گودرزی:
عمل و وحدت، نتیجه نگاه سیستمی به آیاتالمهدی است
گروه اندیشه: عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با جریان‌شناسی معتقدان به آیاتالمهدی در قرآن گفت: نگاه سیستمی به آیاتالمهدی در قرآن به عمل و وحدت منجر میشود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) نشست تخصصی «مهدویت در قرآن کریم» امروز سه شنبه، 15 دی ماه با سخنرانی غلامرضا .گودرزی، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در محل اتحادیه تشکل‌های قرآن و عترت کشور برگزار شد
جریان‌شناسی معتقدان به مهدویت
گودرزی در ابتدای
سخنانش گفت: چند نگاه به مهدویت وجود دارد، بر اساس یک نگاه مهدویت تنها در وجود
مبارک حضرت امام زمان(ع) خلاصه میشود. در نگاه دیگر مهدویت به معنای آخرالزمان
مطرح میشود که شاخص کلیدی در این نگاه حضرت امام مهدی(عج) هستند. نگاه سوم منجی‌گرایانه
به این مبحث نگاه کرده و در نگاه چهارم می‌توان نگاهی سیستمی به مهدویت نگاه کرد
که در این نگاه مهدویت به مثابه یک نظام است و نگاه آخر نگاه عواملی است که مهدویت
در عالم‌های امر، برزخ، غیب و یا شهادت دارای اثر خواهد بود.وی ادامه داد: بر اساس هر یکی از نگاه‌ها آیاتالمهدی متفاوت خواهد بود. برای مثال اگر مهدویت را به معنای آخرالزمان و آن را به معنای قیامت بدانیم که البته من این نظر را ندارم، آیات مربوط به قیامت آیات المهدی خواهند بود. از سویی دگر برخی معتقدند که آخرالزمان قبل از قیامت است و در این صورت آیات متفاوتی آیاتالمهدی خواهد بود. نظری دیگر نیز آخرالزمان را حوادث منجر به ظهور می‌داند.
تعداد آیات المهدی وابسته به تعریف مهدویت است
گودرزی با بیان اینکه نظرات متفاوتی در خصوص آیاتالمهدی وجود دارد، گفت: برخی معتقدند که در قرآن آیاتی در خصوص حضرت وجود ندارد، اما بر اساس نظرات دیگر، 10، 260، 3000 و یا کل قرآن آیاتالمهدی در نظر گرفته میشود.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) افزود:به مباحث مهدویت می‌توان از بعد آینده‌پژوهانه نیز نگاه کرد و در این نگاه که علم اقدام است می‌توان به نسخه عملیاتی رسید.
وی ادامه داد: این بحث با موضوع ولایت گره خورده است که این نکته زیاد مورد توجه قرار نگرفته است. اگر این پیوند را در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد که آیات زیادی را می‌توان از آیات المهدی به شمار آورد.
گودرزی در خصوص مسئله رجعت گفت: این بحث در دوران جدید کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. در این مورد دو دیدگاه اصلی وجود دارد، اول اینکه این بحث نعوذبالله خرافاتی است که این از نظر ما مردود است اما دسته دیگر که خود تقسیماتی دارد این مسئله را می‌پذیرد. ضرورت و چرایی رجعت، ادله قرآنی و روایی رجعت و سرانجام و نتیجه آن باید مورد بررسی قرار گیرد. ما معتقدیم برخی از پیامبران، ائمه(ع)، صالحان و شاقیان در آخرالزمان وارد خواهند شد و در جریانات آخرالزمان نقش خواهند داشت.
وی در خصوص روش مباحث به عمل آمده گفت: من در اینجا در پی تفسیر قرآن نیستم نه اینکه این مباحث جنس تفسیر ندارد بلکه تفسیر قطعی قرآن نیست، برخی فرضیات در خصوص آیات و در ارتباط با بحث مهدویت که از سوی مفسران مطرح شده است نیز مورد تایید قرار گرفته است.
