اعدام شیخ نمر، حمله به سفارت عربستان در تهران، اقدام عربستان به همراه چند کشور عربی در قطع رابطه با ایران و حمله موشکی عربستان به سفارت ایران در صنعا دومینوی بحران روابط ایران و عربستان در چند روز اخیر بود؛ بحرانی که عربستان آغاز آن را کلید زد و حمله به سفارت خود در تهران را بهانه قرار داد تا به سرعت زنجیره بحرانسازی و تنشزایی راتکمیل کند.
عربستان و روزشماری برای تکمیل زنجیره بحرانسازی
این همان زنجیرهای است که عربستان به شدت از آغاز مذاکرات هستهای ایران و 1+5 در دولت یازدهم به دنبال تکمیل آن بود و با هر شکست در هر مرحله مذاکرات، طرحی نو برای مرحله دیگر ترسیم میکرد تا شاید به نتیجه مطلوب برسد.
وضعیت بحرانسازی در منطقه و شدت بخشیدن به پروژه ایرانهراسی از سوی آلسعود به حدی بود که عربستان را به همراهی آشکار و عریان با اسرائیل واداشت و سران آل سعود بی هیچ ابایی همکاری با رژیم صهیونیستی علیه ایران و مذاکرات هستهای را علنی کردند. اما نتیجه چه بود؟ برجام حاصل شد و طرفین مذاکره در حال گام نهادن به دوره پسابرجام هستند هر چند کنگره آمریکا با طراحی لابی صهیونیستی به دنبال سنگاندازی در مسیر اجرای موفق برجام است، اما مجموعه این موارد سبب نشد که سیاست منزوی ساختن ایران در این دوره به ثمر برسد و توازن قدرت در منطقه به نفع ایران و به ضرر عربستان رقم خورد.
براین اساس عربستان که از برهم زدن برجام از طریق طرفهای مقابل ایران در مذاکره ناامید شده بود بازی جدیدی را آغاز کرد که متأسفانه عدهای از افراد نادان و تندرو بسترساز پیشبرد این بازی شدند و به اهداف عربستان علیه ایران کمک شایانی کردند؛ به عقیده نگارنده این بازی برای بازگرداندن منطقه به شرایط پیش از مذاکرات است تا عربستان بتواند موضع برتر در منطقه را که از دست رفته میدید بازیابد و شرایطی که ایران در آن همچنان تحت فشار تحریمها قرار داشت و اجماع جهانی علیه ایران کمککننده سیاست ایرانهراسی آل سعود و رژیم صهیونیستی بود مجددا بر منطقه حاکم شود.
اجرای سریع سیاست قطع روابط با ایران و اعلام همکاری چند کشور عربی با عربستان خود بیش از پیش نشان میدهد که اعدام شیخ نمر اهدافی منطقهای و فراتر از میان بردن یک مخالف برای حاکمان آلسعود داشته است که این اهداف با حمله به سفارت عربستان در تهران امکان اجرایی کردن و عملیاتی شدن یافت تا بازی فشار و اتهامپراکنیهای تکراری علیه ایران به طور وسیعی در منطقه جریان پیدا کند تا بتواند در مرحله بعد وارد فاز بر هم زدن برجام شود.
سیاست گام به گام ایران در مقابل دومینوی بحران عربستان در این میان جمهوری اسلامی ایران ابتدا با محکومیت شدید حمله به سفارت عربستان از سوی قوای سهگانه و نیروهای امنیتی و انتظامی، برخلاف تبلیغات عربستان، نشان داد مخالفت با اعدام شیخ نمر را مجوزی بر اقدامات خلاف قوانین بینالمللی نمیداند و خود را متعهد به تامین امنیت اماکن دیپلماتیک میداند و در مرحله بعد با گذر از این وضعیت، مجددا جنایت عربستان در اعدام شیخ نمر را یادآور شد و لزوم توجه مجامع بینالمللی را به این مسئله گوشزد کرد.
در واقع ایران بدون توجه به یارگیری تصنعی و جنجالآفرینی عربستان در منطقه، برای قطع رابطه با ایران، سیاست خود را بر مسئله نقض حقوق بشر از سوی عربستان چه در سطح ملی و چه در سطح منطقهای معطوف کرده است و این مسئله را به انحای مختلف در سطح جهانی یادآوری میکند که نمونه آن اشاره به نحوه اعدام شیخ نمر از سوی رئیس جمهور و وزیر امور خارجه در روزهای گذشته بود که از سوی برخی دیگر از مقامات نیز تکرار شد تا رویکردهای ضد حقوق بشری آل سعود در هیاهوی مسئله قطع ارتباط فراموش نشود و همچنان در اذهان باقی بماند.
ضرورت بهرهبرداری بینالمللی از حمله موشکی عربستان به سفارت ایران در یمندر این میان حمله موشکی عربستان به سفارت ایران در صنعا را میتوان گل به خودی بزرگ عربستان تلقی کرد، البته اگر بهرهبرداری حقوقی و بینالمللی لازم از این مسئله از سوی ایران صورت بگیرد. مشخص است که در این قضیه عربستان به قصد تلافی حمله به سفارت خود در تهران این کار را انجام داده است اما تفاوت در آن است که در این قضیه حکومت عربستان نقش اصلی را ایفا کرده و حمله به یک سفارت را انجام داده است در حالی که در ایران دولت هیچ نقشی در رخ دادن این اتفاق نداشته است و همه قوای حکومتی مخالفت شدید خود را با اینگونه اقدامات اعلام کردهاند و پیگیری قضایی آن را در دستور کار قرار دادهاند.
لذا لازم است ایران به جد پیگیر این قضیه باشد و مسئله را تنها در رسانهها پیش نبرده و در دادگاههای بینالمللی پیگیری کند و حتی از ظرفیت فضای تعاملی ایجاد شده با غرب در دوران پسابرجام، با تمام سختی آن، برای محکومیت این قضیه استفاده نماید.
تلاش دیپلماتیک برای افشای ماهیت آلوده رژیم آلسعودمهمترین مسئله این است که نباید گذاشت عربستان مجددا سیاستهای فرقهای و تفرقهانگیز خود را در پوشش ایرانهراسی اجرایی سازد و با قراردادن خود در موضع مظلوم، این مسئله را به عنوان یک واقعیت به منطقه و جهان حقنه کند.
واقعیت آن است که امروز باطن و ماهیت حقیقی رژیم آل سعود در حال فاش شدن است و حمایت و تربیت گروههای تکفیری و تروریستی امری نیست که بر کسی پوشیده باشد پس ضروری است که با یک دیپلماسی فعال به تشریح درون آلوده این رژیم مرتجع و سیاستها و توطئههای ناپاک آن برای مردم منطقه و جهان پرداخت؛ امری که نامه روز گذشته وزیر امور خارجه کشورمان به مقامات بینالمللی را میتوان آغازی بر آن دانست.
مهدی مخبری