چرا مبانی روانشناختی و تربیتی اجتماعی حج را به همه حجاج نمی‌گوییم؟
گروه جامعه: استاد دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه نیازمند بازنگری در خصوص حج هستیم، گفت: چرا مبانی روانشناختی و تربیتی اجتماعی حج را به زبان ساده به همه حجاج نمی‌گوییم؟
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) غلامعلی افروز، استاد دانشگاه تهران امروز یک‌شنبه 24 آبان ماه در نشست علمی تخصصی فاجعه مصیبت‌بار منا که در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار شد، طی سخنانی به سه نکته مهم در این خصوص تأکید کرد.
وی عنوان کرد: نکته اول این است که همه ما قبول داریم که بیشترین سوء تدبیر از جانب عربستان بوده است اما اگر بگوییم که عربستان 100 درصد سوء تدبیر داشته است، از نظر علمی درست نیست؛ البته آنها سوء تدبیر خود را به تدبیر الهی نسبت می‌دهند که این غلط است.
افروز نکته دوم را اینگونه عنوان کرد که این مسئله جای بحث دارد چند نفر از کاروان‌ها توصیه مبنی بر رفتن به رمی جمره بعد از ساعت ۱۰ را گوش کردند و چند کاروان با کدام مسئولان به این توصیه عمل نکردند. باید در این خصوص بررسی میدانی صورت گیرد.
وی ادامه داد: نکته سوم این است که باید یک بازنگری جدی بر روی مسئله حج انجام شود، یعنی بعضی از مستحبات را می‌توان حذف و بر روی فقه پویای واجبات حج تاکید کرد. اکنون وقت مستحبات حج نیست باید واجبات جهان شمول، عقلانی و مدبرانه را ارائه داد. بسیاری از افراد مقید هستند که مستحبات را انجام دهند، بنابراین باید یک بازنگری انجام شود و فقه حج باید فقه پویا باشد و بتوان آن را جهان شمول کرد و به وهابی‌ها هم بگوییم که این فقه حج ماست.
افروز با تاکید بر اینکه باید رساله خوب حج داشته باشیم گفت: ما در بین عبادات خود نماز، روزه و حجمان بسیار جدی است. نماز نه تاریخ دارد و نه جغرافیا در همه جا می توان نماز خواند، روزه یک اردوگاه تهذیب نفس است و برای پالایش روان است اما روزه تاریخ دارد ولی جغرافیا ندارد.
چرا مبانی روانشناختی و تربیتی اجتماعی حج را به همه حجاج نمی‌گوییم؟
وی افزود: در حج شاهد تضارب تاریخ و جغرافیایی هستیم. چرا مبانی روانشناختی و تربیتی اجتماعی حج را به زبان ساده به همه حجاج نمی‌گوییم؟ اینکه مثلا در حج گفته می‌شود به آیینه نگاه نکنید به این منظور نیست که خدا با شیشه و جیوه مشکلی داشته باشد نباید به آیینه نگاه کنیم که خودبین نباشیم زیرا خودبینی زمینه بسیاری از آسیب‌هاست.
افروز: در پایان گفت: باید بتوانیم فلسفه ساده حج را بفهمیم و کاری کنیم که فقه پویا را به وجود آوریم، فقهی که عقلانیت در آن وجود نداشته باشد فایده ندارد همانطور که پیامبر(ص) فرمودند «الدین و العقل والعقل والدین لا دین لمن عقل له لا عقل و لا دین له» مگر آموزه‌های دینی ما نباید بر منطق، عقلانیت و فطرت استوار و جهان شمول باشد؟ پس باید فقه حج را جهان شمول کنیم.
