به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، سیدعلی سرابی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه تشکلهای قرآن و عترت کشور با اشاره به دستاوردهای قرآنی نظام جمهوری اسلامی، گفت: با پیروزی انقلاب و استقرار نظام اسلامی در کشور و تصویب قانون اساسی که در واقع قرآن و تعالیم اسلامی را حاکم بر تمامی شئون و قوانین مملکت میداند بارقه امیدی در دل مردم متدین برای قرآنی شدن جامعه و تحقق تعالیم و ارزشهای قرآنی در سطح جامعه روشن شد.
وی تأثیرگذارترین ویژگی انقلاب اسلامی ایران را تحقق ارزشهای قرآنی و تبلور ارزشها و تعالیم قرآنی در قانون اساسی جمهوری اسلامی دانست و خاطرنشان کرد: با مقایسه قانون اساسی جمهوری اسلامی با قانون اساسی قبل از انقلاب اسلامی در ایران و نیز با قوانین اساسی دیگر کشورها، حاکمیت ارزشها و تعالیم قرآن کریم و تبلور دستورات آن را در بندبند این قانون شاهدیم.
قائممقام شورای عالی قرآن در ادامه با تشریح روند ترویج قرآن در سالهای پس از پیروزی انقلاب در کشور، عنوان کرد: برای ترویج تعالیم قرآنی در سطح جامعه و انس مردم با کلامالله، بهغیر از قانونگذاری در سطح کلان، باید فعالیتهای متنوع دیگری هم اعم از ترویج آموزش قرآن در سطح جامعه، ترویج ارزشهای قرآنی در سطح جامعه و رواج انس با قرآن، انجام میشد که همه این امور، نیاز به برنامهریزی و عملیات فرهنگی توسط دستگاههای مختلف داشت که طبعاً در دهه اول انقلاب و با توجه به چالشهای سالهای اول انقلاب و بروز جنگ تحمیلی، برای یک برنامهریزی درازمدت و کلان در عرصه فعالیتهای قرآنی فرصت کافی نداشتیم.
«دهه اول انقلاب؛ دوران تحولات چشمگیر در حوزه فعالیتهای قرآنی»
سرابی در ادامه با اشاره به تحولات گسترده فعالیتهای قرآنی در دهه اول انقلاب، تصریح کرد: با وجود مسائلی که در دهه اول انقلاب در کشور وجود داشت، فعالیتهای قرآنی توسعه و گسترش چشمگیری نسبت به قبل از انقلاب داشت بهویژه با تأکیداتی که رهبر معظم انقلاب در دهه اول انقلاب بهعنوان رئیسجمهور کشور درخصوص توجه به قرآن کریم داشتند، تحولات قرآنی بسیاری از جمله راهاندازی مسابقات بینالمللی حفظ و قرائت قرآن کریم در جمهوری اسلامی در اولین سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، رونق گرفتن محافل و جلسات قرآنی بهنحویکه زمینه رشد و پیشرفت سریع قاریان و حافظان و حضور در عرصههای بینالمللی و کسب رتبههای برتر در مسابقات مختلف بینالمللی فراهم شد.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه تشکلهای قرآن و عترت کشور با اشاره به تأسیس نهادهای قرآنی مختلف برای نخستین بار در سالهای پس از دوران دفاع مقدس، عنوان کرد: معالوصف تا سالهای بعد از پایان جنگ تحمیلی، برنامهریزی جامع و مدونی در حوزه فعالیتهای قرآنی وجود نداشت و دستگاههای مختلف فرهنگی و مولود انقلاب از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و دستگاههایی که حتی قبل از انقلاب هم فعالیت قرانی داشتند مانند سازمان اوقاف و امور خیریه، بهدلیل علایق مدیران و نیز بهدلیل احساس مسئولیت در قبال قرآن، فعالیتهای متعددی را در عرصه توسعه و ترویج فرهنگ قرآنی صورت دادند که البته بسیاری از این فعالیتها تکراری بودند و خلأهایی نیز وجود داشت.
