید به تعداد ترجمههای نهادهای دیگر، عناوین ترجمهها و کتابهایی که تا به حال ترجمه نشدهاند، توجه داشت.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) در رابطه با اجرای طرح «TOP» گفت: امید است تا اوایل سال آینده، با برنامهریزیهای لازم بودجه کافی برای ترجمه آثار داشته باشیم و آثاری را که در نظر داریم ترجمه کنیم به صورت دستهبندی با هدایت و نظارت این مرکز ارائه دهیم.
توجه به نکات کلیدی جریانساز در ترجمه
عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با تأکید بر هماهنگی و نظارت بر امر ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی، گفت: این طرح براساس راهبردها و سیاستهای تعیینشده پیش میرود؛ براین اساس در گام نخست نیازمند اطلاعات جامع از حوزه ترجمه هستیم.
وی در ادامه بیان کرد: هر آنچه در حوزه ترجمه در اختیار داریم و هر آنچه در آینده به دست میآوریم، باید جامع باشد بدین دلیل که موارد مربوط به جریان شکلگیری ترجمه به شمار میروند.
صالحی دومین عامل مؤثر در حوزه ترجمه را آسیبشناسی نام برد و گفت: ترتیب و مهارتافزایی مترجمان و همچنین آسیبشناسی وضعیت ترجمه آنان از مهمترین عواملی بحث ترجمه است.
وی ادامه داد: شناسایی و ارزیابی مستمر جریان ترجمه و نشر آثار ترجمهشده در حوزه معارف اسلامی و علوم انسانی در داخل و خارج از کشور و بازخورد آن و همینطور، داوری این آثار در جریان ترجمه مثمرثمر خواهد بود.
وی در ادامه یادآور شد: اگر این عوامل به صورت نظاممند با استفاده از مترجمان کارآمد صورت گیرد، بالطبع میتوان شاهد ارائه آثار ترجمهشده سازنده و کاربردی در خارج از کشور بود.