شریف لکزایی، استادیار گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی در گفتوگو با خ
برگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، گفت: اندیشه سیاسی امام موسی صدر عنوان پروژهای است که مطالعه و نگارش اولیه آن را انجام دادهام و در حال تکمیل کردن آن هستم. البته این متن هنوز نهایی نشده است و قبل از انتشار کتاب را به دوستانی خواهم داد تا مطالعه کنند و نکاتی که از آن غافل شدهام را به من یادآوری کنند. همچنین سفر به لبنان را در برنامه خود قرار دادهام تا از نزدیک فضای که امام موسی صدر در آن زیست میکرد را ببینم.
این استاد دانشگاه با اشاره به میراث قابل توجه امام موسی صدر گفت: به نظر من اندیشه سیاسی امام موسی صدر را باید مبتنی بر آموزههای فکری امام موسی صدر تبیین و تحلیل کنیم. این آموزهها بالذات برگرفته از آموزههای دینی است. به هر حال صدر اندیشمندی است که در حوزه علمیه درس آموخته بود و پرورش پیدا کرد. البته ایشان با رشتههای دانشگاهی و مباحث جدید هم آشنایی داشت. امام موسی صدر در دانشگاه تهران به همراه شهید بهشتی در رشته حقوق و اقتصاد تحصیل کردند و جز اولین طلابی بودند که به این اقتضا و نیاز پی بردند که بایستی با اتکا به دانش حوزوی بومی به پرسشهای زمانه پاسخ داد و در واقع امام موسی صدر با این پشتوانه وارد فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و دینی خود میشود و از این جهت میراث گرانقدری برای ما بر جای گذاشت.
لکزایی افزود: در مدتی که ایشان در لبنان بود با ادیان و مذاهب دیگر تعامل کردند و این برای ما بسیار درسآموز است و ما میتوانیم از آن در تجربه سیاسی جمهوری اسلامی استفاده کنیم ضمن اینکه مباحث عمیقی درباره موضوعات علمی، سیاسی، اجتماعی و موضوعات دینی دارند.
تفسیر سورههای کوتاه قرآنوی درخصوص تفاسیر قرآن امام موسی صدر گفت:از ایشان دو مجموعه تفسیر قرآن منتشر شده است که نگاه جدیدی به آیات قرآن دارند پاسخهای که از آیات قرآن به منظور پاسخ به پرسشهای زمانه دریافت میدهند مهم است. امام موسی صدر در این دو جلد، سورههای کوتاه را تفسیر کردهاند که نکات آموختنی زیادی دارد و میتوان نکات ابداعی بیشماری را از دل این تفاسیر بیرون بکشیم. به نظر من بحث همبستگی اجتماعی و تعامل ادیان و مذاهب را میتوان از دل آموزههای تفسیری ایشان استخراج کنیم.
وی با مهم خواندن وحدت در دیدگاه امام موسی صدر گفت: امام موسی صدر در جامعه متکثر قومی، مذهبی، دینی و فرهنگی لبنان زیست مسالمتآمیزی داشتند و بر مشکلات فائق آمدند. امام موسی صدر در باب آموزههای دینی و شیعی همان نگاه شیعه اجماعی را مد نظر قرار میدادند و راجع به ولایت نکات دقیقی را ارائه میکردند. شاید اینگونه تصور شود که ایشان در تعاملات اجتماعی از آموزههای شیعی غفلت میکردهاند و آنها را برجسته نمیکند اما باید بگویم این برداشت نادرست است چرا که ایشان در سخنرانیهای خود همواره آموزههای شیعی را مورد بحث و توجه قرار میدادند.
وحدت به مثابه به رسمیت شناختن تفاوتهااین استادیار فلسفه سیاسی افزود: بحث وحدت و همبستگی در تعاملات اجتماعی به این معنی نیست که فقط بر مشترکات اجتماعی تکیه کنیم، بلکه به این معناست که برتفاوتها تاکید و آنها را کمرنگ کنیم و این تفاوتها را به رسمیت بشناسیم و با اتکا به همین تفاوتها جایگاه خود را در جامعه مشخص کنیم.
وی با صدرایی خواندن فلسفه سیاسی امام موسی صدر گفت: به نظر من آموزههای وحدتگرایانه امام موسی صدر مبتنی بر اصلی در فلسفه متعالیه است؛ بر اساس این اصل وحدت در کثرت و کثرت در وحدت دیده میشود البته ایشان اشارات کوتاهی به این قاعده و اصل در فرمایشات خود دارند. به نظر من در اندیشه سیاسی ایشان باید به این اصول و قواعد فلسفی رجوع کنیم که پشتوانه قوی برای تحلیل ایشان به ما عرضه میکند.
لکزایی در آخر افزود: امام موسی صدر در آثار خود مبدع نوآوریهای زیادی بودند و میتوان درباره تک تک آثار ایشان سخن گفت اما از آنجایی که خبرگزاری ایکنا درباره قرآن کار میکند جا دارد درباره دو تفسیر ایشان تعملهای ویژهای صورت بگیرد.