«دهه دوم انقلاب؛ ورود مردم و آغاز فعالیتهای خودجوش مردمی در حوزه قرآن»
وی دوران پس از جنگ تحمیلی و رهبری داهیانه رهبر معظم انقلاب را دوران شکوفایی فعالیتهای قرآنی بهخصوص در بخش مردمی دانست و عنوان کرد: سالهای بعد از جنگ تحمیلی و بعد از دوران زعامت و رهبری مقام معظم رهبری با توجه به فراغت نظام اسلامی و مدیران ارشد نظام اسلامی از مسئله جنگ و توجه به مسئله فرهنگ و توجه به مسائل فرهنگی و اجتماعی، بهویژه دیدگاههای مقام معظم رهبری درباره توسعه و ترویج فرهنگ قرآنی، پیشرفت و گسترش فعالیتهای قرآنی را بهخصوص فعالیتهای آموزشی و ترویجی، شاهد بودیم، مؤسسات قرآنی ـ مردمی بسیاری در نقاط مختلف کشور تأسیس شدند، مؤسسه جامعه قاریان مشهد، مؤسسه مهد قرآن در تهران، جامعةالقرآن در قم، مهد قرآن در شهرهای تبریز، اصفهان، یزد و ... و بهصورت ویژه فعالیتهای مردمی توسعه پیدا کرد.
قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم با بیان اینکه توسعه برنامههای دیداری و شنیداری قرآنی در رسانه ملی و صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز ازجمله دستاوردهای پس از جنگ تحمیلی و دهه دوم پیروزی انقلاب هستند، گفت: پربارتر شدن برنامههای رادیو قرآن، تأسیس شبکه قرآن سیما، تدوین و اجرای طرحهای مختلف قرآنی در وزارت آموزشوپرورش، تشکیل ستاد اعتلای دروس دینی و قرآن و اجرای طرح آغاز تدریس و آموزش قرآن از پایه اول ابتدایی از جمله تحولات این دوران است.
وی تأسیس نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم و نیز مرکز توسعه و ترویج فعالیتهای قرآنی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مؤثر در ارتقای سطح فعالیتهای قرآنی نظام جمهوری اسلامی دانست و افزود: تأسیس بسیاری از دستگاههای قرآنی، پایهگذاری چندین نهاد قرآنی وابسته به دفتر رهبر معظم انقلاب، با تأکید و صلاحدید ایشان از جمله شورای عالی قرآن، مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران، کمیته دعوت و اعزام قاریان و... نشاندهنده سرعت گرفتن، پویایی و حجم فزاینده رویکردهای قرآنی در نظام فرهنگی ایران اسلامی در آن دوران است.
سرابی در ادامه خاطرنشان کرد: در اوایل دهه 80، با توجه به توسعه فعالیتهای قرآنی در دستگاههایی از جمله وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان صداوسیما و ...، این فعالیتها هم توسعهیافتهتر صورت گرفت و هم تأسیس نهادهایی از جمله اتحادیه تشکلهای قرآن و عترت کشور که در واقع زمینهای برای توسعه مشارکتهای مردمی در امر ترویج فرهنگ قرآن است، زمینه ورود مردم و فعالیتهای خودجوش مردمی را به این حوزه فراهم کرد.
«دهه سوم انقلاب؛ ساماندهی، سیاستگذاری و تدوین چشمانداز فعالیت در حوزه قرآن و عترت»
وی با اشاره به اینکه در همین دهه موضوع ساماندهی امر سیاستگذاری و هدایت کلان فعالیتهای قرآنی بهصورت جدی در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد، خاطرنشان کرد: سرانجام پس از چند سال گفتوگو و مطالعه و پژوهش در خصوص سیاستگذاری فعالیتهای قرآنی، در سال 88، منشور توسعه فعالیتهای قرآنی و همچنین استقرار شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در شورای عالی انقلاب فرهنگی، توسط همین نهاد به تصویب رسید.
