مروری بر برترین‌های دومین فراخوان آثار برتر میانرشتهای قرآن کریم
گروه دانشگاه: برترین‌های دومین فراخوان آثار برتر میانرشتهای قرآن کریم که از سوی سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور اعلام شده بود معرفی شدند؛ آنچه بیش از هر چیزی در انتخاب این آثار به چشم می‌خورد، انتخاب موضوعات نو از سوی مؤلفان است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، برترین‌های دومین جشنواره آثار میان رشته‌ای قرآن کریم جهاد دانشگاهی در اختتامیه بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم معرفی شدند. در ادامه مروری داریم بر قسمت‌هایی از این آثار؛
کتاب «روانشناسی در قرآن(مفاهیم و آموزه‌ها)» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین محمد کاویانی که توانست رتبه اول را در بخش کتاب از آن خود کند، از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پاییز 93 به زیور طبع آراسته شده است. این کتاب به‌عنوان متن درسی در زمینه درس «آموزه‌های روان‌شناختی در قرآن» برای دانشجویان رشته‌های روانشناسی، علوم تربیتی و علوم قرآن و حدیث در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تهیه شده است.
این اثر در 9 فصل شامل کلیات، مبانی روانشناسی در رهیافت قرآنی، احساس ادراک و شناخت، انگیزش در قرآن، رشد از دیدگاه قرآن، روانشناسی اجتماعی (پیش‌نیازها)، روانشناسی اجتماعی (مفاهیم)، سلامت روانی و روانشناسی مثبت نگاشته شده است.
در مقدمه این کتاب می‌خوانیم: «نباید به اصلاح و پاکسازی ظاهری روانشناسی (و دیگر علوم انسانی) اکتفا کنیم؛ چراکه این پاکسازی ظاهری فقط در حد یک مسکن و به صورت کوتاه‌مدت می‌تواند بعضی از آسیب‌ها را کاهش دهد؛ بلکه ضرورت دارد روانشناسی را به عنوان بخشی از هندسه معرفتی اسلام تلقی کنیم؛ در این صورت، نه تنها تعارض و تناقضی بین روانشناسی و دیگر بخش‌های این هندسه معرفتی وجود نخواهد داشت، بلکه همچون اجزای یک مجموعه واحد، مکمل یکدیگر خواهند بود.
این کتاب که به بعضی از فصول یک کتاب روانشناسی عمومی پرداخته است و کتاب دیگری که امید است به یاری خداوند به فصول دیگر بپردازد و به زودی منتشر خواهد شد نگاهی تأسیسی به روانشناسی با رهیافت قرآنی دارد و دورنمایی از روانشناسی اسلامی را به عنوان یک مکتب روان‌شناختی ترسیم می‌کند.»
کتاب «تربیت عقلانی از منظر قرآن»، تألیف محمد احسانی اثری است که توانسته در این جشنواره در بخش کتاب، رتبه دوم را از آن خود کند. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اقدام به انتشار این اثر در تابستان 93 کرده است.
8 فصل با عناوین کلیات و مفاهیم، مبانی تربیت عقلانی، اهداف تربیت عقلانی، اصول تربیت عقلانی، روش‌های تربیت عقلانی، عوامل تربیت عقلانی، آثار تربیت عقلانی و موانع تربیت عقلانی، فصول تشکیل‌دهنده این کتاب هستند.
در مقدمه این اثر آمده است: «تربیت انسان ابعادی گوناگون، از جمله جسمانی، معنوی، عبادی، اخلاقی، عاطفی و جنسی دارد. به نظر می‌رسد مهم‌ترین بعد آن تربیت عقلانی است؛ زیرا پرورش نیروی عقل زیربنای رشد و تکامل معنوی بشر به‌شمار می‌رود. تربیت دینی از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و رهبران دینی بوده و آنان از روزگار قدیم تا امروز مردم را به خردورزی و نیک‌اندیشی فرا خوانده‌اند.
قرآن کریم همواره به شکوفاسازی خرد آدمی توجه کرده و زمینه‌های پرورش آن را فراهم ساخته است. اگر آیات قرآن را از منظر تربیت نیروی عقل بررسی کنیم، خواهیم دید روش‌های متعددی در جهت پرورش قوه تفکر و تعقل از قرآن به دست می‌آید؛ روش‌هایی که همه انبیا برای تربیت عقل بشر از آن‌ها بهره برده و در تحقق این امر مهم مؤثر بوده‌اند.»
اثر بعدی که در این جشنواره در بخش پایان‌نامه توانست حائز رتبه شود، «روش‌شناسی مطالعات بین رشته‌ای در علوم انسانی و مطالعات قرآنی» نام دارد که توسط قاسم درزی، تألیف شده و رتبه دوم را کسب کرده است. در بخشی از چکیده این اثر آمده: «چند وجهی بودن پدیده‌ها و مسائل و همچنین پیشگیری از تحویل‌انگاری، پژوهشگران را از مطالعات میانرشتهای ناگزیر کرده است. قرآن کریم نیز در دوران معاصر به همین دلایل بسیار در معرض چنین پژوهش‌هایی قرار گرفته است.
نو بودن این شکل از مطالعات موجب شده است که عموماً پژوهشگران، غیر روشمند و یا با روشی ناقص و ابتر به پژوهش در این زمینه بپردازند. توصیفی از مطالعات موجود آن هم در قالب ارائه گونه‌شناسی مطالعات میانرشتهای در حوزه مطالعات قرآنی می‌تواند به ترسیم منظومه‌ای متشکل از ویژگی‌ها و آسیب‌های مطالعات میانرشتهای در این حوزه یاری رساند.»
همچنین پایان‌نامه «واقع‌نمایی گزاره‌های خبری قرآن کریم و نقش آن در تفسیر» تألیف محمدرضا امین در این جشنواره در بخش پایان‌نامه به‌عنوان شایسته تقدیر انتخاب شد.
بنا بر این گزارش، اولین فراخوان حمایت از پایان‌نامه‌های میان رشته‌ای قرآن کریم ویژه بیست و سومین نمایشگاه قرآن (20 شعبان تا 20 رمضان 1436 مصادف با خرداد و تیر 94) از سوی سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور وابسته به جهاد دانشگاهی اعلام شده بود.
قرآن و علم، قرآن و کیهان‌شناسی، قرآن و هنر، قرآن و طبیعت، قرآن و روانشناسی، قرآن و اقتصاد، قرآن و سیاست، قرآن و جامعه‌شناسی، قرآن و بهداشت روان، قرآن و فیزیک، قرآن و مدیریت، قرآن و تربیت و قرآن و پزشکی از موضوعات اعلام شده در این فراخوان بودند.
این کتاب توسط دکتر کاویانی و علی احمد پناهی تالیف شده است 
