اقتصاد مقاومتی؛ ترجمان جهاد کبیر در عرصه اقتصادی

«وَ جٰهِدهُم بِه‌ جِهادًا کَبیرًا»؛ آیه شریفه‌ای است که مفهوم جدیدی را در ادبیات سیاسی کشور از سوی رهبر معظم انقلاب خلق کرد؛ «جهاد کبیر»، عدم تبعیت از دشمن در همه حوزه‌ها و تحقق استقلال همه جانبه کشور. براین مبنا جهاد کبیر در حوزه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و علمی به فراخور مقتضیات هر یک دارای اهداف مختلفی است که می‌توان به واکاوی آن پرداخت.

در عرصه سیاسی و به ویژه سیاست خارجی، جهاد کبیر دل نبستن به وعده‌های دشمنان در عین گفت‌وگو، مذاکره و ترویج رویکرد صلح‌طلبی نظام جمهوری اسلامی است. در واقع ذره‌ای اعتماد به دشمن اولین قدم در وابستگی سیاسی و عقب‌نشینی در آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی است. از همین روست که در فضای پسابرجام در عین افزایش تعامل با سایر کشورها، لازم است خدشه‌ای به رویکرد استکبارستیزی و حمایت از مستضعفان عالم در دکترین سیاست خارجی نظام وارد نشود.

به عبارتی جهاد کبیر سیاسی پررنگ کردن آرمان‌‌ها و پافشاری بر خطوط قرمز به ویژه در دورانی است که تعامل با جهان و مقابله با ایران‌هراسی هدف اصلی سیاست خارجی است که سبب می‌شود حد و مرز آن با سازش با قدرت‌ها و هضم در ساختارهای قدرت بین‌المللی محفوظ بماند.

جهاد کبیر در عرصه اقتصادی همان پیگیری اقتصاد مقاومتی است. ذات و درون مایه اقتصاد مقاومتی چیزی جز از بین بردن سلطه اقتصادی دشمن و تحق استقلال اقتصادی نیست و این منوط به نگاه به درون و به جای بیرون است. سلطه اقتصادی دشمن به معنای استعمار قدیم نیست بلکه به معنای این است که اقتصاد از درون آنقدر قوی شود که بازی‌های سیاسی دشمن در مسائلی چون تحریم‌های اقتصادی، قیمت نفت و ایجاد بحران‌های منطقه‌ای نتواند اقتصاد کشور را دچار تلاطم‌های افسارگسیخته نماید؛ در حقیقت اقتصاد مقاومتی ترجمان جهاد کبیر در عرصه اقتصادی است.

در حوزه فرهنگ جهاد کبیر حرکتی برای تحقق سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی است. استقلال فرهنگی زمانی حاصل می‌شود که تاثیرپذیری از فرهنگ بیگانه کاهش یافته و گرایش به ارزش‌های ملی و مذهبی افزایش پیدا کند و جهاد کبیر در عرصه فرهنگی نیز به دنبال تحقق چنین هدف بلندی است.

اینجاست که تأکید رهبر انقلاب بر تولید کالاهای فرهنگی مفید و حمایت از اقدامات خودجوش فرهنگی جبهه مؤمن و انقلابی معنا پیدا می‌کند. شاید به جرئت بتوان گفت نقطه کانونی جهاد کبیر در در درازمدت همین حوزه فرهنگی است؛ حوزه‌ای که ارزش‌آفرین و هویت‌ساز است اما مهم این است که فعالیت‌های فرهنگی در جامعه منتج به پرورش چه ارزش‌ها و هویت‌هایی می‌شود؛ هویتی مبتنی بر ارزش‌های خودی یا غیرخودی. از این منظر جهاد کبیر فرهنگی، حرکتی است که بر تقویت هویت ملی و ارزش‌های اسلامی معطوف و متمرکز است تا از استحاله فرهنگی که نتیجه‌ای جز پذیرش سلطه سیاسی و اقتصادی دشمن آن هم با محاسبات به ظاهر عقلانی ندارد جلوگیری کند.

در عرصه علم و فناوری جهاد کبیر به دنبال تقویت روحیه «ما می‌توانیم» و اعتماد به نفس ملی است. جهاد کبیر در حوزه علمی به دنبال کشف و پرورش استعدادهای جوانان و به کارگیری آنهاست و مانعی در مقابل پدیده «فرار مغزها» می‌شود؛ جهادی که برای دستاوردهای علمی جوانان ایرانی ارزش قائل است و به دنبال رفع موانع برای تجاری‌سازی آنها در جهت کاربرد در زندگی روزمره مردم است.

به عبارتی تقویت روحیه «ما می‌توانیم» و تکثیر آن به تمامی حوزه‌ها و عرصه‌ها تعبیر دیگری از عدم تبعیت از دشمن یا جهاد کبیر است. یعنی اگر قدرتمند باشیم می‌توانیم هم تبعیت نکنیم و بایستیم و هم قدرتمندانه حقوق را حتی در این ساختارهای ظالمانه قدرت کنونی استیفا کنیم و اهداف خود را محقق سازیم.

«جهاد کبیر» از نگاه قرآن نفی و عدم پذیرش سلطه دشمن بر تمامی امور مسلمین است و روحیه «ما می‌توانیم» و حرکت در این مسیر تحقق‌ساز هدف «جهاد کبیر».‌