اصل اساسی رفتار اجتماعی مسلمانان
گروه جامعه: حجت‌الاسلام شریفی‌نیا با اشاره به اینکه جامعه اسلامی مبتنی بر مهربانی و گذشت است گفت: «رُحَماءُ بَینَهُم» یکی از اصول اساسی رفتار اجتماعی مسلمانان است که در قرآن بر آن تاکید شده است.
جوامع و تمدن‌های بشری تا کنون دین و آیین‌های بسیاری را به خود دید‌ه‌اند که اصولی‌ترین و بدون شک کامل‌ترین آنها جامعه معرفی شده اسلامی در قرآن بوده است. این جامعه برگرفته از آموزه‌های معصومین(ع) و دستورات قرآن به مبانی اخلاقی، ارزشی و عقلی می‌پردازد که هدف آن جز هدایت، خوشبختی و موفقیت برای بشر نیست.
متاسفانه جامعه امروز ما با هدف آرمانی که مبتنی بر اسلام و آموزه‌های قرآنی است، فاصله بسیاری گرفته و همین موارد باعث افزایش رذایل اخلاقی و رفتار‌های ناصحیح در جامعه شده است. به همین بهانه گفت‌وگویی را به یکی از روانشناسان و اعضای هیئت علمی پژوشگاه حوزه و دانشگاه داشتیم، تا مروری بر اصول و مبانی معرفی شده یک جامعه نمونه از منظر قرآن و عترت داشته باشیم.
حجت‌الاسلام محمد حسین شریفی‌نیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به ویژگی‌های یک جامعه نمونه اسلامی از نظر اخلاقی گفت: اگر نگاهی به صدر اسلام داشته باشیم و به علل بعثت پیامبر و برپایی جامعه اسلامی دقت کنیم و همچنین آیات قران و فرمایشات رسول الله(ص) را مطالعه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که اسلام یک دین اخلاقی است که مهمترین هدف آن بوجود آوردن یک جامعه اخلاقی و انسانی است.
وی در ادامه با اشاره به حدیثی از پیامبر اکرم(ص)، گفت: پیامبر(ص) در حدیثی می‌فرماید: إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ؛ هدف بعثت من تکمیل مکارم اخلاق بوده است. خداوند نیز در قرآن کریم و در آیه 2 سروه جمعه هدف بعثت را تزکیه نفوس امت و آموزش آنها اعلام می‌کند. «یتْلُوا عَلَیهِمْ آیاتِهِ وَ یزَکِّیهِمْ وَ یعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ».
نظریه پرداز جامع یکپارچگی توحیدی افزود: جامعه‌ای که خداوند به آن اشاره کرده است مبتنی بر دانش، خردگرایی، عقل و همچنین مبتنی بر اخلاق است.
جامعه اخلاقی، تهی از دروغگویی و ریاکاری است
حجت‌الاسلام شریفی‌نیا با بیان ویژگی‌های یک جامعه آرمانی و اسلامی تصریح کرد: یک جامعه اخلاقی، آرمانی و اسلامی، جامعه‌ای تهی از دروغگویی و ریاکاری است و خداوند در آیات متعدد مسلمانان را از هر نوع دروغگویی نهی کرده است و رفتار پیامبر(ص) و معصومین(ع) را که در زندگی شخصی و اجتماعیشان بر پرهیز از هر نوع دروغی استوار بوده الگو و اسوه‌های ما قرار داده است.
جامعه‌ای که در آن دروغگویی رواج پیدا کند اسلامی نیست
این استاد حوزه با تاکید بر اینکه جامعه‌ای که در آن دروغگویی رواج پیدا کند نمی‌تواند یک جامعه اسلامی باشد، گفت: از مهمترین ویژگی‌های جامعه نمونه قرآنی نبود ظلم است لذا یکی از مهمترین اهداف دین برپایه قسط و عدل بیان شده است.
وی با اشاره به ایکنه در دین اسلام، ظلم انسان به دیگران نهی شده است، گفت: ظلم و بی‌عدالتی بدترین مواردی است که در دین و معارف اسلامی گفته شده است که اگر کسی مرتکب آن شود خداوند به راحتی از آنها نمی‌گذرد و از این موارد به عنوان حق الناس یاد شده است.
«رُحَماءُ بَینَهُم» اصول اساسی رفتار اجتماعی است
این روانشناس ادامه داد: جامعه اسلامی مبتنی بر مهربانی و گذشت است و «رُحَماءُ بَینَهُم» یکی از اصول اساسی رفتار اجتماعی مسلمانان است که در قرآن بر آن تاکید شده است. در قرآن آمده است که از بدی‌های یکدیگر گذشت کنید و از هم کینه به دل نگیرید و سعی کنید با مهربانی با یکدیگر روبرو شوید و گفت‌وگو کنید.
حجت‌الاسلام شریفی‌نیا خاطرنشان کرد: از دیگر موارد مهمی که در قرآن نسبت به آنها تذکر داده است پرهیز از تملق‌گویی و چاپلوسی است که باعث غرور و تکبر و درو شدن از حقیقت می‌شود. همچنین ریاکاری، پرخاشگری، تند خویی، بد زبانی و بد عهدی، پیمان شکنی و وفادار نبودن به قول و قرارها از دیگر رذایل اخلاقی است که قرآن کریم به طور صریح آنان را نهی کرده و از مسلمانان خواسته شده که از آنها اجتناب کنند.
صاحب مقاله «بررسی چگونگی شکل‌گیری و گسترش شایعه در جامعه» تصریح کرد: یک جامعه نمونه اسلامی از منظر قرآن و عترت مبتنی بر راستگویی، انصاف، مهربانی، گذشت، عفو یکدیگر، دوستی و مهرورزی نسبت به دیگران است.
