در محضرعلماء/
بصیرت و آگاهی به زمان، صفت بارز میرزا کوچک خان جنگلی بود
کانون خبرنگاران نبأ: مدرس حوزه و دانشگاه تشریح کرد: او به خوبی فهمید چه زمان از قلم و منبر و چه زمان از سلاح باید استفاده کند. میرزای شهید عالم به زمان خویش بود و اعتقاد عمیق داشت که حرکت مقدس او روزی به انقلاب بزرگ اسلامی تبدیل خواهد شد.
به گزارش کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، در سلسله گزارشات در محضر علماء این بار به زندگی عالم مجاهد، روحانی شهید میرزا کوچک خان جنگلی که نهضتی مقدس در جنگلهای سر به فلک کشیده گیلان برای تاریخ به نمایش گذاشت؛ می‌پردازیم و در این باره با حجت‌الاسلام سید محسن هاشمی پژوهشگر حوزه و دانشگاه مصاحبه‌ای داشتیم.
حجت‌الاسلام و المسلمین سید محسن هاشمی در گفت‌وگو با کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، سخن خود را با کلام گوهر بار امام خمینی(ره) شروع کرد؛ «سلام بر حماسه‌سازان همیشه جاوید روحانیت، که رساله علمیه و عملیه خود را به «دم شهادت» و مرکب خون نوشته‌اند، و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه ناس از شمع حیاتشان گوهر شب چراغ ساخته‌اند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه و روحانیت که در هنگامه نبرد رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم برگرفتند و سبک‌بالان به میهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان، شعر حضور سروده‌اند.( امام خمینی)».
ولادت
وی افزود: شیخ یونس، معروف به میرزا کوچک خان جنگلی فرزند میرزا بزرگ خان تحصیلات اولیه خود را در مدرسه حاج حسن، واقع در صالح‌آباد رشت و نیز مدرسه جامع که در آن موقع رونق خوبی داشت، گذراند. سپس به تهران عزیمت کرد و در مدرسه محمودیه حجره‌ای گرفت و به تحصیلات خویش ادامه داد. بنابر نقل رضا مظفری در کتاب مشاهیر گیلان او در آستانه نیل به مقام اجتهاد بود که تحولات ایران آن زمان مسیر زندگی‌اش را تغییر داد. شیخ یونس عمده تحصیلات خود را نزد استادی به نام خلخالی گذراند. او شدیداً تحت تأثیر استاد و سخنان دلنشین او قرار گرفت.
تأثیر استاد برشاگرد
مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: مرحوم خلخالی، مردی وارسته و نیک محضر بود. کلامش تأثیر عجیبی در مخاطبان می نهاد. در کلاس، تنها به درس قناعت نمی کرد. او در هر فرصتی سخن از مدینه فاضله به میان می آورد. از جامعه عاری از ظلم و جور و فقر و فساد، و از انسان کامل و کمالات و فضایل او صحبت می کرد. سخنان این استاد چنان اثری در یونس نهاد که او را در فکری عمیق فرو برد و از آن موقع به دنبال راهی برای بنا کردن مدینه فاضله و پاک کردن جامعه از زشتی‌ها و پلیدی‌ها بود. و همین مهم باعث شد که قیام جنگل که برگرفته از معارف اسلام ناب محمدی است در ذهن میرزای شهید پی‌ریزی شود.
حجت‌الاسلام هاشمی اضافه کرد: در حقیقت، روحانیت اصیل همیشه در خط مقدم مبارزه با کفر و استکبار و حمایت از مستضعفین بوده و هیچ‌گاه از درب سازش وارد نشده و ملت‌های آزاده را به جهاد فی سبیل‌الله و حق و حقیقت دعوت می‌‌کرده است.
ویژگی میرزا کوچک خان جنگلی
استاد حوزه و دانشگاه گفت: میرزای شهید هم شهادت طلب بود و هم مردم غیور خطه شمال کشور را به استقامت و پایداری در مقابل اجانب ترغیب و تشویق می‌‌کرد و مؤمنین آن دیار اعم از زن و مرد و پیر وجوان ولایت‌پذیری خود را از روحانیت متعهد به نمایش گذاشتند تا حدی که اگر به نهضت جنگل خیانت نمی‌شد و نیروهای خارجی به کمک قلدر پهلوی نمی‌آمد نهضت جنگل در اکثر نقاط کشور فراگیر می‌شد.
