حضور روحانیت در سینما تنها شکلی ظاهری نداشته باشد

حمید بهمنی کارگردان سینما و تلویزیون در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ارتباط حوزه‌های علمیه با سینما اظهار کرد: طی چند سال اخیر شاهد حضور روحانیون در سینما هستیم، حتی می‌بینیم که آنها در بحث‌های تخصصی سینما نیز حضور پیدا می‌کنند و در حوزه‌های علمیه هم، پیرامون هنر هفتم حرف زده می‌شود. اتفاقی که می‌بایست زودتر رخ می‌داد، چون روحانیت تنها به مدراس دینی و حوزه‌های علمیه خلاصه نشده، بلکه در بخش بخش جامعه می‌بایست حضور داشته باشد. اتفاقی که اگر روی دهد ما شاهد اتفاقات بسیاری خوبی در جامعه خواهیم بود، چون تجربه تاریخی کشور ما نشان داده که هر گاه روحانیت در اتفاقات روز دخیل بوده آن رویداد به سرانجام رسیده است. گواه بارز این ادعا را هم می‌توان در پیروزی انقلاب اسلامی مشاهده کرد.

وی در پاسخ به این سوال که حضور روحانیت در فیلم‌های سینمایی به چه نحو بوده است، نیز چنین توضیح داد: آنچه که در دهه شصت ما از حضور روحانیون در فیلم سینمایی شاهد بودیم مختص می‌شد به تصاویر تکراری و شعاری که هیچ بار علمی با خود به همراه نداشت، یعنی تنها روحانیون شخصیت‌های بودند که ملبس به لباس روحانیت بودند و شخصیت‌پردازی منسجمی در نقش نداشتند، اما طی یک یا دو دهه اخیر شاهدیم که حضور روحانیت در سینما شکلی منطقی و آگاهانه به خود گرفته است، حتی در مواقعی می‌بینیم که دغدغه‌های آنها در زندگی شخصی تصویر می‌شود. برای نمونه از فیلم «طلا و مس» مثال می‌زنم که ما شاهد اتفاقاتی که در خانواده یک روحانی می‌دهد، هستیم.

وی به توضیح فوق اضافه کرد: مطلب دیگر این‌که، حضور روحانیت در سینما نباید تنها به شخصیت‌های فیلم‌های سینمایی خلاصه شود، بلکه می‌بایست در پشت دوربین نیز این حضور را مشاهده کرد، یعنی در بخش‌هایی چون کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی هم می‌توان از وجود روحانیون در کارهای مختلف بهره برد. این خواسته نیز به معنای تنگ کردن جای سینماگران نیست، زیرا سینما به اندازه‌ای وسعت دارد که ورود افراد جدید به هیچ وجه به معنای تنگ کردن جای دیگران محسوب نمی‌شود.

وی ادامه داد: به عقیده من سینماگران باید از حضور روحانیون در سینما استقبال کنند، چون حضور آنها سبب خواهد شد که کیفیت کار آنان نیز بالا رود. دلیلم نیز این است که مشارکت روحانیت در سینما بسیاری از آسیب‌ها را در سینما از بین ‌می‌برد. برای مثال از جریان سیاه‌نمایی در سینما سخن می‌گویم، درصورتیکه اگر در ساخت فیلم‌های سینمایی یک روحانی به عنوان مشاور حضور داشته باشد، مسلما کارها در دام این آسیب جدی، گرفتار نمی‌آیند.

بهمنی با بیان اینکه روحانیت نیز باید نگاه خود را به سینما مثبت‌تر کند، گفت: به واسطه سابقه سینما در قبل از انقلاب، هنوز ممکن است برخی روحانیون نگاهی منفی به سینما داشته باشند، اتفاقی که به عقیده من باید اصلاح شود، زیرا همانگونه که حضرت امام (ره) در ابتدای انقلاب مطرح کردند سینما به خودی خود امری ناپسند نیست، بلکه فحشایی که در آن وجود داشت باعث آلودگی آن شده بود، اما بعد از انقلاب دیدیم که سینما با حفظ ارزش های اسلامی در بسیاری از مواقع، منادی آموزه‌های انقلاب اسلامی بود. این نکته نیز تنها گفته من نیست، بلکه در جلساتی که حضرت آقا با سینماگران داشتند بارها به روی اهمیت و جایگاه سینما تاکید داشتند، برای همین لازم است که روحانیت نیز تمام قد این رسانه را باور کند و از آن برای تبلیغ آموزه‌های دینی بهره برد.

وی یادآور شد: استفاده روحانیت از سینما نیز تنها موضوعی نیست که ما بر آن تکیه داشته باشیم، بلکه در بسیاری از کشورهای دنیا سینما ابزاری شده تا صاحبان قدرت یا مراکز دینی از فیلم‌ها به عنوان بلندگوهایی تبلیغاتی خود بهره برند. با این توضیح منفعل بودن در این زمینه نوعی عقب‌نشینی در این جنگ نرم است.

کارگردان فیلم «آن مرد آمد» در بخش دیگری از سخنان خود متذکر شد: متاسفانه هنوز یک اشکال در فیلم‌های ما برای پرداختن به روحانیت وجود دارد. ابتدا اینکه روحانیون را نباید جدا از اتفاقات سیاسی و اجتماعی ترسیم کنیم، چون معمولا در فیلم‌هایی که در این حوزه ساخته می‌شود ما تنها شاهد دغدغه‌های شخصی آنها در زندگی هستیم، اما این حضور به هیچ وجه به مسائل سیاسی و اجتماعی تعمیم پیدا نمی‌کند. مثالی در این زمینه می‌‌زنم. آمار شهدای روحانی در قیاس با دیگر اقشار جامعه بالاتر است، اما آیا ما این حضور را در فیلم‌های سینمایی شاهد هستیم.

وی در پایان با بیان این‌که نگاه به روحانیت کاملا باید آگاهانه باشد، تصریح کرد: اینگونه نیست که فکر کنیم هر فیلمی که با محوریت روحانیت ساخته می‌شود، کاری خوب و تاثیرگذار باشد، چون در اصطلاح تصور تنهای یک فرد با لباس روحانیت کافی نیست، بلکه آن روحانی باید مبلغ اندیشه‌های ناب ولایی باشد، والا همانگونه که رهبر فرزانه انقلاب گفته‌اند روحانی انگلیسی نیز وجود دارد که اندیشه‌هایش تنها در پی ضربه زدن به اسلام است.