اعتبار جشنواره «تئاتر فجر» به حضور گروه‌های خارجی است/ «ترور»؛ نمونه موفق یک نمایش دینی

محمد ساربان، بازیگر پیشکسوت تئاتر در گفت‌و‌گو باخبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)گفت: واقعیت این است که جشنواره «تئاتر فجر» به ویژه در یک دهه اخیر دچار افول شده است و مقدار زیادی از اعتبار جهانی و بین‌المللی خود را از دست داده که البته بخشی از آن به دلیل کمبود اعتبارات و منابع مالی و بودجه جشنواره بوده اما بخش عمده آن به دلیل نوع نگاه محدود و بسته مسئولان در جذب نمایش‌های مطرح گروه‌های خارجی بوده است.
وی گفت: حتی در جدول دوره اخیر جشنواره «تئاتر فجر» با وجود آنکه شاهد حضور نسبتاً پررنگ گروه‌های خارجی هستیم اما باز شاهد این امر هستیم که بخش عمده‌ای از اجراهای جشنواره را که چیزی بالغ بر 50 درصد می‌شود اجرای گروه‌های داخلی و به ویژه گروه‌های شهرستانی به خود اختصاص داده‌اند که البته با این توجیه که درصدد حمایت از گروه‌های نمایشی داخلی برآمده‌ایم تا اندازه‌ای قابل قبول است.
بازیگر نمایش «ترور» تصریح کرد: از نقطه نظر کارشناسی و اهمیت دادن به رویداد بین‌المللی «تئاتر فجر»، تذکر این نکته به مسئولان ضروری به نظر می‌رسد که اعتبار جشنواره‌ای در سطح بین‌المللی به پربار بودن حضور گروه‌های تئاتری خارجی است و البته با نگاهی حساس‌تر حتی باید از میان گروه‌های خارجی متقاضی حضور در جشنواره به جذب اجراهایی بپردازیم که علاوه بر تناسب ساختار و شیوه اجرایی آنها با شئون و عرفیات جامعه ما، آورده‌ای نیز برای هنر کشور ما داشته باشند.
طی یک دهه گذشته ارتباط هنری ما با جریانان مؤثر دنیا قطع شده است
ساربان افزود: حقیقت دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه در طول یک دهه گذشته ارتباط هنری ما با جریانات مؤثر هنری دنیا قطع شده است و لذا به این دلیل است که حتی با وجود همه تلاش‌های به عمل آمده قادر به جذب گروه‌های نمایشی که اصطلاحاً در زمینه اجرا حرفی برای گفتن داشته باشند نیستیم و البته با رویکرد نویی که از جشنواره امسال شاهد آن هستیم و این نگرش برآمده از دیدگاه علمی مسئولان دبیرخانه جشنواره سی و چهارم است، امیدوارم در آینده نزدیک به واسطه تعامل خوب تئاتر کشور با کمپانی‌های تئاتر در سراسر دنیا، اعتبار جشنواره «تئاتر فجر» فزونی یابد.
بازیگر نمایش دینی «غبار» در ادامه گفت: اگر قرار بر تقویت و قوام گروه‌های نمایشی داخلی است باید به دنبال راهکارهای دیگری در این زمینه بود؛ نمایش‌های تولید داخل هم حق حضور در جشنواره «تئاتر فجر» را دارند اما نه به این شکل که بخش عمده‌ای از جدول اجرایی جشنواره را اشغال کنند و می‌توان در طول سال برای توجه به تولیدات نمایشی داخلی، جشنواره فجر داخلی را برگزار کرد.
ساربان به ویژگی‌های نمایش «ترور» اشاره کرد و گفت: «ترور» از جمله نمایش‌های مذهبی است که علیرغم استناد به روایات و منابع متقن، شیوه نوین را در اجرای خود انتخاب کرده و در زمینه فضاسازی و نوع روابط میان اشخاص بازی پیشرو است و البته به لایه‌های پنهانی ماجرای منتهی به شهادت حضرت علی(ع) اشاره داشته که کمتر مورد توجه بوده است.
«ترور» روایت تاریخ دیندر قالبی متفاوت برای جذب بیشتر مخاطبان است

بازیگر نمایش «راه مهر، راز سپهر» تأکید کرد: «ترور» به خوبی درک کرده است که برای ایجاد ارتباط مؤثر با مخاطب نمایش‌های مذهبی نیاز به آن دارد که قالبی متفاوت در اجرا را برای خود برگزیند و از شیوه های متداول روایت نمایش‌های مذهبی فاصله گرفته و بیشتر به ذهنیت مخاطب امروز خود که در گیر و دار مناسبات روزمره اجتماعی غرق شده است، نزدیک شود.
وی اظهار کرد: به این دلیل است که «ترور» علاوه بر نقل گیرا و جذاب از ماجراهای معاصر خلافت حضرت علی(ع) از قالب و شیوه‌ای در روایت خود استفاده کرده است که مخاطب را در طول مدت زمان نسبتاً طولانی به روی صحنه رفتنش، ترغیب می‌کند که همچنان پیگیر رویدادهای صحنه بوده و به این شکل نباشد که با روایتی آشنا و معمولاً مطول و کسالت‌بار که بارها آن را شنیده و یا در تورق کتاب‌های تاریخی خوانده، مواجه شود.
یادآور می‌شود، نمایش «ترور» به نویسندگی و کارگردانی حمیدرضا نعیمی پس از اجرای عموم در تالار اصلی تئاتر شهر، دو اجرای پایانی خود را نیز در دو روز نخست جشنواره «تئاتر فجر» پشت سر گذاشت.