به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) حجتالاسلام والمسلمین عبدالمجید معادیخواه دیشب 30 آبان در نشست علمی چالشهای بازخوانی حماسه عاشورا در موسسه فهیم، گفت: چالشهایی فراروی پژوهشگران در زمینه نقل واقعه کربلا و انگیزه و فلسفههای این قیام وجود دارد که نیازمند واکاوی بیشتر است.
وی افزود: انتسابات بسیاری در این زمینه وجود دارد که بسیاری از آنها غیر واقعی است مثل تهمت طرح ترور عبیدالله از سوی حضرت مسلم در کوفه که نشان میدهد که باز دست تاریخ نویس از بالا آمده و سعی کرده است که حضرت مسلم را شخصیتی ضعیف نشان دهد که نشان دهنده نوع خاص تاریخ نویسی در آن دوره است.
رئیس بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی، اظهارکرد: در زمینه تاریخ نگاری پیش از قیام امام حسین(ع) ضعفهای بسیاری وجود دارد که شاید یکی از دلایل آن، پیچیده ماندن این مسایل برای آیندگان باشد زیرا تا وقتی به باند زیاد در کوفه آگاه نباشیم، نمیتوانیم تحلیل کنیم که چرا در کوفه چنین تغییر رویکردی ایجاد شد.
وی گفت: زیاد پدر عبیدالله از قویترین افسران امام علی(ع) بود و شخص کمی نبود؛ معاویه سعی داشت دو تن یعنی عمروعاص و زیاد را جذب کند که در جذب زیاد ناکام ماند و وی در عراق ماند و بر این نواحی حکومت کرد و این باند در زمان او و با عنوان جنبش عدالتخواه طرفدار امام علی(ع) در کوفه شکل گرفت.
وی بیان کرد: زیاد این گونه تصور میکرد که مصلحت بر این است که فعلا علیه معاویه کاری انجام نشود و اجازه بدهند که معاویه بمیرد و سپس این جنبش فعالیتهای خود را رسمی کند. از این جمع، حجربن عدی چندان با این گروه همخوانی نداشت و از سوی برخی از اعضا نیز به تندروی متهم شد و بعدها هم با مظلومیت خاصی به شهادت رسید.
رئیس بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی اظهارکرد: نقش مهم این باند زمانی مشخص میشود که پنج تن از اعضای این باند که شبث بن ربعی و شمر از آن جمله بودند نامه آخر اهل کوفه را برای امام حسین(ع) نوشتند که این نامه که متن آن در کتب تاریخی آمده است باعث شد که امام حسین(ع) تصمیم به حرکت به سمت کوفه بگیرد.
وی گفت: این باند نقش بسیار مهم و تاثیرگذاری در تحولات کوفه دارد و به حدی صاحب نفوذ بود که بدون این چند نفر، هیچ اجماعی در میان اهل کوفه و عراق شکل نمیگرفت و به همین خاطر بود که امام تصمیم گرفتند حرکت خود را آغاز کنند.
استاد حوزه و دانشگاه به شهادت میثم تمار به عنوان یکی از عجیبترین حوادث پیش از قیام امام حسین(ع) اشاره کرد و افزود: میثم نیز گرفتار همین نگاههای دروغین شده است هیچگاه در تاریخ مباحث دقیقی در خصوص شهادت ایشان و نوع مراودات ایشان با خاندان پیامبر در مکه و عراق در کتب مغرض به چشم نمیخورد.
آیهای که در تحقیقات عاشورا مغفول مانده است
معادی خواه بیان کرد: با تمام تلاشهایی که برای بازخوانی قیام سیدالشهدا(ع) از متون روایی و قرآنی انجام شده است آنچه که در این زمینه مغفول مانده است، یک آیه بسیار مهم در قرآن است که به طور دقیق به عاشورا متعلق است و کمتر کسی نیز به آن توجه کرده است.
وی افزود: این آیه که در اواخر سوره هود قراردارد نشانه بسیار محکمی بر این قیام است و خداوند در این آیه به فضیلت مسلمانان نسبت به سایر ادیان در برخورداری از یک مزیت منحصر به فرد سخن به میان میآورد.
وی گفت: َ«لَوْلاَ کَانَ مِنَ الْقُرُونِ مِن قَبْلِکُمْ أُوْلُواْ بَقِیَّةٍ یَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسَادِ فِی الأَرْضِ إِلاَّ قَلِیلًا مِّمَّنْ أَنجَیْنَا مِنْهُمْ وَاتَّبَعَ الَّذِینَ ظَلَمُواْ مَا أُتْرِفُواْ فِیهِ وَکَانُواْ مُجْرِمِینَ» آیه مذکور است که خداوند به مسئله مصلح امت اشاره میکند که در امتهای دیگر وجود نداشته است.