«تشکیل شورای توسعه؛ نقطه عطف فعالیتهای قرآنی»
سرابی تصویب منشور توسعه فرهنگ قرآنی و نیز استقرار شورای توسعه فرهنگ قرآنی را نقطه عطفی در توسعه فرهنگ قرآنی در کشور قلمداد کرد و گفت: این منشور که بسیار متعالی، پرمغز و پرمحتوا است، در واقع توسعه گفتمان قرآنی را در تمامی شئون مملکت اعم از فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و شئون مختلف مدنظر قرار داده و برنامهریزی میکند.
رئیس هیئتمدیره اتحادیه، با اشاره به اهداف شورای توسعه فرهنگ قرآنی، تصریح کرد: هدف عمده ساماندهی فعالیتهای قرآنی، توسعه فرهنگ و گفتمان قرآنی در جامه است، در واقع تشکیل کمیسیونهای تخصصی در سه وزاتخانه مهم فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعنوان مهمترین متولی امور تبلیغی ترویجی در کشور، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بهعنوان بزرگترین نهاد متولی آموزش عالی و پژوهش و نیز وزارت آموزشوپرورش بهعنوان مهمترین نهاد متولی آموزش عمومی بهویژه به قشر کودک و نوجوان، تحقق تعالیم قرآنی در گلوگاههای فرهنگی و آموزشی کشور و تشکیل سه کمیسیون با ریاست وزرای مربوطه در شورای توسعه فرهنگ قرآنی، نشاندهنده عزم ملی فزایندهای در کشور برای توسعه جدی فعالیتهای قرآنی است.
وی افزود: تشکیل فراکسیون قرآن و عترت نیز در دهه 80 و در مجلس شورای اسلامی، همچنین تصویب بودجه و اعتبارت مناسب برای تحقق منشور توسعه فرهنگ قرآنی نمایان گر توجه مسئولین به این حوزه بوده است.
سرابی در ادامه چشمانداز فعالیتهای قرآنی را در جامعه مثبت و دارای ظرفیت بالا توصیف کرد و گفت: در یک ارزیابی کلی، توسعه فرهنگ قرآنی و تحقق ارزشهای قرآنی، با قبل از انقلاب و بلکه با دهه اول انقلاب، به هیچ وجه قابل مقایسه نیست و چشمانداز توسعه فرهنگ قرآنی هم دارای چشمانداز مثبت و رو به جلویی است و عزم ملی در این جهت کاملاً مشاهده میشود.
«لزوم حمایت دولت در جبران عقبماندگیها»
وی خاطرنشان کرد: البته بهطور طبیعی کموکاستیها و نیز عقبماندگیهایی نیز با توجه به بیش از یک قرن حاکمیت بیلیاقت و دینستیز خاندانهای قاجار و پهلوی بر مسند قدرت و نیز عقبماندگیهایی که نسبت به تحقق ارزشهای قرآن کریم و انس و ترویج قرآن در جامعه وجود داشت و این طبیعی است که تا تحقق اهداف بلند ترسیمشده توسط رهبر معظم انقلاب در رابطه با قرآن کریم و همچنین تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی که مبتنی بر تعالیم و رهنمودهای رهبری(مدظلهالعالی) راه نپیموده و فاصله زیاد است، اما سرعت جبران این عقبماندگیها نیز چشمگیر است.
«شرایط ایده آل فعالیتهای قرآنی در چشمانداز 20 ساله»
قائممقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم، ابراز امیدواری کرد اگر دولت جمهوری اسلامی و همچنین مجلس شورای اسلامی، عنایت کنند و رهنمودهای مقام معظم رهبری را در خصوص مقوله فرهنگ و بهویژه تحقق فرهنگ قرآنی در جامعه جدی بگیرند، در کمتر از یک چشمانداز 20 ساله، به شرایط ایده آلی در ارتباط با فرهنگ قرآنی و انس عمومی با قرآنی در جامعه دست خواهیم یافت.
