به گزارش کانون خبرنگاران
نبأ وابسته به خبرگزاری
ایکنا، سلام از لغات جادویی است که در دین اسلام بسیار بر آن سفارش شده است چرا که سبب ایجاد دوستی و مهربانی در جامعه میشود.
سلام در اسلام از جایگاه ویژهای برخوردار است و ثواب بسیاری دارد، همچنین سلام کردن از لحاظ روانی و اثرگذاری بر افراد خیلی مؤثرانه عمل میکند، وقتی به کسی دست میدهیم و سلام میکنیم، آن شخص در پاسخ؛ با لبخندی بر روی لب، فشردن ملایم دست و سلامی زیبا و با شور و حال به استقبال میآید و این کار به ما انرژی میدهد که تا مدتی از دیدن برادر دینی خود شاد و سرحال هستیم.
امروزه در دنیایی که مشغلهها و گرفتاریها، مردم را درگیر کردهاند و این امر باعث دوری افراد از یکدیگر شده است، سلام میتواند کلیدی برای بازکردن اخمها و شروع دوستیها بین افراد جامعه باشد.
سلام؛ اسمی از اسماء الهی است و این واژه باعث شکسته شدن غرور و از بین بردن تکبر میشود چنانکه سلام، دیگران را به فروتنی میکشاند، به کار بردن این واژه کینهها را ازبین میبرد و علامتی از عدم دشمنی است.
احادیث فراوانی وجود دارد که به ما گوشزد میکنند در سلام کردن سبقت بگیریم و حتی به کوچکترها هم زودتر از آنها سلام کنیم.
خداوند در سوره نساء آیه 86 در رابطه با سلام میفرمایند: «هرگاه كسي به شما تحيت دهد و سلام كند ، شما نيز بايد به تحيتی و سلامی مثل آن يا بهتر پاسخ دهيد.(تحيت به سلام كردن و دعا خير تفسير شده است)».
انس بن مالک ميگويد : روزی بر دست مبارک پيامبر اكرم(ص) آب میريختم ، حضرت فرمود: ای انس تو را سه خصلت تعليم كنم تا از آن نفع گيری گفتم بلی يا رسول الله(ص)، حضرت فرمودند؛
1ـ هر كه از اُمتم را ديدی بر او سلام كُن تا عمرت زياد شود .
2ـ و چون در خانه خود وارد میشوی ، بر اهل خانهات سلام كُن تا خير خانهات بسيار شود.
3ـ و نماز شب بخوان كه آن شعار اخيار و ابرار است.
امام صادق(ع) فرمودند: سلام كردن با دست دادن و تبسم موجب از بين رفتن گناهان، مانند ريزش برگ درختان در پائيز میشود.
حجتالاسلام حسن بابایی، رئیس هئیت مدیره اتحادیه مؤسسات قرانی استان اصفهان، در ارتباط با این موضوع از کتاب تفسیر خود در رابطه با اهمیت واژه سلام در دین بیان کرد: يكی از دستورهای اسلام، در راستای ايجاد حاكميت صميميّت و دوستی، سلام است، فرهنگ سلام، آنچنان اهميت و ارزش دارد كه شعار رسمی ملت مسلمان در ديدار با يكديگر معرفی شده است. رسول خدا(ص) در اين زمينه میفرمايد: سلام، درود ملت ماست. اهميت اين موضوع آنگاه بيشتر و بهتر فهميده میشود كه بدانيم پيامبر اكرم(ص) بخيلترين مردم را كسی معرفی كرده است كه در ادای سلام، بخل ورزد.
بابایی با اشاره به قوانین اسلامی از دستور دین برای شروع صحبت، گفت: برنامههای دين اسلام به گونهای تنظيم شده است كه افراد در جامعه اسلامی آداب اسلامی را ناگزير بايد رعايت كنند؛ زيرا گاهی تخلف از يک دستور دينی پيامدهای تحملناپذيری برای فرد در پی دارد. برای نمونه، دستور دين اين است كه آغاز سخن گفتن و شروع ايجاد ارتباط بايد با سلام باشد و هر كس اين دستور را رعايت نكند، از برخورد مناسب و شايسته، محروم میشود. پيامبر اكرم(ص) در سخنی میفرمايد: سلام، مقدم بر سؤال و درخواست است؛ پس هر كس پيش از اسلام، درخواستش را مطرح كرد، پاسخش را ندهيد. سلام، حق متقابل ميان دو مسلمان دانسته شده است كه در ديدار با يكديگر وظيفه دارند به هم سلام كنند.