وی اظهارکرد: در ترجمه کلمه «اولوا بقیه» در این آیه اکثر مترجمان به اشتباه افتادند و این کلمه را به خوبی معنی نکردهاند؛ اولوا بقیه به معنی یادگارهای به جامانده از بعثت است که خداوند این مسئله را یک مزیت برای مسلمانان می خواند میفرماید که وقتی که جامعه اسلامی دچار فساد شود این اولوابقیه، منکر را دفع و نهی می کنند و سومین هجرت در این زمینه با قیام امام حسین(ع) همراه شد.
تبدیل حکومت اسلامی به سلطنت از سوی معاویه
وی گفت: فساد یزید و آن فسادی که امام حسین(ع) به خاطر آن قیام کرد فقط شرابخواری یزید نبود زیرا آنچه که او و پدرش کردند بسیار بالاتر از این مسایل است؛ آن فساد بزرگ، تبدیل کانون خلافت اسلامی به سلطنت موروثی بود؛ چیزی که معاویه پس از آتش بس با امام حسن(ع) و معاهده صلح با ایشان قول داده بود انجام نداد ولی با دروغ و نیرنگ در روزهای واپسین عمر خود این کار را انجام داد و از همه خواست تا با یزید بیعت کنند.
این استاد تاریخ اسلام بیان کرد: همه ادیان و فرق و مذاهب دچار قرائتهای شیطانی از دین که شامل قرآن و سنت است میشوند و امام حسین(ع) آمد تا جلوی این قرائت شیطانی قد علم کند و فرهنگ بعثت را حفظ کند؛ آن شر بزرگی که دامن اسلام را گرفته بود همین شری بود که یزید آن را بدعت گذاشت و میرفت که اسلام به طور کامل از نظرها محو شود ولی قیام امام حسین(ع) مردم را متوجه این مسئله کرد و هیچگاه نیز این نور خاموش نشد.
وی گفت: روزگاری فساد در امت به حدی میشود که امام علی(ع) که در روزهای اول غصب خلافت از ایشان اصرار به حکومت داشتند فرمودند که دیگر کاری برای این امت نمیتوان انجام داد زیرا لقمه حرام زیر دندان آنها گوارا شده بود و حاضر نبودند به عدالت علوی تن دهند؛ همین شرایط نیز در مردم آن زمان به شکل دیگری رخ داد و حکومت سعی کرد که مردم را با این مسایل از تصمیم گیری درست خارج کند.
معادی خواه بیان کرد: امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) هر کدام 6 ماه قیام کردند و 10 سال قعود داشتند؛ به همین خاطر نباید امام حسن (ع) را محافظه کار و امام حسین(ع) را از ایشان در این امر بالاتر دانست زیرا هر دو امام یک زمان تاریخی را به صلح گذراندند و یک زمان نیز قیام کردند ولی نسبت به این دو قیام و صلح متناسب با روزگار و شرح وقایع تغییر کرد.
وی گفت: امام حسین(ع) به احترام قرارداد آتش بسی که بین معاویه و امام حسن(ع) امضا شده بود، ده سال را در حالت آتش بس با معاویه سپری کردند ولی وقتی که این خلاف بزرگ را مشاهده کردند، دیگر جای درنگ نبود و سعی کردند که به مکه بروند و با هوشمندی رسالت خود را اعلام کنند.
این محقق تصریح کرد: در حقیقت، مکه کانون اطلاع رسانی امام حسین(ع) بود؛ در آن زمان حج، بزرگترین رسانه برای امت اسلام بود زیرا مردم از شهرهای مختلف به آنجا میآمدند و اخبار جهان اسلام را میگرفتند و با گروه همشهری خود آن خبرها را به بلاد خود می بردند که امام نیز از این فرصت استفاده و ماجرای قیام خود را علنی کردند.
معادیخواه بیان کرد: در واقع کاری که امام حسین(ع) انجام دادند این بود که در مقابل این فساد بزرگ ایستادند زیرا اگر ایشان نبود و این کار صورت نمیگیرد مسلمانان امروزه در جهان چیزی به نام اسلام و مبانی و مناسک اسلامی و دینی نداشتند که به آن دست یازند و به آن متمسک شوند. پس باید گفت که اگر مسلمانان انصاف و نگاه درست تاریخی داشته باشند باید بدانند که اگر عاشورا نبود، آنها هم دینی نداشتند.