به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، با فرارسیدن ماه مبارک رمضان بازار داغ برنامههای صدا و سیما در کنار سفره افطار توجه همگان را به خود جلب میکند. پخش سریالهای مختلف با عناوین و محتوای مختلف، بینندگان را تا ساعاتی بعد از افطار بر پای قاب جادویی نگه میدارد.
میهمانی خدا در قاب جادویی
شبکههای مختلف صدا و سیما با محوریت قرار دادن موضوعات خاص، به استقبال سفرههای افطاری میروند، وجه مشترک همه آنها بیشتر بروی مخاطبمحوری و جلب رضایت بینندگان است. به بیان دیگر جلب مخاطب برای برنامههای خود ولو اینکه انتقاداتی نیز در پی داشته باشد.
شبکه سه سیما همانند چند سال گذشته برنامه ماه عسل را پیش از افطار برای روزهداران به نمایش میگذارد. این برنامه به تهیهکنندگی و مجریگری احسان علیخانی به روی پرده تلویزیون میرود. برنامه ماه عسل سوژههای مختلفی را مورد نظر قرار میدهد که گاهی موجب غافلگیری و تعجب و گاهی انتقاد مخاطبان میشود.
نکتهای که تمامی مخاطبان و حتی منتقدان این برنامه بر آن تأکید دارند، محوریت غم و اندوهی است که در بطن تمامی رویکردهای اثربخش برنامه نهادینه شده است. منتقدان بیان میکنند که این برنامه با موجسواری بر اشک و اندوه ملت سعی در جذب مخاطب دارد. البته این انتقاد یکجانبه و تند است و نمیتوان رویکرد اثربخشی برنامه را نادیده گرفت.
اما در آن سوی داستان، شبکهای که به تازگی بر جای خود را در بین شبکههای پرمخاطب تلویزیون باز کرده با «نسیم» خنده و نشاط برنامههای خود را ارائه میکند. شبکهای که از همان ابتدا توانست با برنامههای متنوع خود مخاطبین پای گیرندهها کشانده و تا میتواند لبخند بر روی لبان آنان بنشاند. البته شبکه نسیم که بهتازگی از پخش آزمایشی رهایی یافته است، بهعنوان یکی از اصلیترین شبکههای صدا و سیما مطرح نیست؛ چراکه برای دریافت این شبکه نیاز به گیرندههای دیجیتال بوده و با توجه به همهگیر نشدن این امر، بسیارند کسانی که شاید حتی اسم این شبکه را نشنیدهاند.
رامبد جوان، بازیگر مشهور و کمدین عرصه سینما برنامهای خندوانه را به اجرا میگذارد. شخصیتهای مدعو این برنامه که همراه با کاراکتر عروسکی نیز شدهاند توانستند در فرصتی اندک، خنده را بر لبان مخاطبان جاری کنند. البته این برنامه نیز همانند بسیاری از برنامههای صدا و سیما خالی از عیب و ایراد نیست اما نکته اینکه این برنامه محور عملکرد خود را خنداندن مردم قرار داده و شاید با کمترین امکانات سعی دارد به هر نحو ممکن شادی را به خانههای ایرانی بازگرداند.
شادی یا اندوه؛ کدامیک اثرگذارتر است
مسئله، سخن از غم و شادی مردم است. مردمی که زیر بار مشکلات متعدد معیشتی هستند و با اخبار و اتفاقات پراضطراب مواجه هستند. مردمی که در فضای روزهداری و ساعات پایانی روزهداری و فضای معنوی افطار در ماه میهمانی خدا هستند، کدام رویکرد تأثیرگذارتر است. قطعا رویکردی که صرفا مبتنی بر خنده باشد شاید در برخی ساحتها نمیتواند در حوزه معرفتی کامل موفق باشد.
اما در این تراز اعتدال آیا ماه عسل به رسالت خود نزدیکتر است یا خندوانه؟ آیا خندان مردم در ماه میهمانی خدا ولو با معرفت کمتر بهتر است یا اثرگذاری با سرازیر ساختن اشکها؟ در اینجا در پی ناکارآمد دانستن هیچ کدام نیستیم. چه بسا اینکه ماه رمضان بهترین فرصت برای آشنایی با مشکلات مردم در طبقه مستضعف و محروم جامعه است و رویکرد برنامه ماه عسل از این منظر نزدیکتر به صواب باشد. ولی آیا نزدیکترین راه به اثربخشی معنوی همین راه است. آیا در راه تحریک احساسات زیادهروی نمیشود.
پس از چند سال اجرای تقریبا یکسان ماه عسل اگر در بطن جامعه کمی جستجو کنیم نارضایتیها و انتقادات درباره ماه عسل افزایش یافته است. این انتقادات از چند حیث وارد میشود؛ اول از حیث سوژه است که از نظر کارآمدی و اهمیت سوژه انتقادات بسیاری را برانگیخته است. دومین نکته سخنان صریح و بعضا بدون ملاحظه که به شکل فی البدایه بر زبان مجری ماه عسل میآید.
در انتها باید گفت اگر برنامه ماه عسل هنوز جنبههای مثبت فراوانی دارد و شکی نیست که در کسب تجربه، رویکرد آموزشی و طرح الگوهای موفق ساده در سطوح معمولی جامعه اثرات مطلوبی بر جای گذاشته است ولی جای سوال اینجاست که پس از این مدت اجرا آیا این برنامه دچار آسیب تکرار و یکنواختی نشده است. آیا باید در طول 30 شب میزبانی از میهمانان خدا باید در یک رویکرد پیش برود تا به عید فطر برسد.
اگرچه اجرای جذاب احسان علیخانی یکی از ارکان جذابیت برنامه هست ولی از حیث محتوا و رویکرد تغییرات و نوآوریهای فراوانی میتوان در برنامه شاهد بود. لذا به تهیهکنندگان این برنامه توصیه میشود تا برای از دست ندادن رضایت بینندگان، در برنامههای آتی جدا از طریق دکور برنامه، به فکر تغییر و یا افزودن بخشهای دیگری از این برنامه باشند و از اهرم شادی در مناسبتهای خوب این ایام الله نیز بهره بیشتری ببرند.
البته با توجه به محدود بودن برنامههای جذاب سالهای آتی نیز این برنامه به همین شکل مخاطب خواهد داشت ولی برای افزایش رضایت و جلب نظر مخاطبان جدید بهتر است که این تحولات در برنامه صورت بگیرد.