کیفیت؛ حلقه مفقوده سریال‌های ماه رمضان
گروه هنر: حجتالاسلام والمسلمین آتش‌زر درباره سریال‌هایی که به مناسبت ماه مبارک رمضان پخش شدند، گفت: سریال‌های امسال هیچ نشانی از فرهنگ رمضان در خود نداشتند و می‌توان گفت که کیفیت، حلقه مفقوده آنها بود.
حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی آتش‌زر، پژوهشگر صدا و سیما و کارشناس رسانه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره کیفیت سریال‌های ماه رمضان امسال اظهار کرد: وقتی می‌خواهم درباره سریال‌های ماه رمضان سیما اظهارنظر کنم یاد این ضر‌ب‌المثال می‌افتم که «هر سال دریغ از پارسال». دلیلم نیز این است که کارهایی که هر سال روی آنتن می‌رود به لحاظ کیفی نحیف‌تر شده و به نوعی شاهد پایین آمدن کیفیت کارها هستیم، البته شاید پخش سریال‌هایی خوبی چون «اغما»، «کمکم کن»، «صاحبدلان» و چند کار دیگر توقع مردم و کارشناسان را از این تولیدات بالا برد. برای همین نمی‌توان با آن میزان (کارهای سال‌های گذشته) نمره خوبی به مجموعه‌هایی که هم اکنون پخش می‌شود، داد.
وی افزود: متاسفانه وضعیت درباره کیفیت کارهای مناسبتی تلویزیون تا به آن اندازه بغرنج شده که سال‌هایی که در آن سریال‌هایی چون اغما و... روی آنتن می‌رفت را دوران خوب سریال‌های مناسبتی سیما ذکر می‌کنند. دلیل این افت نیز کاملاً مشخص است، زیرا سیما برای این ایام تنها هدف را تولید کارهای 30 قسمتی در نظر گرفته تا به نوعی آنتن در این شب‌ها پر شود. برای همین آنچنان که باید به روی کیفیت تمرکز لازم صورت نمی‌پذیرد، برای همین در چنین فضایی نباید تعجب کرد کارهایی پخش شود که در باطن هیچ همسویی با ماه رمضان ندارد.
تعصب شدید «پایتخت» به روی اسپانسر
آتش‌زر ادامه داد: این سهل‌انگاری در زمانی است که می‌بینیم سازندگان کارهایی چون «پایتخت» تعصب شدیدی به روی اسپانسر سریال دارند و در هر شرایطی محصولات «تاژ» تبلیغ می‌شود، در صورتی که اگر این تمرکز را به روی معنا و مفهوم متمرکز می‌کردند مطمئناً نتیجه بسیار بهتری به دست می‌آمد، اما وضعیت این گونه نیست و کارها به جای پرداختن به موضوعات قرآنی و دینی تنها به سطحی‌نگری در موضوعات اخلاقی نظر دارند.
این کارشناس تاکید کرد: منظورم از توضیح فوق این نیست که در این سریال‌ها هیچ پیام اخلاقی وجود ندارد، چون هر مجموعه‌ای ناخودآگاه یک نوع اخلاقگرایی را مد نظر دارد، اما آیا نگرشی که در کارهایی چون «اغما» یا «صاحبدلان» وجود داشت را می‌شود با «دردسرهای عظیم» و «پایتخت» یکی دانست؟
وی درباره سریال «پایتخت» این گونه اظهارنظر کرد: اگر چه این سریال در ادامه موفقیت‌های سری اول، دوم و سوم ساخته شد، اما هیچ چیز جدیدی در این سری وجود ندارد که بخواهیم از آن به عنوان یک مجموعه‌ای که تعمق و تفکر، ویژگی اصلی آن بوده، نام ببریم. تنها یکسری شوخی‌های تصویری و کلامی که بیننده را می‌خنداند را در آن شاهد بودیم. موفقیت در جذب تماشاگر این سریال هم به عقیده من ریشه در فصل‌های قبل آن دارد که به نظرم بهتر است کارگردان در آینده ادامه ندهد، زیرا اگر همین مسیر بخواهد ادامه پیدا کند، نتیجه برای این مجموعه اصلاً خوشایند نخواهد بود.
«دردسرهای عظیم» حداکثر می‌توانست یک تله‌فیلم باشد
این کارشناس ادامه داد: این‌که داستان‌های یک سریال تنها در ماه رمضان روی دهد به هیچ وجه دلیلی نیست تا آن کار را اثری مناسبتی بدانیم، اما تفکر رایج در برنامه‌های سیما این است که به سطحی‌ترین شکل ممکن به موضوع رمضان نزدیک شویم، زیرا هم راهی نزدیک‌تر است هم این‌که نیازی نیست برای آن هزینه زیادی شود. این نوع نگاه در آینده باعث خواهد شد دیگر کمتر تماشاگری رغبت کند در ایام ماه مبارک مخاطب کارهای سیما باشد.
آتش‌زر درباره «دردسرهای عظیم» نیز چنین توضیح داد: درباره این کار سخن گفتن بسیار سخت است، چون چیزی ندارد که بخواهیم از آن به عنوان امتیاز نام ببریم. این کار حداکثر می‌توانست یک تله‌فیلم 90 دقیقه‌ای باشد، اما به بهانه‌های مختلف این سریال کش پیدا کرد تا به 30 قسمت برسد. درباره ویژگی فنی این کار هم بهتر است حرفی زده نشود، چون سریالی که تا به این اندازه فیلمنامه بد دارد قادر نیست در دیگر بخش‌ها نیز امتیازاتی داشته باشد.
این پژوهشگر سیما در انتها تصریح کرد: تا موقعی که زمان کافی برای ساخت مجموعه‌های ماه رمضان لحاظ نشود و فیلمنامه این قبیل تولیدات یکی از شرایط اصلی سریال‌ها نباشد نباید انتظار داشت مجموعه‌های خوبی در این حوزه تولید شود، البته رسیدن به خواسته ذکر شده مستلزم این است که مدیران سیما به روی این تولیدات دقت و تمرکز ویژه‌تری داشته باشند.
