غیررقابتی شدن جشنواره «تجسمی فجر» خلاقیت را از هنرمندان سلب می‌کند
گروه هنر: تجربه نشان داده که ایجاد فضای رقابتی در میان هنرمندان تجسمی موجب بروز خلاقیت و خلق آثار جدید می‌شود و غیررقابتی شدن جشنواره «تجسمی فجر» یعنی در جا زدن و توسل به مرور آثاری که پیش از این تولید شده‌اند. در چنین فضایی اثری جدید که نشان از پویایی هنرهای تجسمی داشته باشد تولید نخواهد شد.
بهمن عبدی، هنرمند کاریکاتوریست در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: برگزاری هفتمین جشنواره بین‌المللی هنرهای تجسمی به شکل غیررقابتی در اصل بدعتی است که در این حوزه گذاشته شده و اگر این بدعت تبدیل به یک سنت در ادوار آینده شود برای فعالان این عرصه مضر خواهد بود.
وی ادامه داد: هنرهای تجسمی به نسبت سایر عرصه‌های فرهنگی و هنری که تحت عنوان فجر صاحب جشنواره شده‌اند، خیلی دیر به این جرگه وارد شده و زمانی که جشنواره هنرهای تجسمی فجر طراحی شد، این موضوع به بهای تضعیف شدن بسیاری از رویدادهای جاری هنرهای تجسمی و بین‌نال‌ها و دوسالانه‌هایی بود که هر ساله شاهد برگزاری آنها بودیم، با این توجیه که از این پس جشنواره «تجسمی فجر» باید در هر دوره پرقدرت‌تر از پیش جایگزینی شایسته برای همه رویدادهای تخصصی هنرهای تجسمی باشد.
عبدی تصریح کرد: با این فرض اگر قرار باشد این جشنواره نیز به شکل غیررقابتی و در فضایی مرده و سرد و بدون خلق آثار جدید به حیات خود ادامه دهد، عرصه تجسمی کشور بسیار متضرر خواهد شد؛ چرا که از یک سو رویدادهای جاری هنرهای تجسمی را تضعیف شده می‌بیند و از سویی دیگر نحوه برگزاری جشنواره «تجسمی فجر» انگیزه‌ای برای شرکت حداکثری هنرمندان باقی نخواهد گذاشت.
برای انتخاب هنرمندان برگزیده هر بخش از جشنواره نیاز به برگزاری مسابقه است
این کاریکاتوریست پیشکسوت در ادامه گفت: گفته می‌شود که به نفرات منتخب و برگزیده هر بخش از جشنواره «تجسمی فجر» به انتخاب انجمن تخصصی مربوطه نشان درجه یک هنری اعطاء خواهد شد. پرسش من این است که آیا این مسئله با غیررقابتی شدن جشنواره در تناقض نیست؟ چطور ممکن است که آثار هنرمندان در هر بخش به مسابقه و رقابت گذاشته نشود و بعد از میان آنها منتخبان برای دریافت نشان هنری معرفی شوند؟
وی گفت: رقابتی شدن جشنواره در هر یک از 9 رشته موجود در آن سبب پویایی و نشاط بیشتر جشنواره خواهد شد و آثار جدید خلق می‌شوند به ویژه در حوزه کاریکاتور که بازتاب بهنگام تحولات و رویدادهای جاری در هر عرصه به ویژه عرصه سیاسی نمود دارد. با بررسی 294 اثر کاریکاتوری که در این دوره از جشنواره شرکت کرده‌اند به روشنی می‌توان دریافت که اغلب آنها در سال‌های گذشته هم شرکت کرده بودند، پس حرف تازه‌ای برای گفتن ندارند.
انتشار کتاب تخصصی برای هر رشته تجسمی از محسنات جشنواره امسال است
عبدی تأکید کرد: البته از حق نگذریم که اقدام مثبتی نیز در این دوره از جشنواره «تجسمی فجر» در حال وقوع است؛ در سال‌های گذشته آثار تمام رشته‌های موجود در جشنواره در قالب کتاب واحدی به چاپ می‌رسید، اما در این دوره برای نخستین‌بار حداقل در تاریخ کاریکاتور ایران، کتاب نفیسی که تنها اختصاص به کاریکاتور دارد منتشر می‌شود که در مورد سایر رشته‌های جشنواره نیز به همین شکل است. این یک کار مثبت کارشناسی شده است که منجر به این خواهد شد که هنرمندان و علاقه‌مندان به هر یک از رشته‌های تجسمی برای رصد و بررسی تحولات صورت گرفته در حوزه مورد علاقه خود، به کتاب تخصصی مربوطه مراجعه کنند.
این کاریکاتوریست افزود: در یک بررسی اجمالی در جشنواره «تجسمی فجر» که عنوان بین‌المللی را نیز یدک می‌کشد با این موضوع مواجه می‌شویم که کاریکاتور به جرئت در مقایسه با اغلب رشته‌های تجسمی از اقبال بین‌المللی بیشتری برخوردار است. کاریکاتوریست‌های ایرانی به ویژه نسل جوان در جشنواره‌های معتبر جهانی طی سال‌های اخیر حائز رتبه‌های برتر شده‌اند و در محافل بین‌المللی هنر کاریکاتور ایران بیشتر شناخته شده است.
وی در توضیح دلایل این توفیق به ایکنا گفت: صر‌ف‌نظر از نگاه طنزی که در بطن کاریکاتور نهفته است، یکی از دلایل توفیق این هنر به نسبت سایر هنرهای تجسمی، انعطاف‌پذیری آن در برابر همه مظاهر فناورانه است. به طور مثال در مورد هنر خوشنویسی همچنان باید به اسلوب و شیوه‌های سنتی پایبند بود و نمی‌توان در اجرای یک اثر خوشنویسی بدعت ایجاد کرد، اما کاریکاتور با پیشرفت تکنولوژی همراه می‌شود و گاه از حالت سنتی خود فرسنگ‌ها فاصله می‌گیرد و شکلی دیجیتال و سه‌بعدی پیدا می‌کند و هنرمند کاریکاتوریست می‌تواند با استفاده از یارانه و عموم نرم‌افزارهای موجود به طراحی کاریکاتور و کارتون بپردازد.
