مبتهلان جوان، تمام وقت خود را صرف متن نکنند/ معرفی یک منبع/ «یا سائراً یا زائراً» یک اثر ماندگار + صوت

‌به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، بخش سوم گفت‌وگو با سیدکریم موسوی، مبتهل بین‌المللی کشورمان را در ادامه می‌خوانید؛ بخش دوم این گفت‌وگو درباره هنر «ابتهال» با عنوان «چرا نباید از دعا برای ابتهال استفاده کرد؟/ ساختار ادعیه‌ها ابتهالی نیست» در روزهای گذشته در ایکنا منتشر شده است.
با توجه به اینکه شما در استودیو نیز ضبط ابتهال داشته‌اید،‌ تفاوت آن با ابتهال مجلسی در چیست؟
الان بنده و بسیاری از دوستان در ابتهال‌ها، آمیزه‌ای را براساس سلیقه و گوش مردم به کار می‌بریم. شنونده‌ها و مستمعین ما و گوش‌ها و ذوق‌ها در جامعه پر از امکانات و ظرفیت‌های امروزی چه در فضای مجازی و چه در فضای زنده و چه فضاهای رسانه‌ای هستند و به قدر بسیار زیادی می‌توانند به ما خط بدهند و اعلام نیاز کنند. در واقع برخی از مبتهلین، وارد وادی‌هایی می‌شوند که آن را مردم برای آنها ترسیم کرده‌اند.
الان من دو تا کار خوب را برای حضرت امیرالمومنین(ع) خوانده‌ام، کاری آکاپلاست که نه موزیکال است و نه موزیکال نیست. موزیک‌ها را با آواهای انسانی نواخته‌ایم،‌ ابتهال هم نیست، اما از ابتهال هم در آن استفاده شده است. تواشیح هم نیست، اما باز هم تواشیح در آن مورد استفاده قرار گرفته است. بنابر این این ترکیب سازه‌ای و این ترکیب جدید، آمیزه‌ای است که مخاطب از ما خواسته و ما داریم اجرا می‌کنیم.
در حال حاضر یکی از افرادی که آثار و اشعار ایشان بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد،‌ «عباس حزباوی» است، تا چه میزان در اشعار خود از قصاید این شاعر استفاده کرده‌اید؟
از حاج عباس حزباوی، نزدیک به چهارصد قصیده در اختیار دارم. ایشان به تناسب در مورد همه ائمه‌ معصومین‌(ع) شعر و مناجات دارند. مناجات‌های فوق‌‌العاده‌ای از ایشان دارم و اصرار دارم که همه این مناجات‌ها را به صورت ویژه در یک مجموعه در اختیار همه دوستان قرار بدهم. الحمدالله بسیاری از کارها، جمع‌آوری آن انجام شده است. خود حاج عباس هم چندین کتاب را به صورت ویژه چاپ کرده‌اند آخرین کتابی که چاپ کردند، اشعاری در مورد حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) بود که به چاپ رسید.
در واقع این اشعار شَعبی نیست؟
نه خیر، به هیچ وجه شعبی نیستند و فصیح هستند.
استاد حزباوی اهل اهواز هستند؟
ایشان حدود 60 سال سن دارند و از اساتید مبرز تواشیح، ابتهال و قرائت قرآن کریم هستند. علاوه بر آن حافظ کل قرآن کریم، مدرس دانشگاه‌، داور بین‌المللی شعر و فوق‌العاده از نظر لحنی و آواشناسی مسلط هستند. ایشان فوق‌العاده به گردن بنده و همه دوستانی که در خوزستان تلاوت می‌کنند، ابتهال می‌خوانند، تواشیح اجرا می‌کنند، حق دارند.
بهترین اشعار گروه تواشیح «ثقلین» که 20 سال پیش در آن گروه بودم، ایشان به ما دادند و خیلی عالی بود. هماهنگ‌سازی را خود ایشان انجام دادند و بنده به ایشان فوق‌العاده ارادت دارم و خیلی از اشعار وی را اجرا می‌کنم.
این طرحی که در نظر گرفتید برای جمع‌آوری کتاب‌های ایشان جدی است و در چه قالبی خواهد بود؟
کل کار الان به صورت پی دی اف گردآوری شده است. این کار را انجام دادم، اما می‌خواهم در یک فرصت زمانی مناسب، ان شاء‌الله به صورت ویژه از آن رونمایی شود. این اتفاق با حمایت و درایت جناب آقای «بیت‌مشعل» مدیرعامل جامعه قرآنی استان خوزستان اتفاق خواهد افتاد.
امسال ما در جشنواره بین‌المللی امام رضا(ع) در مشهد، کار نرم‌افزاری یازده تا از قطعات شعرای نامی جهان اسلام را رونمایی کردیم و به همه متسابقین بخش بین‌الملل، اهداء شد که در چندین هزار نسخه بود. در همان نرم‌افزار ویژه‌ای که استودیویی است سه اثر برای حاج‌عباس حزباوی بوده است.  
