خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در پی حادثه ناگوار منا که شهادت تعدادی از زائران بیتالله الحرام از کشورهای مختلف و مجروح و مفقودشدن تعداد دیگری از آنان را به دنبال داشت، نظر صاحبنظران و کارشناسان را در این زمینه جویا شد، هماینک گفتوگوی ایکنا با عبدالستار ترین، خبرنگار و تحلیلگر روزنامه «جنگ» ایالت بلوچستان پاکستان را با هم میخوانیم:
- شما بهعنوان یک تحلیلگر و خبرنگار بزرگترین روزنامه پاکستان حادثه منا را چگونه ارزیابی میکنید؟
بدون شک حادثه منا برای امت اسلام یک رویداد تلخی بود که باعث داغدار شدن صدها خانواده مسلمان شد. خبرهای ضد و نقیضی در مورد این حادثه بیان میشود اما جالب این است که دولت عربستان تاکنون سنگینی این حادثه را آنطور که باید درک نکرده است.
ـ چرا کشورهای اسلامی آنگونه که باید در قبال حادثه منا موضعگیری نکردنند؟
مسلم است که بعضی از حاکمان کشوهای اسلامی روابط شخصی با پادشاه عربستان و خانواده آل سعود دارند و جیرهخواران این دولت هستند و به دلیل این رابطه نمیخواهند در این مورد زود قضاوت کنند و منتظر روشن شدن قضیه هستند.
علت اصلی حادثه منا باید با حضور نمایندگان کشورهای اسلامی و تشکیل یک کمیته حقیقتیاب بررسی و مقصر اصلی این حادثه مشخص شود؛ شاید این سکوت در آن زمان شکسته و موجب واکنش جدی از سوی کشورهای اسلامی شود.
- آیا سعودیها مسئولیت این حادثه را نباید بپذیرند؟
حادثه منا در مکه رخ داده است و تا حدی میتوان دولت عربستان را مقصر خواند، اما باید این را نیز در نظر داشته باشیم که با وجود جمعیت میلیونی حاضر در سرزمین منا پیشبینی چنین حوادثی خارج از امکان نیست.
بینظمی و اختلافات داخلی در عربستان یکی از عوامل بروز این حادثه تلخ است؛ دولت عربستان به جای پذیرفتن مسئولیت این فاجعه و عذرخواهی از مسلمانان، زائران خانه خدا را مقصر میداند و از مسئولیت شانه خالی میکند.
- دولت عربستان آمارهای ضد و نقیضی از قربانیان حادثه اعلام میکند، نظرتان در این باره چیست؟
جای تأسف است که تا کنون نه فقط عربستان سعودی بلکه در خود کشور ما پاکستان نیز آمار دقیق این حادثه مشخص نشده است؛ من مشخصا نمیدانم علت چیست و چرا اینقدر این قضیه طول کشیده است، اما اینکه صدها نفر جان خود را در این حادثه از دست دادهاند شکی نیست و لازم است هرچه زودتر آمار دقیقی از جانباختگان و مصدومان حادثه اعلام شود و بیش از این خانوادههای حجاج چشم انتظار نمانند.
- راهکارهای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی در آینده را بیان بفرمایید؟
برای اداره امور حج و جلوگیری از تکرار چنین حوادثی در سالهای آینده باید کشورهای اسلامی و سازمان همکاری اسلامی مشارکت داشته و از تجارب آنها استفاده شود.
دولت عربستان با گذشت این همه سال از تاریخ حج باید مشکلات حجاج را درک کند و اینقدر باعث سرافکندگی ملت مسلمان در برابر غرب نشود تا از سوی آنها گفته شود که جامعه مسلمانان یک مراسم مقدس را نمیتوانند اداره کنند.