کد خبر: 3474553
تاریخ انتشار : ۰۹ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۹:۱۰
سرابی در گفت‌وگو با ایکنا:

پایبندی به رسم‌الخط واحد در کتابت، حافظ قرآن از تحریف است

گروه ادب: قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی گفت: باید در کتابت و چاپ قرآن به رسم‌الخط واحد مورد پذیرش جهان اسلام پایبند باشیم که این کار مانند التزام به قرائات معتبر قرآنی سبب حفظ قرآن از تحریف و اعتبار تاریخی آن است.

سیدعلی سرابی، قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با تاکید بر اینکه ‌باید در کتابت و چاپ قرآن به رسم‌الخط واحد مورد پذیرش جهان اسلام پایبند باشیم و حفظ رسم‌الخط مانند حفظ و التزام به قرائات معتبر قرآن یعنی همان قرائات سبعه‌، سبب مصونیت قرآن از هر گونه تحریف و سند اعتبار تاریخی آن است، عنوان کرد: رسم‌الخط براساس کتب و منابع علمی املاء زبان عربی، دو گونه است؛ رسم‌الخط قیاسی و املایی و دیگری رسم‌الخط اصطلاحی و یا همان رسم‌المصحف که رسم ویژه قرآن است.

سرابی همچنین با بیان اینکه موضوع رسم‌الخط قرآن، موضوعی جدا از ویژگی‌های هنری و مسئله خطاطی و خوشنویسی است، افزود: در کتابت به زیبانویسی در قالب انواع خطوط چون نستعلیق، ثلث و نسخ اشاره می‌شود، ولی در رسم‌المصحف قرآن درباره اضافه و کم شدن حروف مانند حذف حرف ملفوظ «الف» مثلاً در کلمه «ملک» بحث می‌شود که دلیل آن قرائت این کلمه به دو صورت، مالک و ملک است. وقتی از این موضوع صحبت می‌شود که رسم‌الخط باید عربی باشد، منظور مواردی این چنینی است، وگرنه ممکن است یک کاتب قرآن با خطوطی مثل نستعلیق و یا نسخ ایرانی و با رسم‌الخط عربی قرآن را کتابت کند.

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی گفت: اغلب افراد تصور می‌کنند که خط نسخ عربی است، ولی این خط فارسی و اختراع ایرانیان است که تاریخ پیدایش آن به قرون چهارم و پنجم هجری باز می‌گردد. خط اصیل عربی، کوفی است که در قرن‌های اولیه ظهور اسلام در کتابت قرآن استفاده می‌شد.

وی با بیان اینکه در اغلب کشورهای اسلامی تلاش می‌شود، قرآن بر اساس رسم‌الخط قرون اولیه یا همان رسم‌المصحف، کتابت و ارائه شود، افزود: علمای اهل تسنن رسم‌الخط را توقیفی می‌دانند و فاصله گرفتن از آن را جایز نمی‌شمارند.

چاپ قرآن بر اساس رعایت رسم‌المصحف به معنی کنار گذاشتن مصاحف پیشین نیست

سرابی گفت: در کشور ما طی سال‌های اخیر براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری و مطالعات تطبیقی و پژوهش‌های مفصل انجام شده، سیاست چاپ قرآن بر اساس رعایت رسم‌المصحف تنظیم شده است که البته این به معنای کنار گذاشتن مصاحفی که قبلاً و بدون رعایت ویژگی‌های رسم‌المصحفی چاپ شده‌اند نیست. رسم‌المصحف دارای منابعی است که در آن منابع هر یک از کلمات قرآن بررسی شده‌اند که این بررسی‌ها بر اساس گزارش‌های مستند تاریخی است و کاتب قرآن باید به این رسم‌الخط ملتزم باشد و آن‌ را رعایت کند، همان طور که قاری قرآن باید قرآن را براساس قرائات معتبر قرآنی بخواند و مجاز نیست که از آنها عدول کند.

وی تصریح کرد: قرآن کتاب واحد و متعلق به تمام مسلمانان است و حفظ رسم‌الخط تاریخی آن نشان‌دهنده دوری این کتاب آسمانی از تحریف و نشانه اعتبار تاریخی آن است.

قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی گفت: همان‌گونه که قرائت قرآن به قرائت‌های هفت‌گانه قرآنی مجاز است و علمای این حوزه و همچنین فقهاء، اختلاف در قرائت را اگر در این هفت قرائت جای گیرد، جایز می‌دانند، در کتابت نیز اگر وجوه مختلف کتابت کلمه در منابع مستند آمده باشد، استفاده از هر یک از این وجوه جایز است، به این شرط که سند آن مشخص باشد. به عنوان نمونه کلمه «صراط» را با نقل‌های تاریخی مختلف با «الف» یا بدون «الف» ذکر کرده‌اند و اگر کسی با تحقیقات کافی و ذکر مستندات از یکی از این شکل‌ها استفاده کند، پذیرفته است.

وی تصریح کرد: وارد کردن سلیقه در اضافه و کم کردن حروف به واژه‌های قرآنی جایز نیست و کتابت باید بر اساس منابع رسم‌الخط باشد.

سرابی افزود: اگر در کتابت قرآن رسم‌الخطی به کار رفت که با منابع مستند همخوانی داشت، بی‌اشکال است.

captcha