به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) به نقل از پایگاه خبری «شفقنا»، دبیرخانه سازمان جهانی حقوق بشر در بیانیهای تصریح کرد: با دلایل قاطع برای ما روشن شد که حادثه منا نه تنها قضا و قدر نیست، بلکه یک جنایت وحشتناک و شرمآور است.
دبیرخانه سازمان در ادامه افزود: این جنایت زشتترین جرمی است که بشریت در طول دوره زمانی کنونی شاهد آن بوده است، زیرا در جوار بیتالله الحرام و در یک ماه حرام علیه انسانهایی روی داد که سرزمینهای خود را لبیک گویان به قصد زیارت خانه خدا و پیامبرش ترک کرده بودند.
سازمان در ادامه بیانیه نوشت: سخن گفتن از مفقودین در این فاجعه مسئله عجیبی است، زیرا موضوع سخن ما زلزله ویرانکننده و مفقودین زیرا آوار رفته در تاروپود خرابهها نیست، ما در مورد یک ازدحام سخن میگویم که کشتهشدگان و زخمیشدگانی به دنبال داشت، اما سؤال این است که چرا صدها جسد مفقود شدند؟
حادثه منا بزرگترین فاجعه تاریخ حج معاصر است
پایگاه خبری العالم گزارش داد: «شیخ ماهر حمود»، دبیرکل اتحادیه علمای مقاومت نیز در واکنش به حادثه منا گفت: حادثه منا بزرگترین فاجعه در تاریخ حج معاصر است.
وی با تأکید بر تشکیل کمیته تحقیق درخصوص فاجعه منا و روشنشدن نتایج آن تصریح کرد: در حقیقت و با احترام به تفاسیر دیگر در خصوص فاجعه منا باید گفت که در این فاجعه نوعی از حماقت و کوتاهی دیده میشود.
«شیخ محمد خلیل»، پژوهشگر مطالعات اسلامی تونس نیز گفت: ضروری است که پس از یک هفته علت حقیقی این فاجعه برای ما روشن شود، به ویژه این که میدانیم، عربستان صدها بلکه هزاران دوربین را در این مکان نصب کرده است.
وی تصریح کرد: مقامهای سعودی نمیتوانند ناتوانی و شکست خود را در ساماندهی مراسم حج به مسلمانان بقبولانند، چرا که مسلمانان طی 14 قرن گذشته با وجود عدم برخورداری از فنآوریهای نوین و زیرساختهای مناسب در این زمینه مناسک حج را برپا داشتهاند.
این پژوهشگر تونسی، بیتوجهی به سرنوشت قربانیان فاجعه منا را کم اهمیت جلوه دادن این فاجعه از سوی عربستان دانست.
وی رفتار دولت سعودی را پس از این فاجعه زشتتر از خود فاجعه برشمرد و گفت: حوادث به وجود آمده در مناسک حج امسال خود دلیلی بر بیتوجهی، ناتوانی و بیکفایتی مقامات سعودی است و مخفی کردن عمدی اجساد قربانیان و تقلب و دروغگویی و طفره رفتن از پاسخگویی و مسئولیتپذیری از سوی مسئولان برگزاری مناسک حج، شک و تردیدها را در پی دارد.
متفکر شیعه مصر: سعودی ها دردادگاه بینالمللی محاکمه شوند
پایگاه اطلاعرسانی «کتابات» نوشت: «راسم النفیس»، از متفکران شیعه مصر، با انتقاد از رفتار نیروهای امنیتی سعودی در جلوگیری از وقوع حادثه منا گفت: به طور حتم افزایش ازدحام از دید هزاران دوربینی که عربستان آنها را برای نظارت بر روند حج نصب کرده، پنهان نبود، در حالی که هیچ کدام از ناظران دوربینها با مشاهده تنش میان حجاج، به نیروهای امنیتی هشدار نداند و خود نیز تلاش نکردند کاری از پیش ببرند.
وی ادعاهای موجود در مورد سیاسیسازی حج، را نوعی هذیانگوییهای بیارزش و بیمعنا معرفی کرد و گفت: اگر دولتی به ملت خود احترام بگذارد، هیچگاه وقوع عمدی چنین حادثهای علیه شهروندانش را قضا و قدر نخواهد دانست.
احمد النفیس با اشاره به وجود تعدادی از شخصیتها و دیپلماتهای عالیرتبه ایرانی در میان حجاج گفت: وجود دیپلماتها در حج امکان هدف قراردادن ناشناسانه آنان را برای مسئولین سعودی سادهتر میسازد.
این متقکر شیعه مصری در پایان گفت: حتی اگر بپذیریم که سعودیها نتوانستند از وقوع حادثه جلوگیری کنند باز هم نمیتوان آنها را به طور کلی تبرئه کرد، بلکه باید در برابر دادگاههای بینالمللی قرار گیرند و بهعنوان متهمان کشتارجمعی علیه حجاج محاکمه شوند.
در فاجعه منا که پنجشنبه دوم مهرماه و در روز عید قربان رخ داد بیش از چهارهزار زائر بیتالله الحرام به دلیل بی کفایتی مقامهای سعودی کشته شدند که 464 نفر از آنها از هموطنان ایرانی هستند.