وی افزود: روح تعبد در یک روحانی مردمی چنان حماسه سلحشوری به پا کرد که سال‌های سال است یاد و خاطره آن قیام ارزشی در صفحات تاریخ پر افتخار این مرز و بوم جاودانه شده است؛ جامعه مسلمان ایرانی همیشه در پی رهبران سلحشور از صنف روحانیت بوده چرا که عمیقاً به این قشرتأثیرگذار، ایمان راسخ و اعتقادی ژرف داشته است و عملی شدن تئوری ولایت فقیه که در نجف فقط بر روی کاغذ بود و برخی آن را افسانه می‌شمردند، نشان از ولایتمداری ایرانیان پارساست که ولی فقیه را قلباً نائب امام عصر می‌شناسند؛ مردمی که به فرموده امام راحل عظیم‌الشأن، ولی نعمت ما هستند و اگر در زمان امام علی(ع) می‌زیستند آن حضرت خانه‌نشین نمی‌شد.
صفت بارز میرزا کوچک خان جنگلی
پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت: بصیرت و آگاهی به زمان صفت بارز میرزای شهید بود؛ او به خوبی فهمید چه زمان از قلم و منبر و چه زمان از سلاح باید استفاده کند. میرزای شهید عالم به زمان خویش بود و اعتقاد عمیق داشت که حرکت مقدس او روزی به انقلاب بزرگ اسلامی تبدیل خواهد شد. او معتقد بود در زمانی وجودش در جنگلهای گیلان و زمانی خون مطهرش و زمانی یاد و خاطره‌اش باعث غرور مردم این مرز و بوم خواهد شد.
الگوپذیری جامعه اسلامی از میرزا کوچک‌خان‌ها در تبعیت از ولی فقیه زمان خویش
وی اضافه کرد: سیره و سلوک میرزای شهید و برکات نهضت جنگل ثابت نمود که اگر تبعیت از رهبران الهی سرلوحه زندگی بشریت باشد سعادت را به ارمغان خواهد آورد هر چند به ظاهر سرانجام کشته شدن باشد و امروز تبعیت محض از ولی فقیه به عنوان منبع فیض که حرکت الهی او ادامه حرکت بعثت و غدیر است می‌تواند سعادت ما را تضمین کند.
اگر بخواهید روحانی شهید میرزا کوچک‌خان جنگلی را در یک جمله معرفی کنید چه می‌گویید؟
حجت‌الاسلام سید محسن هاشمی، گفت: در یک جمله میرزای شهید، حقیقت فقه را در نهضتی مقدس در جنگلهای سر به فلک کشیده گیلان برای تاریخ به نمایش گذاشت.
پژوهشگر حوزه و دانشگاه در پایان یادآور شد: نهضت‌هایی چون نهضت میرزای شهید مقدمه انقلاب شکوهمند اسلامی شد، تا این انقلاب عظیم که انفجار نور بود بتواند بستر ظهور منجی عالم بشریت را فراهم سازد که به فضل خداوند متعال اینگونه خواهد بود إن‌شاءالله.
علیرضا برومند
حجت‌الاسلام و المسلمین سید محسن هاشمی در گفت‌وگو با کانون خبرنگاران نبأ وابسته به خبرگزاری ایکنا، سخن خود را با کلام گوهر بار امام خمینی(ره) شروع کرد؛ «سلام بر حماسه‌سازان همیشه جاوید روحانیت، که رساله علمیه و عملیه خود را به «دم شهادت» و مرکب خون نوشته‌اند، و بر منبر هدایت و وعظ و خطابه ناس از شمع حیاتشان گوهر شب چراغ ساخته‌اند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه و روحانیت که در هنگامه نبرد رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم برگرفتند و سبک‌بالان به میهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان، شعر حضور سروده‌اند.( امام خمینی)».
ولادت
وی افزود: شیخ یونس، معروف به میرزا کوچک خان جنگلی فرزند میرزا بزرگ خان تحصیلات اولیه خود را در مدرسه حاج حسن، واقع در صالح‌آباد رشت و نیز مدرسه جامع که در آن موقع رونق خوبی داشت، گذراند. سپس به تهران عزیمت کرد و در مدرسه محمودیه حجره‌ای گرفت و به تحصیلات خویش ادامه داد. بنابر نقل رضا مظفری در کتاب مشاهیر گیلان او در آستانه نیل به مقام اجتهاد بود که تحولات ایران آن زمان مسیر زندگی‌اش را تغییر داد. شیخ یونس عمده تحصیلات خود را نزد استادی به نام خلخالی گذراند. او شدیداً تحت تأثیر استاد و سخنان دلنشین او قرار گرفت.
