توسعه دوره‌های آموزش آزاد قرآن ضمن تعامل با دانشگاه جامع و انجمن مؤسسات آموزش آزاد
گروه دانشگاه: دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور به تشریح فعالیت‌های در دست اجرای این مرکز پرداخت و از مهم‌ترین آن‌ها به توسعه دوره‌های آموزش آزاد قرآنی از طریق تعامل با دانشگاه جامع و انجمن مؤسسات آموزش آزاد اشاره کرد.
ابوالفضل خوش‌منش، دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با اینکه تدوین محتوای جدید برای رشته‌های علوم قرآن و حدیث در چه مرحله‌ای است و تا چه حد از کمک و همفکری اساتید گوناگون رشته‌های قرآنی در آن استفاده شده است؟ گفت: چنانکه مستحضرید رویکرد کمیته تحول مطالعات قرآن و حدیث در بازنگری رشته علوم قرآن و حدیث بهره‌گیری حداکثری از استادان متخصص در طراحی واحدها و سرفصل‌های جدید بود.
کار تدوین بیش از 90 درصد سرفصل‌ها به اتمام رسیده است
وی افزود: بر این اساس، پس از آنکه در جلسات متعدد کمیته و کارویژه‌های تخصصی، واحدهای رشته جدید علوم قرآن و حدیث طراحی شد، سعی بر آن شد که تدوین سرفصل هر واحد به استادی واگذار شود که واجد بیشترین تخصص در آن زمینه به‌خصوص است. در حال حاضر کار تدوین بیش از 90 درصد سرفصل‌ها به اتمام رسیده و نتایج حاصل در اختیار کمیته تحول قرار گرفته است. هم‌اکنون کمیته در حال ویرایش و نهایی کردن سرفصل‌ها در کارویژه‌های تخصصی است که این کار هم ان‌شاءلله به‌زودی به اتمام خواهد رسید.
«وضعیت‌سنجی و ارزیابی مراکز آموزش عالی قرآنی»
خوش‌منش در رابطه با برنامه‌های دیگر کارگروه آموزش عالی قرآنی، اظهار کرد: یکی از این برنامه‌های کارگروه که اکنون در مرحله اجرا قرار دارد، برنامه «وضعیت‌سنجی و ارزیابی مراکز آموزش عالی قرآنی» است که توسط مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی اجرا می‌شود. در این طرح پس از طراحی شاخص‌ها و استاندارهای عملکرد مراکز آموزش عالی قرآنی، ارزیابی 12 مرکز آموزش منتخب به‌عنوان فاز نخست ارزیابی نظام آموزش عالی قرآنی اجرا می‌شود و نتایج آن به اطلاع جامعه دانشگاهی می‌رسد. برنامه دیگر کارگروه طرح «نیازسنجی آموزش عالی قرآنی در استان‌های منتخب کشور» است که این برنامه در حال مذاکره با مجری جهت تأمین انتظارات و اهداف کارگروه در این برنامه است.
برنامه‌ریزی جهت «توسعه برنامه‌های درسی میان‌شته‌ای قرآنی»
وی عنوان کرد: علاوه بر برنامه‌هایی که از طریق برون‌سپاری در حال اجرا است، موارد دیگری از طریق شورای علمی مرکز در حال پیگیری است. یکی از آن موارد برنامه‌ریزی جهت «توسعه برنامه‌های درسی میان‌شته‌ای قرآنی» است که دستور جلسات چند هفته اخیر شورای علمی مرکز را به خود اختصاص داده است. این برنامه با توجه به ناکارآمدی مطالعات و آموزش‌های رشته‌ای در حل مسائل نظام توسعه فرهنگ قرآنی، که اغلب ماهیتی چندوجهی دارند، طراحی شده است.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور گفت: تأمین دانش موردنیاز برای دو کارکرد فرهنگ‌سازی و نظام‌سازی قرآنی (کارکردهای اصلی نظام توسعه فرهنگ قرآنی) از طریق توسعه برنامه‌های آموزشی و پژوهشی بینارشته‌ای قرآنی محقق می‌شود. این در حالی است که ورود ضعیف و ناقص به آموزش‌های بینارشته‌ای در برخی از مراکز آموزش عالی قرآنی، بیش از آنکه عرصه‌های جدید را فراروی مطالعات قرآنی بگشاید، به التقاط و خلط مبانی منتج شده است. بر این اساس، برنامه‌ریزی دقیق و عالمانه برای تعیین مسیر صحیح آموزش‌های میان‌رشته‌ای قرآنی در جلسات شورای علمی در حال پیگیری است.
«توسعه دوره‌های آموزش آزاد قرآنی» از طریق تعامل با دانشگاه جامع
خوش‌منش ادامه داد: برنامه دیگری کارگروه که از طریق تعامل با دانشگاه جامع علمی کاربردی و انجمن صنفی مؤسسات آموزش آزاد در حال برنامه‌ریزی است، برنامه «توسعه دوره‌های آموزش آزاد قرآنی» است. آموزش عالی قرآنی در صورتی به‌صورت گسترده و با ورود حداکثری افراد مستعد به این عرصه همراه می‌شود که از قالب رشته‌های رسمی علوم قرآنی فراتر رفته و در زمینه دوره‌های عالی آزاد متناسب با رشته‌های مختلف طراحی و ارائه شود.
وی گفت: بدین‌سان علاوه بر توسعه مخاطبان مطالعات قرآنی در بین دانشجویان رشته‌های مختلف، این امکان فراهم می‌شود که دانشجویان غیر از علوم قرآنی با تخصص رشته‌ای در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و حتی علوم پایه و فنی، پس از فراگیری آموزش‌های تخصصی قرآنی به خصوص در زمینه تدبر و تحقیق موضوعی، به عرصه تحقیقات چندرشته‌ای و یا حتی میان‌رشته‌ای قرآنی ورود پیدا کنند.
خوش‌منش افزود: کاربرد دیگر دوره‌های عالی آزاد، در زمینه تخصص‌های مختلف شغلی نظیر مشاور، معلم، مددکار اجتماعی، روانشناس و ... است. برای مثال، هم‌اکنون در بین افرادی که در موضوعات مختلف جهت مشاوره به روانشناسان مراجعه می‌کنند، این تمایل وجود دارد که علاوه بر توصیه‌های صرف روانشناختی، توصیه‌های دینی و قرآنی را برای حل مسائل خود دریافت کنند. این مسئله انگیزه لازم را در بین مشاوران و روانشناسان جهت وارد کردن صبغه و مبنای دینی و قرآنی به کار خود فراهم می‌کند.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور اظهار کرد: طراحی و اجرای پودمان‌ها و دوره‌های باکیفیت مشاوره قرآنی ظرفیت جذب این دست از متقاضیان را دارد. و اما کاربرد آخری که برای دوره‌های عالی آزاد در برنامه کارگروه مورد نظر است، در زمینه مشاغل قرآنی است که به جهت توانمندسازی دانشجویان و دانش‌آموختگان رشته‌های علوم قرآنی جهت راه‌اندازی کسب و کارهای قرآنی پیگیری می‌شود. مشاغلی چون متخصص هنرهای قرآنی «قرآن‌نگار» ، کارشناس مطبوعات، نشریات و خبرگزاری‌های قرآنی، نسخه‌شناس آثار قرآنی، مصصح مصاحف قرآنی و ... .
