نگاهی به «انوارالفقاهه»؛ اثر برگزیده جایزه کتاب سال
گروه ادب: کتاب «انوارالفقاهه»، اثر برگزیده جایزه کتاب سال است که پاسخ‌گوی مناسبی برای نیازهای پژوهشگران به شمار می‌آید.
به گزارش خبرگزاری بین‌‌المللی قرآن(ایکنا)، «انوار الفقاهه»، تألیف حسن بن جعفر کاشف الغطاء اثر برگزیده سی‌وسومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی در سال جاری است که تحقیق آن از سوی مرکز احیای آثار اسلامی و زیرنظر علی اوسط ناطقی انجام شده است.
مؤلف این کتاب، فرزند کوچک شیخ جعفر کبیر، صاحب کشف‌الغطاء از فقهای به نام امامیه در عصر خود و معاصر صاحب جواهر است، این اثر ارزشمند از جمله آثار ماندگار فقهی است که مورد توجه و تحسین عالمان و فقیهان قرار گرفته و ضرورت انتشار آن برای پژوهشگران حوزه احساس می‌شد.
حضرت آیت‌الله موسی شبیری زنجانی درباره این اثر می‌گوید: «... اگر کسی انوار الفقاهه کاشف الغطاء را با جواهر تطبیق دهد به اعلمیت کاشف الغطاء معتقد می‌شود. از نظر کثرت فروع و احتمالات راجع به موضوع، انوار الفقاهه بر جواهر مقدم است و در جنبه‌های فکری مسئله نیز ترجیح دارد».
موضوع جلدهای انوارالفقاهه از این قرار است: جلد اول؛ «مقدمه علمی و کتاب الطهاره»، جلد دوم؛ «کتاب الصلاة»، جلد سوم؛ «کتاب الزکوة، الخمس، الصوم و الاعتکاف»، جلد چهارم؛ «کتاب الحج»، جلد پنجم؛ «کتاب التجارة و البیع»، جلد ششم؛ «کتاب القرض، الرهن، الحجر، الضمان، الصلح، المشارکه، المضاربه و الساقاة»، جلد هفتم؛ «کتاب الودیعه»، جلد هشتم؛ «کتاب النکاح، الطلاق و الخلع»، جلد نهم؛ «کتاب الغصب، المواریث، القضاء و الشهادات» و جلد دهم؛ «فهارس».
بهره‌برداری از همه نسخ موجود در تدوین کتاب، ارائه فهارس لازم به بهترین و کاملترین شکل ممکن و برخورداری از مقدمه مبسوط و راهگشا و پاسخ‌گویی به نیازهای پژوهشگران از جمله شاخصه‌های این کتاب به شمار می‌رود.
احیای آثار اسلامی، به عنوان یکی از واحدهای اصلی بخش تحقیقات دفتر تبلیغات اسلامی در سال 1364 با هدف بازسازی انتقادی متون اساسی شیعی آغاز به کار کرد. همزمان با گسترش بخش تحقیقات و تغییر نام آن به مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی فعالیت این واحد نیز گسترش یافت تا آن که پس از دو دهه تلاش علمی مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی در قالب پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شکل گرفت و از دل واحد احیای آثار، مرکز احیای آثار اسلامی پدید آمد.
این مرکز طی این مدت با بهره‌گیری از محققان نامور، تصحیح انتقادی متون و استفاده از آخرین یافته‌های این عرصه، تاکنون 53 عنوان از آثار مهم و تراث ماندگار علمی شیعه را تحقیق و در قالب 168 جلد کتاب منتشر کرده و به عنوان مرکزی کارآمد در این عرصه شناخته می‌شود.
تاکنون 19 اثر از کارهای این مرکز در جشنواره‌های علمی کشور از جمله کتاب سال کشوری و کتاب سال حوزه برگزیده و مورد تقدیر قرار گرفته است.
نخستین کارهای تحقیقی این مرکز شامل؛ تحقیق و نشر آثار دانشمندانی چون علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، نراقی پدر و پسر و فیض کاشانی می‌شد. امروزه مرکز احیای آثار اسلامی به طور عمده در دو زمینه مکمل یکدیگر فعالیت می‌کند، یکی کتاب و نسخه‌شناسی و دیگری تصحیح و نشر متون کلاسیک شیعی؛ در بخش نخست می‌کوشد تا میراث مکتوب شیعه را بازشناسی و به گونه‌ای نظام‌مند معرفی کند و بخش تصحیح نیز عهده‌دار بازسازی و ارائه متون اصلی تفکر شیعی است. این بخش با نظر به آینده و نیاز محققان و دین‌پژوهان در پی تصحیح انتقادی و نشر آثار عالمان بزرگ شیعه در قالب مجموعه آثار شخصیت‌ها و متفکران شیعه(موسوعه اعلام شیعه) و مجموعه آثار موضوعی تخصصی(آثار موضوع‌محور) و نیز تک‌نگاری‌ها(آثار محتوامحور) است.
تاکنون مجموعه آثار علامه سیدعبدالحسین شرف‌الدین، مجموعه آثار علامه بلاغی، مجموعه آثار شهید اول، مجموعه آثار شهید ثانی، کتاب انوار الفقاهه، الصحابه الکرام، میراث فقهی رؤیت هلال منتشر شده و کتاب‌های مناط الاحکام و تهذیب‌الاخلاق نیز به زودی منتشر خواهد شد.