تأثیر استاد برشاگرد
مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: مرحوم خلخالی، مردی وارسته و نیک محضر بود. کلامش تأثیر عجیبی در مخاطبان می نهاد. در کلاس، تنها به درس قناعت نمی کرد. او در هر فرصتی سخن از مدینه فاضله به میان می آورد. از جامعه عاری از ظلم و جور و فقر و فساد، و از انسان کامل و کمالات و فضایل او صحبت می کرد. سخنان این استاد چنان اثری در یونس نهاد که او را در فکری عمیق فرو برد و از آن موقع به دنبال راهی برای بنا کردن مدینه فاضله و پاک کردن جامعه از زشتی‌ها و پلیدی‌ها بود. و همین مهم باعث شد که قیام جنگل که برگرفته از معارف اسلام ناب محمدی است در ذهن میرزای شهید پی‌ریزی شود.
حمایت از مستضعفین
حجت‌الاسلام هاشمی اضافه کرد: در حقیقت، روحانیت اصیل همیشه در خط مقدم مبارزه با کفر و استکبار و حمایت از مستضعفین بوده و هیچ‌گاه از درب سازش وارد نشده و ملت‌های آزاده را به جهاد فی سبیل‌الله و حق و حقیقت دعوت می‌‌کرده است.
ویژگی میرزا کوچک خان جنگلی
استاد حوزه و دانشگاه گفت: میرزای شهید هم شهادت طلب بود و هم مردم غیور خطه شمال کشور را به استقامت و پایداری در مقابل اجانب ترغیب و تشویق می‌‌کرد و مؤمنین آن دیار اعم از زن و مرد و پیر وجوان ولایت‌پذیری خود را از روحانیت متعهد به نمایش گذاشتند تا حدی که اگر به نهضت جنگل خیانت نمی‌شد و نیروهای خارجی به کمک قلدر پهلوی نمی‌آمد نهضت جنگل در اکثر نقاط کشور فراگیر می‌شد.
وی افزود: روح تعبد در یک روحانی مردمی چنان حماسه سلحشوری به پا کرد که سال‌های سال است یاد و خاطره آن قیام ارزشی در صفحات تاریخ پر افتخار این مرز و بوم جاودانه شده است؛ جامعه مسلمان ایرانی همیشه در پی رهبران سلحشور از صنف روحانیت بوده چرا که عمیقاً به این قشرتأثیرگذار، ایمان راسخ و اعتقادی ژرف داشته است و عملی شدن تئوری ولایت فقیه که در نجف فقط بر روی کاغذ بود و برخی آن را افسانه می‌شمردند، نشان از ولایتمداری ایرانیان پارساست که ولی فقیه را قلباً نائب امام عصر می‌شناسند؛ مردمی که به فرموده امام راحل عظیم‌الشأن، ولی نعمت ما هستند و اگر در زمان امام علی(ع) می‌زیستند آن حضرت خانه‌نشین نمی‌شد.
صفت بارز میرزا کوچک خان جنگلی
پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت: بصیرت و آگاهی به زمان صفت بارز میرزای شهید بود؛ او به خوبی فهمید چه زمان از قلم و منبر و چه زمان از سلاح باید استفاده کند. میرزای شهید عالم به زمان خویش بود و اعتقاد عمیق داشت که حرکت مقدس او روزی به انقلاب بزرگ اسلامی تبدیل خواهد شد. او معتقد بود در زمانی وجودش در جنگلهای گیلان و زمانی خون مطهرش و زمانی یاد و خاطره‌اش باعث غرور مردم این مرز و بوم خواهد شد.
الگوپذیری جامعه اسلامی از میرزا کوچک‌خان‌ها در تبعیت از ولی فقیه زمان خویش
وی اضافه کرد: سیره و سلوک میرزای شهید و برکات نهضت جنگل ثابت نمود که اگر تبعیت از رهبران الهی سرلوحه زندگی بشریت باشد سعادت را به ارمغان خواهد آورد هر چند به ظاهر سرانجام کشته شدن باشد و امروز تبعیت محض از ولی فقیه به عنوان منبع فیض که حرکت الهی او ادامه حرکت بعثت و غدیر است می‌تواند سعادت ما را تضمین کند.
اگر بخواهید روحانی شهید میرزا کوچک‌خان جنگلی را در یک جمله معرفی کنید چه می‌گویید؟
حجت‌الاسلام سید محسن هاشمی، گفت: در یک جمله میرزای شهید، حقیقت فقه را در نهضتی مقدس در جنگلهای سر به فلک کشیده گیلان برای تاریخ به نمایش گذاشت.
پژوهشگر حوزه و دانشگاه در پایان یادآور شد: نهضت‌هایی چون نهضت میرزای شهید مقدمه انقلاب شکوهمند اسلامی شد، تا این انقلاب عظیم که انفجار نور بود بتواند بستر ظهور منجی عالم بشریت را فراهم سازد که به فضل خداوند متعال اینگونه خواهد بود إن‌شاءالله.
علیرضا برومند
مطالب مرتبط
