دغدغه‌هایی که بازدارنده نویسندگان از نگارش آثار دینی است

محمدرضا اصلانی، نویسنده کتاب «ستوده در آسمان‌ها و زمین» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره کتاب‌های نوشته شده با موضوع پیامبر(ص) گفت: اینکه کتاب برای چه سطحی نوشته می‌شود و یا ناشر از نویسنده چه می‌خواهد و نویسنده تا چه اندازه می‌خواهد در این گستره بال و پر بزند، اهمیت دارد، به همین دلیل آنچه درباره پیامبر اکرم(ص) نوشته می‌شود و نویسندگان می‌توانند از منابع معتبری در این راستا بهره‌مند شوند، کتاب «تاریخ اسلام» دکتر آیتی یکی از منابع خوب و مهم است. علاوه بر این کتاب‌های فقهی فراوانی هم داریم که می‌تواند مورد استفاده نویسندگان باشد و به آنها استناد کنند.

وی با بیان اینکه من در کتاب «ستوده در آسمان‌ها و زمین» که سال گذشته چاپ شد و هشت سال بر روی آن کار کرده بودم، از این منابع استفاده کردم، افزود: معمولاً در رابطه با مسائل تاریخی مطالب ضد و نقیضی هم دیده می‌شود؛ از این رو کسی که می‌خواهد درباره تاریخ اسلام، ائمه اطهار(ع) و پیامبر اکرم(ص) کتابی بنویسد، باید حتماً همراه با راهنما باشد؛ تا راهنما بتواند افقی از موضوع مورد نظر را به آنها بدهد.

اصلانی در پاسخ به اینکه اگر منابع کافی درباره پیامبر(ص) داریم، پس چرا کتاب‌های داستانی زیادی در این باره نمی‌بینیم و اگر هم هست تعدادشان بسیار اندک است، عنوان کرد: کتاب‌هایی که چاپ می‌شود، تمام آنهایی نیست که به نگارش درمی‌آید؛ چرا که برخی کتاب‌ها هستند که نوشته می‌شوند، اما به دلیل وجود اشکالاتی پذیرفته نمی‌شوند، اما معمولاً در مورد پیامبر(ص) و تاریخ اسلام کتاب‌های خوبی داریم و کم هم نیستند.

این نویسنده درباره دلایل رغبت کم نویسندگان به نگارش داستان‌های با موضوعات دینی بیان کرد: در مورد همه نباید داوری کنم، اما درباره کار خودم می‌گویم که هشت سال برای کتاب «ستوده در آسمان‌ها و زمین» زمان صرف کردم و اشتغال ذهنی که داشتم را کنار گذاشتم و سبب شد کار خوبی بنویسم و سال گذشته که برای نخستین بار در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد، بیشتر نسخه‌ها فروش رفت.

وی در ادامه در پاسخ به اینکه می‌توان گفت به دلیل همین زمان طولانی که برای نگارش اثر داستانی مورد نیاز است، نویسنده راغب این کار نیست، گفت: نه اینطور نیست، ما اگر جهت خوبی را برای داستان انتخاب کنیم، مطمئنا زحماتی که پای نگارش آن داستان هم متحمل می‌شویم نتیجه خواهد داد.

اصلانی ادامه داد: در حال حاضر با توجه به مشکل توزیع کتاب، حق التحریر نویسنده، مشکلات معیشتی و .... سبب می‌شود نویسنده نتواند با فراغ بال به نگارش اثری فاخر به ویژه در حوزه دین که حساسیت‌های بالایی هم دارد، دست بزند و تجربه‌ام این است که در این گونه ادبی کارهای فاخری انجام شده که از جمله آنها می‌توان به کتاب‌هایی که محمدرضا سرشار، نقی سلیمانی، ابراهیم حسن‌بیگی درباره پیامبر اکرم(ص) نوشته‌اند، آثار بسیار خوبی هستند.

وی در ادامه درباره ویژگی‌های کاری که در حوزه کودک و نوجوانان با موضوع پیامبر اکرم(ص) انجام می‌شود، اظهار کرد: در این زمینه باید موضوعی را برای کودک و نوجوان انتخاب کنیم که متناسب با سنش بوده و از طرفی مبتلابه باشد، همچنین از دایره واژگانی استفاده کنیم که برای این گروه سنی نامأنوس نباشد و بتواند به راحتی آنها را درک کند.

این نویسنده گفت: کار اساسی برای کتاب‌های داستانی کودک و نوجوان بهره‌گیری از تصاویر است و اکنون متأسفانه بسیاری از ناشران حتی در کیفیت طراحی جلد کتاب نیز کم می‌گذارند و سعی می‌کنند، روی جلد هم برایشان ارزان تمام شود، در حالی که مخاطب از طریق تصویر جلد جذب کتاب می‌شود.

اصلانی در پایان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برگزاری جشنواره خاتم چه تأثیری می‌تواند در خلق آثار فاخر با موضوع پیامبر(ص) ایفا کند، تصریح کرد: در حال حاضر نقد چندان مورد توجه نیست، در حالی که در گذشته حتی در نشریات و مجلات هم بخشی به نقد اختصاص می‌یافت و بیشتر مطالب روز جای این نقد را گرفته است و اگر هم انجام می‌شود به دست اهل فن نمی‌رسد و دیده نمی‌شود؛ به همین دلیل اگر پس از برگزاری جشنواره‌ها، این مراسمات به معرفی برگزیده‌ها ختم نشود و مورد نقد قرار گیرد و از سوی دیگر مورد حمایت باشند و در شمارگان بالا این آثار را چاپ و توزیع کنند، اثرگذار خواهد بود و نویسندگان راغب می‌شوند که کتاب‌هایی با موضوعات دینی به ویژه با موضوع پیامبر اکرم(ص) را بنویسند.