الان خیلی‌ها دنبال منبع ابتهال می‌گردند، منبعی که محکم باشد، چرا منابع محدود است؟
منابع معتبر و خوب وجود دارد که یکی از آنها «قلائد الانشاد فی النبی و آله الامجاد» است. این کتاب نزدیک به هزار قصیده در مورد اهل بیت(ع) است که بسیاری از افرادی که می‌خواهند وارد این کار شوند، می‌توانند از آن استفاده کنند. الان این کتاب در ایران به چاپ شهر قم موجود است.
دوستان به جای اینکه تنها به دنبال متن باشند، به دنبال یادگیری چارچوب‌ها باشند. برای یادگیری استانداردها و چارچوب‌ها تنها راه این است که بارها مسیر و تجربه افرادی که در این مسیر تجربه کسب کرده‌ و کار کرده‌اند، گوش دهند. نیازی نیست این همه زمان اختصاص دهند. همانگونه که با یک نوار کاست استاد شحات می‌توان بسیاری از اصول و اسلوب تلاوت وی را یاد گرفت با گوش دادن ابتهال اساتید، بسیاری از ریشه‌ها، مسیرها و چارچوب‌های کار را می‌توان یاد گرفت.
تمایل بنده به ابتهال با شنیدن یکی از ابتهالات شما بوده است و در واقع شنیدن آن ابتهال، باعث شد تا وارد این عرصه شوم، می‌خواستم در مورد اولین ابتهال خودتان بگوئید که به چه صورت بود؟
اولین اجرای ابتهال من نزدیک به 23 سال پیش و با عنوان «قریح القلب...» بود. اما اولین اجرای ابتهال من در خارج از کشور قبل‌تر از آن و در کشور سوریه بوده است. مسابقات سراسری انشاد بود و مبتهلان برجسته‌ای از کشور سوریه حضور داشتند که بهترین‌ها انتخاب شدند و من نیز به عنوان بهترین مبتهل انتخاب شدم. بعد به جمهوری اسلامی ایران آمدم و اولین مسابقات ابتهال به صورت رسمی برگزار شد و به خاطر دارم که افرادی همچون «سعید طوسی»، «محمدرضا پورزرگری» و بسیاری از قاریان که در گروه تواشیح «قدر» هستند، حضور داشتند. اولین باری هم بود که صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران این کار را انجام داده بود. در آن مسابقات نیز من اول شدم، سعید طوسی دوم و محمدرضا پورزرگری نیز رتبه سوم را کسب کرد.  
با توجه به اجراهای بسیار زیبای شما و اشتیاق بسیاری از جوانان برای گرایش به ابتهال از طریق اجراهای شما، به صورت مستقیم، بازخوردهایی از سوی مستمعین خود داشته‌اید؟
خوشبختانه، بازخوردهای خوبی از اجراهایی که دارم به دستم می‌رسد حتی بانوان نیز آثاری از خود که از بنده تقلید کرده‌اند، می‌فرستند، تا در مورد آن نظر بدهم و عشق این افراد به ابتهال، باورکردنی نیست. در کشورهای دیگر همچون عراق، بسیاری با ابتهال‌هایی که اجرا کرده‌ام، زندگی می‌کنند. برخی افراد اجراهایی را برای من می‌فرستند که حتی خودم آنها را ندارم و این بسیار برای من خوشایند است.
یکی از آثار زیبای شما «آمنة بالله العلی والمنن» یا «یا سائراً زائراً» است که مستمع از شنیدن آن سیر نمی‌شود، در مورد این اثر نیز توضیحاتی بفرمائید؟
این یک اثر بسیار محبوب برای خود من نیز هست و صدها بار آن را اجرا کرده‌ و هیچ وقت از آن سیر نشده‌ام. شعر این اثر را «جابر الکاظمی» که اهل عراق است سروده است. فوق‌العاده شعر پرمعنا و تأثیرگذاری است و اشک‌های زیادی را از مستمعین سرازیر کرده است.

تکرار ابیات در ابتدا و پایان کار «یا سائراً زایراً» و شروع با لحن بم، زیبایی بسیار خاصی به اثر بخشیده است،‌ شعر بسیار عجیبی است و بسیاری با این شعر بسیار محظوظ شده‌اند؟
مطمئناً هم نیت شاعر خوب بوده است و هم اینکه خود ائمه اطهار(ع) نور هستند و خداوند به صورت یک متن کاملاً زنده تا آخر عمر به عنوان یک دلیل و یک شعار در وجود ما گذاشته است.
ادامه دارد ...
گفت‌وگو از امیرحسین توحیدی، قاری، حافظ و مبتهل استان تهران