محمد باقری صابری ظفرقندی، عضو انیستیتو روانپزشکی ایران در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه فاجعه منا میتواند بیشتر گروههای درگیر حادثه را متأثر کند، اظهار کرد: در وقوع سوانح و حوادث غیرمترقبه و از جمله حادثه تاسف بار و جانگداز منا در مراسم حج 94، بروز آسیبهای روانی به جامعه را نباید از نظر دور داشت همچنین در این رابطه و یا حوادث مشابه چند گروه از جامعه درگیر موضوع خواهند بود.
وی گروه اول را حادثهدیدگان این فجایع خواند و عنوان کرد: تکلیف جان باختگان مشخص است ولی مجروحین حادثه در خطر آسیبهای جدی روانی هستند، مداخله حمایتی و روان شناختی از مجروحین در صورتیکه به موقع و توسط افراد کارشناس انجام شود میتواند از بسیاری از نابسامانیهای روانی پیشگیری کند.
صابری ظفرقندی با بیان اینکه گروههای امدادی نیز در معرض حادثه هستند، بیان کرد: این گروه الزاما با صحنههایی فجیع از مرگ و یا زخمی شدن افراد مواجه میشوند که بسیار میتواند به سلامت روان ضرر رسان باشد متاسفانه این گروه کمتر نیز مورد توجه و مراقبتهای بهداشت روان قرار میگیرند.
لزوم توجه به خانواده قربانیان فاجعه منا
وی با اشاره به لزوم توجه به خانواده قربانیان حادثه تصریح کرد: گروه سومی که پس از این حادثه باید در کانون توجه حمایتهای بهداشت روان قرار گیرند، بازماندگان و افراد دور و نزدیک قربانیان هستند، اقوام، خویشان و حتی دوستان نیز در معرض آسیب خواهند بود و تحقیقا نیاز به مداخلات و مراقبتهای بهداشت روان برای آنها وجود دارد.
عضو فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: موضوع دیگری که بسیار پر اهمیت به نظر میرسد مراجعه کارشناسان بهداشت روان استانها به خانوادهها و خصوصا آسیب دیدگان و مجروحین حادثه است؛ این افراد و خصوصا گروههای در معرض خطر مانند کودکان، زنان و سالمندان باید تحت مراقبتهای جدی سلامت روان قرار گیرند.
وی افزود: اعلام همدردی و حمایتهای مردم از خانواده بازماندگان نیز نکته کلیدی و حائز اهمیت است؛ چنانکه حمایت و تسلی به بازماندگان منجر به هزینههای غیر ضرور و خارج از عرف برای خانواده متوفی نشود، مورد تاکید و تایید کارشناسان سلامت روان است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با تقدیر از عملکرد رسانههای ایران برای در راستای پوشش به موقع حادثه منا اظهارکرد: مردم نگران، به جای اینکه در ابهام خبری باشند و یا از طریق شایعات تغذیه شوند نیازمند یک منبع خبر رسمی بوده تا اخبار را به لحظه و دقیق دریافت کنند از جمله این خبرها اطلاع از وضعیت حادثه دیدگان اعم از جان باختگان و یا مجروحین به اعضای خانوادهها بود.
نمره قبولی به مسئولان
وی ادامه داد: بلاتکلیفی و سردرگمی بر میزان استرس خواهد افزود و احتمال خطر را بالا میبرد، در این زمینه و در مورد حاثه منا به رسانه ملی و سایر رسانهها و مسئولین حج کشور میتوان نمره قبولی داد.
تفاوت بین اطلاعرسانی و بازنمایی صحنههای فجیع
عضو انستیتو روانپزشکی ایران به ضرر جبرانناپذیر نشان دادن تصاویر فجیع در رسانهها اشاره و تصریح کرد: باید دانست بین اطلاع رسانی و نشان دادن تصویری و یا بازگویی صحنههای فجیع تفاوتهای بسیار وجود دارد. بدیهی است که پخش تصاویر فجیع وآزار دهنده و صحنههای مرگ و جراحت اثراتی بعضا غیر قابل جبران بر بینندگان و خصوصا گروههای پرخطر مانند اطفال، زنان و سالمندان خواهد داشت، در این مورد خاص ملاحظات دقیقتری از سوی رسانهها و خصوصا صدا و سیما انتظار میرود.
نمایندگان مراجع معظم تقلید حضور داشته باشند
صابری ظفرقندی یادآور شد: اطمینان بازماندگان از نحوه تغسیل و تدفین جان باختگان حادثه نیز میتواند اثرات خود را بر روان خانوادههای جانباختگان فاجعه منا بگذارد، این مورد نیز با انتقال ابدان جانباختگان به ایران و خاک سپاری با مشارکت خانوادهها به خوبی مدیریت شد، درباره افرادی که به هر دلیل لازم باشد در مکه خاکسپاری شوند ضرورت دارد نمایندگان مراجع معظم تقلید حضور داشته باشند.