تقسیم‌بندی آیات المهدی در قرآن
گودرزی به تقسیم‌بندی آیات مهدوی قرآن پرداخته و گفت: در این خصوص چند نظریه وجود دارد، برخی از آیات به صورت شفاف در خصوص آخرالزمان هستند از جمله آیه 65 سوره انعام که نشانه‌هائی را در این خصوص مطرح می‌کند و برخی مفسران آن را بیان نشانه‌های آخرالزمان دانسته‌اند.
وی ادامه داد: برخی از آیات در ظاهر مربوط نیست اما با دلیل منطقی و فلسفی می‌توان آن‌ها را مهدوی شمرد، که اختلاف در این خصوص زیاد است. دسته دیگر آیاتی هستند که احادیث روشنی آن‌ها را مهدوی ارزیابی کرده‌اند. دسته چهارم آیاتی هستند که بر اساس سیاق دیگر آیات قرآن مهدوی شمرده می‌شوند و بر این مبناها تعداد آیاتالمهدی زیاد میشود هرچند که اختلافات نیز در این زمینه وجود دارد.
گودرزی با بیان اینکه آیات مرتبط با ولایت نیز جزء آیاتالمهدی هستند، گفت: افرادی که به مهدویت به عنوان نظام و سیستم نگاه می‌کنند این دسته از آیات را آیاتالمهدی به حساب می‌آورند.
وی در ادامه آیات 9 سوره صف، 105 انبیا، 80 اسراء، 8 بقره را آیاتی دانست که مفسران اختلاف کمی در خصوص مهدوی بودن این آیات دارند برشمرد و گفت: دو سوره کهف و اسراء بیشترین آیات تفسیری را دارد و فردی به نام اسام جرار که یک سنی لبنانی است بر اساس همین دو سوره و سوره‌های دیگر و حدود 50 هزار محاسبه ریاضی سال 2022 را سال پایان اسرائیل برشمرده است.
گودرزی گفت: بر اساس آیات 4 و5 سوره اسراء قوم یهود پس از دو خسارت عظیمی که ایجاد می‌کند از بین می‌رود که بر اساس قوی‌ترین نظر این دو رویداد به شهادت امام علی(ع) و جریان کربلا اشاره دارند که اسنادی تاریخی از ردپای یهودیان در این خصوص وجود دارد.
نشانه‌های ظهور در قرآن
وی ادامه داد: آیه 65 سوره انعام نیز مهدوی است و آیه جالبی است، زیرا جنبه کاربردی دارد و اکثر مفسران معتقدند به توصیف آخرالزمان پرداخته است. در این آیه بلا از هوا، از زیر زمین، فرقه فرقه شدن و جدال فرقه‌ای از نشانه‌های آخرالزمان خوانده شده است که برخی مفسران فرقه فرقه شدن را در خصوص غیر مسلمانان و برخی آن را در خصوص مسلمانان دانسته‌اند که بر این اساس روزگار امروز ما بسیار نزدیک به این شرایط است.
گودرزی تصریح کرد: در خصوص آیاتالمهدی نباید به یک بخش از مهدویت بلکه بر کل پازل مهدویت نگاه کرد. این نگاه می‌تواند کاربردی باشد و نکاتی برای آینده دشته باشد و نیز کاربردی خواهد بود و قرآن را از مهجوریت خارج خواهد ساخت.
وی در پایان در پاسخ به سوال خبرنگار ایکنا در خصوص ویژگی‌های نگاهی سیستمی به آیاتالمهدی در قرآن گفت: این نگاه دو خصوصیت دارد که او قرار داده همه جنبه‌های مهدویت در جای خود و دومی و مهم‌تر نتایج عملیاتی این نگاه و منجر شدن آن به عمل و وحدت میان همه قائلان به مهدویت در ادیان و مذاهب دیگر است.