دلیل ثواب سلاممسئول دارالقرآن سپاه کاشان با استناد به فرمایشات پیامبر(ص) دلیل ثواب سلام کردن و پیشی گرفتن در سلام را اینطور دانست: بديهی است كه در هر كار نيكی، آن كس كه پيشتاز باشد، فضيلت بيشتری را كسب میكند، درباره سلام نيز همين گونه است، رسول خدا(ص) میفرمايد: آنكه سلام آغاز میكند، از تكبر بر كنار است و در گفتاری ديگر میفرمايد: مرد مسلمان، هرگاه بر گروهی گذر كند و بر آنها سلام كند و جوابش را دهند، وی را بر آنها فزونی مرتبت است كه سلام را به يادشان آورده است و اگر جوابش ندهند، كسی كه از آنها بهتر و پاكيزه تر است، جوابش دهد.
حق متقابل مسلمانانبابایی با بیان اینکه سلام حق متقابل مسلمانان است و این حق باید ادا شود، به واجب بودن جواب سلام پرداخت و گفت: اگر موضوعی، حق متقابل ميان دو مسلمان شناخته شود، روشن است كه هر دو طرف وظيفهای بر عهده دارند. به اين معنی كه اگر يكی از دو طرف زودتر از ديگری سلام گفت، ديگری موظف است پاسخ سلام او را بدهد و اين جواب دادن لازم و الزامی است. در سخنی پيامبر اكرم(ص) میفرمايد: جواب نامه نيز مانند جواب سلام، واجب و لازم است و در اهميت جواب سلام اين سخن پيامبر گوياست كه میفرمايد : سلام كردن از روی ميل و به دلخواه است(واجب و الزامی نيست)، ولی جواب سلام، واجب است.
این مبلغ دینی، از تأثیر سلام در ایجاد دوستی و الفت، خاطر نشان کرد: در فرهنگ سخنان پيامبر رحمت، با نگاهی ديگر به برخی از گفتارهای آن حضرت، با آثار و پيامدهای مثبت سلام آشنا میشويم. پيامبر خدا(ص) درباره نقش گسترده سلام در ايجاد دوستی و الفت عمومی میفرمايد: سلام را آشكار كنيد تا دوستی و محبت در ميان شما استوار گردد و سلام را آشكار كنيد تا در پرتوی آن به سلامتی دست يابيد، رمز اين گفتار پيامبر از سخن ديگرش به دست میآيد كه میفرمايد: سلام نامی از نامهای خداوند است كه آن را در زمين نهاده است. پس سلام را در ميان خودتان بگسترانيد. اين سخن رسول گرامی(ص) به آيه ۲۲ از سوره حشر اشاره دارد كه سلام در اين آيه، يكی از نامهای خداوند معرفی شده است.
وی ادامه داد: در حدیث ديگری، پيامبر اكرم(ص) حسادت و دشمنی را عامل دينزدايی معرفی فرموده و راه ورود به بهشت را ايمان و شرط ايمان را دوستی همگانی و فراگير دانسته است و آنگاه راهكار دوستی را گسترش سلام در ميان افراد جامعه معرفی كرده است. در سخنی ديگر، گسترش سلام را در كنار اطعام ديگران و صله ارحام و نماز شب، از راههای ورود به بهشت معرفی كرده است.
این مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد اران و بیدگل، دوری از خودبینی و غرور را از فضایل الهی و سلام را نمونه روشن يک عمل ايمانی در روابط اجتماعی خواند و تصریح کرد: رهايی از تكبّر و خارج شدن از خودبينی و كبر، از فضايل مهم اخلاقی است كه راهكارها و نشانههايی دارد. در انديشه الهی پيامبر بزرگوار اسلام(ص)، آنكه سلام آغاز میكند، از تكبر بركنار است؛ زيرا آغاز كردن به سلام، نشانه آن است كه انسان برای خود نسبت به ديگران، امتياز و برتری قائل نيست، بر اين اساس، در فرهنگ دينی نه تنها آغاز به سلام به دوری از تكبر میانجامد، نشانه تواضع و خاكساری است و تواضع جز رفعت مقام و والايی موقعيت، رهاوردی ندارد، در اشارهای ديگر، پيامبر اكرم(ص) سلام كردن را در كنار صدقه دادن در تنگ دستی و رعايت انصاف، هر چند به زيان انسان باشد، از عوامل كامل كننده ايمان شمرده است، راز اين سخن، آن است كه عمل از اركان ايمان است و سلام، نمونه روشن يک عمل ايمانی در قلمروی روابط اجتماعی است.
بابایی در انتها به اهمیت خوشرویی در سلام کردن اشاره کرد و گفت: هر چند سلام خود پيام آور دوستی و محبت و امنيت است، اگر همراه با گشاده رويی و برخورد محبت آميز و آميخته به عاطفه باشد، از فضيلت بيشتری برخوردار است تا آنجا كه چنين سلامی، صدقه به شمار میآيد. به اين روایت از پيامبر(ص) بنگريم كه فرموده است: سلام كردن به مردم با گشاده رويی صدقه است.
امیر صالحی