چند وقتی است که تیزرهای فیلمهای ایرانی در شبکههای ماهوارهای پخش میشود. این اقدام در روزهای اول بسیار عجیب بود، چون این تصور میرفت که اقدامی جدی در مقابل این وضعیت از طرف مسئولان صورت پذیرد، اما میبینیم که هیچ اتفاق جدی در این زمینه روی نداد، البته وقتی با برخی تهیهکنندگانی که فیلمشان در شبکههای فارسی`زبان ماهواره درباره چرایی این اتفاق سخن میگوییم، آنها این توجیه را به کار میبرند که اکران بینالمللی این فیلمها دلیلی این مسئله است.
اما سؤال اصلی در این حوزه این است که چرا ما باید تبلیغ فیلمهای سینمایی را در ماهوارهها ناپسند بشماریم؟ دلیل این امر روشن است. استفاده ماهواره در کشور ما ممنوع است به همین دلیل نیروی انتظامی نسبت به جمعآوری آن اقدام میکند، اما چگونه ممکن است در سینما از ابزاری که ممنوع است برای کسب درآمد اقتصادی بهره ببریم. مطلب دیگر گردانندگان این شبکههای تلویزیونی که عموماً حسن نیتی با جمهوری اسلامی ندارند، قبل و بعد از تبلیغ فیلم، آنونسهایی را روانه آنتن میکنند که به شدت بیارزش و نازل هستند. برای همین هیچ ارزش مطلوبی را برای آن نمیتوان تصور کرد.
بحث درست یا نادرست بودن قانون ممنوعیت ماهواره
نکته دیگری که درباره بحث ممنوعیت ماهواره میتوان مطرح کرد بحت درست یا نادرست بودن این قانون است؟ زیرا نزدیک به دو دهه است که ما با غیرقانونی دانستن ماهوارهها با آن مبارزه فیزیکی میکنیم، حتی برخی مواقع از کماندوهای نیروی انتظامی برای خم کردن دیشها در برجهای تهران استفاده میکنیم. این قبیل اقدامات آیا تا به امروز توانسته ما را به خواستههایمان برساند؟ آیا بعد از دو دهه که از ورود ماهوارهها به ایران گذشته ما شاهد کم شدن اشتیاق مردم به این سمت شدهایم؟ مسلماً جواب خیر است.
با توجه به این جواب خیر، باید دید که چرا باز هم اصرار داریم که همان راه را ادامه دهیم. مسیری که پیشتر برای ویدیو پیموده شده و دیدهایم که جواب مورد نظر را به همراه نداشته است. این مسئله را نیز برخی دولتمردان ما بارها متذکر شدهاند که وزیر ارشاد یکی از آنهاست. وزیر روز گذشته، 19 اردیبهشت در جمع پرسنل نیروی انتظامی به روی این امر تاکید داشت که تا دو سال دیگر، موبایلها نیز قادر خواهند بود کانالهای ماهواره را دریافت کنند، در آن زمان چگونه میخواهیم عمل کنیم؟ آیا در آن زمان هم باید موبایلها را از دست مردم جمعآوری کنیم؟
با توجه به توضیحات ارائه شده باید گفت که اکثر اهالی فرهنگ و رسانه میدانند که راهکار مبارزه با پدیدهای چون ماهواره که برخی از برنامههایش برای فرهنگ ملی و دینی مخرب است، کار فرهنگی میطلبد، زیرا ما تا نتوانیم حوزه دیداری و شنیداری خود را ارتقاء بخشیم، قادر نخواهیم بود از میزان تماشاگران برنامههای ماهوارهای بکاهیم. برای رسیدن به خواست مورد نظر نیز باید تصمیمگیری درستی از طرف مسئولان سینمایی و تلویزیونی آغاز شود.
در انتهای این بحث وقتی فیلمهای ما تیزرهای خود را از شبکههای ماهوارهای پخش میکنند به نوعی میزان مخاطبان آن شبکه را تایید کردهایم. این مسئله نیز برای سیاستگذاران فرهنگی ما تأسفآور است. نه به این دلیل که تبلیغات یک فیلم روی آنتن شبکههای ماهوارهای میرود، بلکه به این دلیل که ما خود قبول کردهایم که گوی رقابت را به سریالهای ترکیهای باختهایم.