رشد کیفی کتابت ایرانیان قابل توجه است/ تلاش برای رساندن خط نسخ ایرانی به حد اعلای عیار هنری

سیدعلی سرابی، قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به مناسبت برپایی دومین جشنواره کتابت قرآن با بیان اینکه بررسی آثار ارسالی به دومین جشنواره کتابت نشان داد در یک سال اخیر با رشد کیفی کتابت ایرانیان روبه رو شده‌ایم، توضیح داد: دومین جشنواره کتابت که جمعه، 11 دی مراسم اختتامیه آن با معرفی برگزیدگان در بخش‌های مختلف برگزار شد و یکشنبه، 13 دی قرار است نشستی در جمع‌بندی نهایی جشنواره برپا شود، با هدف ایجاد انگیزه و شادابی بیشتر در حوزه کتابت قرآن و شناسایی استعدادهای برتر در کتابت قرآن خصوصا خط نسخ برگزار شود.

وی اظهار کرد: در این دوره نسبت به جشنواره اول تعداد آثار ارسالی و شرکت کننده بیشتر بود که این امر نشان می‌دهد به برکت فعالیت‌های صورت گرفته جریان کتابت در کشور ما رو به رشد است.

سرابی با تاکید بر اینکه از نظر کیفی نیز آثار شرکت داده شده در این دوره ارتقای چشمگیری داشته‌اند، گفت: این امر نشان دهنده توفیق اساتید در ارتقای کیفیت کتابت کشور ما از نظر عیار هنری و نیز خوانایی و ساده‌نگاری متناسب با فرهنگ امروز است. آثار جشنواره دوم از دو حیث عیار هنری و نیز روان‌نگاری قابل توجه هستند و سعی کردیم داوری‌ها سخت‌گیرانه باشد تا به هدف نهایی خود یعنی ارتقای هنر کتابت نزدیک شویم.

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: در این دوره 28 خوشنویس و کاتب در چهار بخش برگزیده شدند. در ضمن نمایشگاهی از آثار برتر جشنواره در موزه امام علی(ع) دایر شده که تا پایان هفته ادامه خواهد داشت.

وی به مقایسه وضعیت کتابت ایران با سایر کشورهای اسلامی پرداخت و گفت: سابقه کتابت و خوشنویسی ایران از سایر کشورهای اسلامی کیفی‌تر و طولانی‌تر است. در طول تاریخ بیشترین تعداد کاتبان را ایران داشته و ایرانیان مخترع خطوط شش‌گانه کتابت هستند. از جمله شخصیت‌های بنام ایرانی در عرصه کتابت که در ایجاد و باروری آن موثر بوده‌اند می‌توان به ابن مقله، ابن بواب، بایسنقر میرزا و اشرف الکتاب اشاره کرد.

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران گفت: به جرئت می‌توان گفت که طراحی خطوط قرآنی توسط ایرانیان صورت گرفته و خطوط شش‌گانه خوشنویسی قرآن را ابن مقله از وزرای دوران عباسی اختراع و بعدها ابن بواب قاعده‌مند کرد. ایرانیان از صدر اسلام پیشگام هنر خوشنویسی بوده‌اند.

سرابی با بیان اینکه کشورهای مختلف جهان اسلام دارای جایگاه و سبک خاصی در کتابت هستند، افزود: در ایران طی دوران پهلوی به خط نسخ که کاربردی‌ترین خط در عرصه کتابت قرآن است بی‌توجهی و این خط با رکودی در رشد نسبت به خطوط نستعلیق و شکسته مواجه شد.

وی افزود: در عین حال در سال‌های اخیر شاهد رونق دوباره این خط در کشور شده‌ایم و کاتبان ما در عرصه رقابت با کاتبان سایر کشورهای اسلامی موفق هستند. با توجه به پیشینه خط در ایران و داشتن استعدادهای درخشان در این حوزه در کنار فعالیت‌های دارالکتابه، مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران در برگزاری کارگاه‌ها و جشنواره‌های مختلف در آینده نزدیک شاهد اعتلای مشهود در نسخ ایرانی خواهیم بود.

سرابی تاکید کرد: یکی از فعالیت‌های دارالکتابه برای ترویج فرهنگ کتابت قرآن برپایی جشنواره‌های تخصصی است که در بالا بردن انگیزه کاتبان و شناسایی استعدادهای برتر موثر است.

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن در عین حال تصریح کرد: برای اعتلای کتابت قرآن در کشور هنوز خلأهایی داریم و باید فعالیت‌های بیشتری انجام شود. از جمله لازم است به احیای خطوط کهن از جمله کوفی اقدام شود.

وی افزود: البته به جهت ضرورت و اولویت‌بندی صورت گرفته در زمان فعلی، رساندن خط نسخ به حد عیار هنری و خوانایی بالا در اولویت است و بیشتر اهتمام ما صرف این مهم شده.

سرابی گفت: در برنامه‌های آتی، حمایت از خط‌های دیگر از جمله خط کوفی که میراث گذشتگان ماست نیز لحاظ خواهد شد.