حکمت ایرانی ـ اسلامی در اخلاق پزشکی مبنا قرار گیرد

مهرزاد کیانی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) استفاده و بازگشت به حکمت ایرانی ـ اسلامی را در تدوین اخلاق فضیلت‌گرا و حرفه‌ای پزشکی را مؤثر دانست و عنوان کرد: فرهنگ اسلامی و ایرانی چنان گسترده است که هیچ منافاتی با اخلاق پزشکی امروز دنیا ندارد. اصل عدالت، سودمندی برای بیمار و احترام به شأن و کرامت انسانی او، عدم آسیب‌رسانی به بیمار در تعالیم و احادیثی که به ما رسیده است وجود دارد و برای رسیدن به اخلاق فضیلت‌گرا در پزشکی باید از آن استفاده شود.
وی افزود: بسیاری از تعالیم اسلامی، بر مبانی صحیح ارتباطات انسانی و اخلاق نیکو تأکید دارند، پیامبراکرم(ص) هم می‌فرمایند «من آمده‌ام تا اخلاق را ارتقاء دهم». ما با استفاده از این مبانی می‌توانیم اخلاق حرفه‌ای و انسانی را در میان پزشکان خود ترویج داده و همزمان با کشورهای دیگر و البته با توجه به خصائص فرهنگی آن کشور، دیالوگ اخلاق پزشکی داشته باشیم.
اخلاق‌های پزشکی منبعث از ادیان توحیدی مشابه‌اند
دانشیار گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: اخلاق پزشکی که بر ادیان توحیدی پایه‌گذاری شده باشند، چندان با هم متفاوت نیستند زیرا ادیان توحیدی بر مهربانی، شفقت و راستگویی تأکید دارند.
کیانی ضمن اشاره به بازگشت اخلاق پزشکی به اخلاق حرفه‌ای و فضیلت‌گرا با تکیه بر بنیان‌های اخلاق دینی عنوان کرد: نزدیک 4 دهه است که حرفه‌ای‌گرایی و اخلاق فضیلت‌گرا که مبنای آن بنیان‌های دینی در ادیان توحیدی است؛ به دنیای پزشکی بازگشته است، این در حالیست که در ایران و با توجه به تاریخ درخشانی که در این زمینه وجود دارد؛ نزدیک دو سال است که تدوین این نوع اخلاق در دانشگاه‌های علوم پزشکی آغاز شده است.
فضیلت‌گرایی پدیده‌های غیر اخلاقی در عرصه پزشکی را کاهش می‌دهد
وی همچنین در ادامه توجه به اخلاق حرفه‌ای و ترویج فضیلت‌گرایی را در کاهش پدیده‌های غیر اخلاقی در عرصه پزشکی مانند آنچه که به نام زیرمیزی مشهور شده است، مؤثر قلمداد و اظهار کرد: یکی از پدیده‌هایی که به عنوان زیرمیزی از آن یاد می‌شود، علاوه بر اینکه با کرامت انسان ناسازگار است از منظر اخلاق حرفه‌ای پزشکی نیز مذموم بوده و پدیده‌ای‌ است که باید با آن برخورد شود، در این راستا حرفه‌ای گرایی و توجه به فضائل اخلاقی و تقویت آن با توجه به تعالیم فرهنگی و دینی می‌تواند تا حدود بسیار زیادی از رواج این پدیده پیشگیری کند.
تعریف سیستم‌های ملی و عمومی سلامت کاهش پدیده زیر‌میزی را به دنبال دارد
کیانی همچنین در رابطه با پیشگیری از پدیده زیرمیزی در میان پزشکان یادآور شد: به نظر می‌آید اگر ساز‌وکارهای نظام سلامت و ارتباط بین پزشک و بیمار اصلاح شود، نیز سیستم‌های ملی و عمومی سلامت یعنی سیستم‌هایی که از بیمه سلامت برای بیماران برخوردارند تعریف، و نظام ارجاع مانند بیشتر کشورهای دیگر درست شود جلوی رواج این پدیده را تا حد زیادی می‌توان گرفت.