برخی خطوط با وجود زیبایی ظاهری، فاقد اعتبار برای کتابت قرآن هستند

عبدالکاظم صادقا، خوشنویس قرآن در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: برخی ابداعات در زمینه خطوط که اتفاقاً برای نگارش عبارات و واژگان قرآنی نیز استفاده می‌شود برای پیشرفت در زمینه هنرهای مرتبط با قرآن بسیار مؤثر است، اما اگر از این خطوط مستقیماً برای نگارش کل قرآن که قرار است برای خواندن مخاطبان استفاده شود بهره‌برداری کنیم، چندان شایسته نیست.
وی افزود: به اعتقاد من خط، یک موجود زنده است به این معنی که با به کار بردن آن در زمینه نگارش باید دید تا چه اندازه نیازها و بهره‌هایی که مطلوب ماست باید برآورده شود و خطی که برای کتابت متنی همچون قرآن استفاده می‌شود آیا قادر است هدف غایی ما از این عمل را جامه عمل بپوشاند یا خیر؟
این کاتب قرآن تصریح کرد: هدف غایی از کتابت قرآن سهولت در خوانده شدن آن توسط قاری است تا به این واسطه ارتباطی لفظی و معنایی میان او و عبارات قرآنی پدید آید، اساساً قرآن نوشته می‌شود که خوانده شود و اگر به شکلی نگاشته شود که خواندن آن را دچار مشکل سازد، خط به کار رفته شایسته کتابت قرآن نیست.
صادقا در ادامه گفت: در روزگاری خط کوفی برای کتابت قرآن متداول بود، اما رفته رفته این خط با ابداع رسم‌الخط‌های دیگر که کار خوانش قرآن را با سهولت همراه می‌کرد به فراموشی سپرده شد؛ چرا که کوفی به لحاظ حجیم بودن شیوه نگارش و شکل خاص طراحی حروف، کار صحیح‌خوانی قرآن را با مشکل مواجه می‌کرد و این شد که خط کوفی بعدها جنبه موزه‌ای و تزئینی پیدا کرد.

هدف از کتابت قرآن روان‌خوانی است
وی افزود: برخی از خطوط ابداعی در عصر حاضر نیز چنین ماهیتی را در زمینه کتابت قرآن پیدا می‌کنند و ممکن است از نظر هنری شیوه ابداعی و چشم‌نوازی در طراحی حروف داشته باشند، اما تنها کاربرد آنها پرداخت هنری آنهاست که برای خلق تابلویی تزئینی از یک عبارت قرآنی و اشکال دیگر آن مورد استفاده قرار می‌گیرد و نمی‌توان به صورت فراگیر از آن به ویژه در مورد کتابت قرآن همان طور که اشاره شد و هدف از آن روان‌خوانی توسط مخاطب است بهره‌برداری کرد.
این هنرمند خوشنویس تأکید کرد: به طور مثال خط معلی از جمله این خطوط است که با وجود توجه به جنبه‌های هنری و زیبایی‌شناسی آن که به این واسطه این روزها بسیار در طراحی‌های هنری، خلق تابلوهای خوشنویسی، تایپوگرافی، طراحی لوگو و آرم از آن استفاده می‌شود، اما قادر نیستیم با تکیه بر آن به کتابت کل قرآن بپردازیم.
وی در پایان گفت: دلیل این موضوع هم آن است که خط معلی فاقد تناسب لازم میان اجزای حروف خود است و در نگارش قرآن که هدف از آن همان طور که اشاره شد روان‌خوانی و ارتباط مخاطب با معانی و باطن عبارات قرآنی مورد نظر است، قاری بیشتر درگیر فرم حروف و اینکه بتواند از پس خوانش صحیح آن برآید می‌شود.