«شورای توسعه؛ پارلمان قرآنی استراتژیک و فرصتی مغتنم»
وی با اشاره به شورای توسعه فرهنگ قرآنی بهعنوان مهمترین نهاد سیاستگذار در امر قرآن، گفت: امروزه، بهرهمندی از شورای توسعه فرهنگ قرآنی بهعنوان یک پارلمان قرآنی و بازویی قدرتمند درزمینهٔ ریلگذاری و قانونگذاری، جهت توسعه فرهنگ قرآنی، همچنین مجموعه نهادهای قرآنی وابسته به دفتر مقام معظم رهبری و نیز دیگر دستگاههای فرهنگی و دینی در مجموعه ساختار نظام اسلامی، همانند، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و انبوه مؤسسات فعال قرآنی مردمی، در خصوص پیگیری و تبیین منویات و مطالبات مقام معظم رهبری که دارای ظرفیت بسیار بالایی هستند، فرصتی بسیار مغتنم را در این زمینه فراهم کردند.
سرابی خاطرنشان کرد: ساختارها و تشکیلات قرآنی در کشور نسبت به گذشته رشد کرده و از سطح بسیار بالایی نیز برخوردار است، درواقع همه مقدمات برای اینکه یک عزم جمعی و ملی برای توسعه جدی فرهنگ قرآنی و انس مردم با قرآن ایجاد شود، مهیا هست و تحقق این فرهنگ والا، نیازمند حمایت جدی دولت و درواقع تزریق منابع و امکانات به این ساختار است.
رئیس هیئتمدیره اتحادیه گفت: از سال 89 اعتباری بهعنوان بودجه «تحقق منشور توسعه فرهنگ قرآنی» که در ابتدا بودجه «نیم درصد» نام گرفت و درواقع نیم درصد از بودجه دستگاههای دولتی بود، بعد هم یک رقم ثابت 200 میلیاردی که در قانون بودجه، جهت تحقق منشور توسعه فرهنگ قرآنی تصویب میشود که این مبلغ بهصورت مستمر، قاعدهمند و قابلبرنامهریزی اختصاص پیدا نمیکند، این در حالی است که کلان برنامههایی که در شورای توسعه فرهنگ تعریفشده است، برای اجرا و عملیاتی شدن، اعتباراتی خیلی بیشتر ازآنچه در قانون تصویب میشود نیاز دارد، درحالیکه همان رقم تصویبشده نیز بهطور کامل تخصیص نمییابد، لذا برنامهریزیهایی که انجامشده با اختلال مواجه میشود.
سرابی در پایان از دولت جمهوری اسلامی تقاضا کرد: اگر عنایت جدیتری از سوی مدیریت برنامهوبودجه دولت و درواقع سازمان مدیریت و برنامهریزی برای ذکر بخشهای موردنیاز بودجه فعالیتهای قرآنی در قانون بودجه، مانند تخصیص همین منابع تحقق منشور توسعه فرهنگ قرآنی، تخصیص منابع مناسبی برای حمایت از فعالان قرآنی در موضوع بیمههای عمومی و تأمین اجتماعی، حمایت از تحصیل اقشار مختلف قرآنی و این دست از قوانین و بودجههای که موردنیاز است صورت گیرد و عنایت ویژه نمایندگان مجلس در توجه به این موارد در تصویب بودجه فعالیتهای قرآنی در سالهای آتی، موردتوجه قرار بگیرد، این اهداف سریعتر و بهموقع محقق خواهد شد و جمهوری اسلامی به سمت چشمانداز متعالی قرآنی پیش روی خود، با سرعت بیشتری حرکت خواهد کرد.