جلیل پروین، معاون آموزشی پردیس تهران دانشگاه قرآن و حدیث در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با ارائه مدرک کارشناسی رشته علوم قرآن و حدیث به حافظان قرآن کریم، اظهار کرد: شخصاً به حافظان قرآن حسن ظن بالایی دارم و همواره تنها کسانی که در این دنیا به آنها غبطه میخورم حافظان قرآن است. اگر از من بپرسند که مهمترین و بزرگترین آرزویت چیست، پاسخ میدهم که ای کاش من هم حافظ قرآن بودم. اما این آسیب وجود دارد که حافظان قرآن چون مقطع کارشناسی را سپری نکردهاند و مستقیماً وارد مقطع ارشد میشوند چه بسا در دروس اساسی مشکل داشته باشند.
وی افزود: بله این آسیب متاسفانه وجود دارد؛ اما در دانشگاه ما چون رشتههایمان مصاحبه دارند کمتر این مشکل پیش میآید. وزارت علوم چند برابر ظرفیت تعدادی را اعلام کند، بعد ما از آنها مصاحبه میگیریم و بعد اسامی را به سازمان سنجش اعلام میکنیم و از آن طریق دانشجویان را جذب میکنیم؛ آن حافظان قرآنی شانس بیشتری دارند که مطالعات خوبی در حیطه علوم و معارف قرآن و علوم و معارف حدیثی هم داشته باشند.
معاون آموزشی پردیس تهران دانشگاه قرآن و حدیث گفت: البته از آن طرف هم ما نباید غفلت کنیم که دانشجویان فارغالتحصیل رشتههای علوم قرآن و حدیث و سایر دانشگاهها را داریم که لیسانس این رشته را خواندهاند و 140 واحد پاس کردند ولی متأسفانه بسیار بیسواد هستند. در این مواقع حقیقتاً حافظان قرآن را بر اینها ترجیح میدهم. حداقل حافظان تسلط خوبی بر الفاظ قرآن دارند و این چیز کمی نیست؛ ولی کافی نیست. بعضی وقتها ما از آن طرف افتادهایم. گفتیم اینها حافظان قرآن هستند کارشناسی را نخواندند رفتیم سراغ دانشجویانی که لیسانس همین رشته را گرفتهاند چهار سال هم خواندهاند و نشان دادند که استعداد و علاقهمندی با انگیزهای نبوده است. سطح سواد کاملاً نشان میدهد. دو سال کارشناسی ارشد را هم که بخوانند خیلی تفاوت ماهوی پیدا نخواهد کرد. اگر دروس جبرانی برای حافظان قرآن گذاشته بشود و هدایت و کمک بشوند اتفاقاً از جهاتی به نظر من آیندهسازتر هستند.
وی اظهار کرد: به نظرم شرط حفظ گذاشتن بهعنوان یک شرط برای ورود به این رشته کار درستی در ایران نیست؛ چون ما عالمان و مفسرین قرآن برجستهای داشتهایم مثل علامه طباطبایی که حافظ قرآن نبود، اگر چنین شرطی بود ایشان اجازه ورود پیدا نمیکردند. اما میتوان برای حافظان نمره تشویقی در نظر گرفت. ما میخواهیم کلاسهایی را به شکل موازی در این دانشگاه فعال کنیم. انشاءالله یکی از آنها کلاس روخوانی و حفظ قرآن، تفسیر، ترجمه و مفاهیم قرآن است. چنین کلاسهایی کمککننده خواهد بود.
پروین عنوان کرد: میتوانیم برای قبولی ارشد و دکترا یک امتیازی برای این دانشجویان در نظر بگیریم. حفظ یک استعداد خاصی هم میخواهد و این افراد تسلط خوبی روی آیات قرآن دارند. فکر میکنم حفظ قرآن را در دانشگاهها باید بسیار جدی بگیریم. در دانشگاه خودمان برنامه آن را چیدهایم و در حال برنامهریزی هستیم؛ هر چند بخاطر همجواری با حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) کلاسهای فوقالعادهای در زمینه حفظ قرآن داریم. افرادی که علاقهمند هستند همزمان با تحصیل در این دانشگاه از آن کلاسها هم استفاده میبرند.
ظرفیتهای دانشگاه قرآن و حدیث در زمینه حفظ قرآن
وی گفت: در زمینه حفظ قرآن، بدون ذرهای تعصب این نکته را میگویم که این دانشگاه ظرفیتهای بسیار بالایی دارد. کتابخانه این دانشگاه در حیطه علوم قرآن و حدیث قطعاً بینظیر است. عمده کتابهایی که در بازار کتاب کشورهای عربی میآید اینجا شناسایی و خریداری میکند. همجواری با حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) فضای معنوی برای اینجا فراهم آورده است، امکاناتی را نیز برای حفظ قرآن و قرائت قرآن داریم که علاقهمندان میتوانند از آن ظرفیت استفاده کنند. جذابیتهای معنوی علمی که این دانشگاه داشته که باعث شده بسیاری از افراد، دانشگاههای خوش نام را رها کرده و در اینجا مشغول به کار شوند یا همزمان جای دیگری که هستند با وجود طولانی بودن راه با افتخار قبول میکنند که در چنین فضای معنوی نیز همکاری داشته باشند.
ضعف در روش تحقیق
معاون آموزشی دانشگاه قرآن و حدیث اظهار کرد: حافظان قرآنی که از فیلتر مصاحبه هم عبور میکنند را موفقترین دانشجویان میدانم. بعضیها هستند صرفاً فقط حافظ قرآن هستند، هیچ درس دیگری نخواندهاند؛ در ادبیات فارسی ضعیف است و روش تحقیق بلد نیست. مهمترین مشکل با حافظان قرآنی که دارای مدرک کارشناسی نیستند این است که روش تحقیق بلد نیستند. ضعف پایه در علوم قرآن و حدیث دارند. اگر خود دانشجو انگیزه داشته باشد میتواند اینها را جبران کند.
وی با بیان مثالی، گفت: دانشجوی بانوی 17 سالهای داشتیم که مدرک دیپلم داشت. بسیار موفق بود و فقط در پایاننامه نویسی مشکلاتی داشت. در کلاسها بسیار خوب بود. حافظه این افراد خوب است اگر وقت بگذارند در چند ماه میتوانند خودشان را به دیگران برسانند. روش تحقیق و پایاننامه نوشتن را باید بلد باشند. هوش و استعداد هم البته فرق دارد. الان دانشجوی 20 سالهای داریم که ارشد میخواند؛ بسیار تیز، نکتهسنج و باسواد است، در سایر زمینهها نیز مطالعاتی دارد. همه نوع افرادی را داریم. باید به سمتی برویم که دانشجویان این رشته بهویژه، حافظ قرآن هم باشند، اگر کل قرآن را هم حفظ نشدند بخشهایی از قرآن را حفظ کنند. حتی دانشجویان دوره کارشناسی را اگر در این دوره چهار ساله طوری تربیت کنیم که به میزان توان آنها قرآن حفظ کنند در مقطع ارشد سرمایه خیلی خوبی خواهیم داشت.