امام(ره) معتقد بود تفسیر همانند قرآن باید انسانساز باشد/ تبیین گرایش عرفانی ایشان در تفسیر
گروه حوزه‌های علمیه: رئیس انجمن قرآنپژوهی حوزه با اشاره به گرایش عرفانی امام(ره) در تفسیر و مستندسازی آن به روایات تاکید کرد: ایشان معتقد بودند تفسیر همانند قرآن باید انسانساز باشد.
حجتالاسلام والمسلمین حسین علوی مهر، رئیس انجمن قرآنپژوهی حوزه علمیه در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: امام خمینی اگرچه تفسیر ترتیبی به معنای عام نداشتند، اما ایشان مفسری توانمند، در عین اینکه عارفی واصل و فیلسوفی مسلط بود و جامعیت او را در توانمندی در همه این عرصه‌ها از جمله فقاهت می‌توان شناخت.
وی افزود: امام خمینی اگرچه تفسیر نداشتند، اما قطعاً یک مفسر محسوب میشوند و علاوه بر تفسیر مستقل سوره حمد ایشان که چاپ شده است می‌توان مباحث تفسیری را از سایر آثار وی استخراج کرد. علوی مهر بیان کرد: یک تفسیر 5 جلدی برگزیده از آثار امام در طی سالیان قبل منتشر شد که عمدتاً هم علاوه بر سوره حمد، مأخوذ از آداب‌الصلوة است که مباحث تفسیری زیادی در آن بیان شده؛ همچنین شرح دعای سحر، 40 حدیث و الولایة که ناظر به مباحث عمیق و خاص قرآنی به ویژه در بحث امامت و ولایت است.
تفاوت تفسیر امام
رئیس انجمن قرآن پژوهی با اشاره به روش تفسیری امام تصریح کرد: روش ایشان را باید گرایش عرفانی نامید، اما تفاوت ایشان با سایر عرفا مستند کردن مطالب عرفانی به روایات است تا تاثیرپذیری عمومی آن بیشتر و قابل قبولتر شود.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی عنوان کرد: تفسیر عرفانی با هجومهای زیادی در طول تاریخ مواجه بوده است زیرا این تفاسیر از اصطلاحات عرفانی محض و بدون پشتوانه روایات و سایر ایات استفاده کردهاند اما امام با به کارگیری اصطلاحات عرفانی مستند به روایات معصومین به گونهای قدم برداشتهاند که کسی نمیتواند هجمهای علیه عرفان ایشان داشته باشد. ما حتی در آثار بزرگان عرفان مانند ابن عربی هم اصطلاحات محض عرفانی را شاهد هستیم. وی بیان کرد: یکی از وجوه ممیزه امام در تفسیر این است که غالب مفسران تنها به دنبال مدلول ظاهری آیات و استخراج معنای ظاهری آن هستند اما امام به دنبال فوق معنای ظاهری بودهاند.
فهم مراد واقعی
وی اظهار کرد: امام(ره) در صدد فهم مراد واقعی آیات الهی بودهاند به همین دلیل هم معتقد هستند تفاسیری مانند مجمع البیان تنها معانی ظاهری را افاده و ارایه کردهاند همچنین ایشان معنای باطنی را با استفاده از دیدگاه اهل بیت(ع) بیان کردهاند.
علوی مهر تاکید کرد: امام(ره) معتقد بود همان طور که قرآن، انسان ساز است تفسیر هم باید انسان ساز باشد و انسان را در مسیر هدایت قرار دهد و او را از مفاهیم الهی متاثر سازد.
