سینمای مستند؛ ابزاری مناسب برای بیان تولیدات قرآنی
گروه هنر: مضامین قرآنی از آن دست موضوعاتی هستند که می‌توان در سبک‌های مختلف فیلمسازی از آنها بهره برد؛ یکی از این عرصه‌ها سینمای مستند است که می‌تواند ابزار بسیار خوبی برای تولیدات قرآنی باشد.
فریدون نجفی، فیلمساز مستند در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه سینمای قرآنی تنها در شکل تاریخی آن نمود پیدا نمی‌کند، اظهار کرد: وقتی از سینمای قرآنی حرف زده می‌شود این تصور پیش می‌آید که تنها فیلم‌های تاریخی را می‌توان آثار قرآنی نامید، در صورتی که به نظرم این شکل تعریف، ظلم و اجحاف به این معناست. در کلامی دیگر می توان بسیاری از موضوعاتی را که ما در زندگی روزمره با آنها در ارتباط هستیم با هدایت‌های قرآنی در مسیر صحیح قرار داد. با این توضیح وقتی ما به جامع بودن قرآن در تمامی اعصار اعتقاد داریم، چگونه می‌خواهیم آن را تنها در گونه تاریخی محدود کنیم؟
وی افزود: اما بحث اصلی به سینمای مستند و کودک بر می‌گردد که به نظرم می‌تواند ابزار بسیار خوبی برای تولیدات قرآنی باشد. برای درک بهتر مثالی از سینمای روز جهان می‌زنم. در بسیاری از فیلم‌های مطرح هالیوود به ویژه آنهایی که مخاطبش کودکان هستند، گرایشات انجیلی مشاهده می‌شود؛ اقدامی آگاهانه که نمی‌توان در ظاهرش هیچ نشان مستقیمی از این مبانی این کتاب مشاهده کرد. این اتفاق به نوعی سبب می‌شود که مفاهیم مورد نظر در ذهن کودک نقش بسته و در ادامه زندگی با وی همراه باشد.
این فیلمساز به توضیح
فوق اضافه کرد: نگاه به موضوعاتی چون آخرالزمان یا بحث منجی از آن دست مضامینی است
که در فیلم‌ها و سریال‌های ابر قهرمانی به وفور مشاهده می‌شود، اما افسوس که ما
چشم خود را به این هجمه بسته‌ایم، به نحوی که عکس این شخصیت‌ها به روی دفاتر و کیف‌های
بسیاری از کودکان ما نقش بسته است! حال یک سؤال مطرح می‌کنم. آیا کودکی که از
ابتدا قهرمان‌هایش مرد عنکبوتی و مرد خفاشی است می‌تواند در بزرگسالی دلبسته
موضوعات و شخصیت‌های قرآنی باشد؟
زبان گویای سینمای مستند برای بیان موضوعات قرآنی
نجفی به توضیح فوق اضافه کرد: بحث دیگر من به سینمای مستند مربوط می‌شود. در سینمای ایران، مستند‌سازی یکی از گونه‌هایی سینمایی است که معمولاً از آن حمایت لازم به عمل نمی‌آید، در صورتی که معتقدم این شکل از سینما زبان بسیار گویا و جذابی برای بیان ارزش‌های قرآنی دارد. برای گفته خود مثالی می‌زنم. مدافعان حرم تنها به عشق کلام خدا و ائمه(ع) جان خود را در معرض خطر قرار داده‌اند، اما آیا این ایثارگران در سینمای داستانی ما نمودی آنچنانی دارند؟ این وضعیت را مقایسه کنیم با سینمای مستند که در این حوزه بسیار فعال هستند.
کارگردان مستند تحسین شده «خانه فاطمه کجاست» در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: وقتی از اهمیت جایگاه موضوعات قرآنی در تولیدات سینمایی سخن می‌گوییم، منظورمان تنها گوناگونی پرداخت‌ها نیست، بلکه می‌خواهیم به نوعی تاثیرگذاری این تولیدات را نیز تضمین کنیم، چون معتقدم اگر شکل بیان مفاهیم در کارهایی که ادعای دینی و قرآنی دارد بتواند با تماشاگر ارتباط برقرار کند، تاثیرگذاری آن هم بیشتر خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤال پایانی مبنی بر اینکه فیلم قرآنی، فیلمساز معتقد می‌خواهد، گفت: با این توضیح به هیچ وجه موافق نیستم که برای ساخت چنین فیلم‌هایی تنها داشته‌های علمی و حرفه‌ای کافی است، چون این نوع نگاه نشئت گرفته از باورهای لیبراستی است که هنر را تنها برای هنر می‌خواهد. با این توضیح حتما باید هنرمندی که چنین کاری را تولید می‌کند به موضوع مورد نظرش باور نیز داشته باشد.
