ضرورت کاربست فلسفه قرآنی و اسلامی در مطالعه روشمند ادبیات دفاع مقدس

احمد شاکری، نویسنده، منتقد ادبی و صاحب اثر شایسته تقدیر «جستاری در اصطلاح‌شناسی و مبانی ادبیات دفاع مقدس» در چهاردهمین دوره جایزه «قلم زرین» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) عنوان کرد: ادبیات داستانی دفاع مقدس، بدون تردید پراقبال‌ترین و پیشروترین گونه ادبی دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که چنین جایگاهی موجب شده، شناخت ماهیت و ابعاد ادبیات داستانی دفاع مقدس سهم بسزایی در ماهیت‌شناسی ادبیات داستانی پس از انقلاب داشته و ظهور مکتب ادبی انقلاب اسلامی در این گونه دست‌یافتنی‌تر بنماید.

وی افزود: در طول بیش از چهار دهه از پیدایش اولین آثار داستانی دفاع مقدس، سهم پژوهش‌های نظری که بن‌مایه ادبی و فکری این آثار را تبیین کرده و جایگاه آن را در نظریه ادبی تعیین می‌کند، همواره اندک بوده است.

شاکری با تاکید بر اینکه مطالعه روشمند و مسئله‌محور در حوزه ادبیات داستانی دفاع مقدس ضمن اشراف بر مبانی ادبی نیازمند کاربست روش‌های فلسفی مبتنی بر فلسفه و حکمت اسلامی است، گفت: عموم پژوهش‌های صورت گرفته در مجامع دانشگاهی و پایان‌نامه‌های تحصیلات عالیه با وجود برخورداری از روش‌های شناخته شده پژوهش ادبی در غرب نسبت به رهیافت فلسفه اسلامی و مبانی آن بیگانه‌ هستند که این امر موجب شده است بن‌مایه قدسی ادبیات داستانی دفاع مقدس که وجه ممیز آن از دیگر نمونه‌های ادبیات جنگ در ادبیات جهان بوده ناشناخته باقی ماند.

وی در معرفی کتاب «جستاری در اصطلاح‌شناسی و مبانی ادبیات دفاع مقدس» عنوان کرد: این اثر اولین منبع پژوهشی بومی مسئله‌محور است که تلاش دارد با رویکرد فلسفه اسلامی به واکاوی اصطلاحات و مبانی ادبیات داستانی دفاع مقدس بپردازد. خصوصیت ممتاز این اثر، بررسی آرای منتقدان و پژوهشگران داخلی و تحلیل آن در چارچوب عقلی و مبانی فلسفه اسلامی است.

به گفته این نویسنده و منتقد، یکی از مهمترین دلایل، فقر مفرط ادبیات داستانی معاصر ما در حوزه پژوهش و نقد ادبی است که این فقر در ادبیات داستانی دفاع مقدس هم دیده می‌‌شود.

وی معتقد است که فقدان نقد ادبی در جامعه ادبی و محفل‌های تاثیر‌گذار و حمایت نهادهای مرتبط از چنین محافلی موجب می‌شود که مطالبات انتقادی و ارشادی از ادبیات داستانی و نویسندگان افزایش یابد و فقدان جریان‌های نقد ادبی موجب می‌شود دو طیف جایگزین این رکن شوند. نخست نویسندگانی که خود را بالاتر از نقد می‌دانند و نقد را تحقیر می‌کنند و طیف دوم عموم مخاطبانی که به واسطه عدم آشنایی با معیارهای نقد و مبانی و ساختارهای آن، صرفاً با برداشت‌هایی عوامانه و بعضاً نادرست و تصوری غلط از ماهیت داستان، فضای ادبیات داستانی را به سوی نوعی عوام‌گرایی افراطی سوق می‌دهند.

یادآور می‌شود، عصر دیروز اختتامیه چهاردهمین جشنواره قلم زرین برگزار شد که برگزیده‌ای نداشت و کتاب «جستاری در اصطلاح‌شناسی و مبانی ادبیات دفاع مقدس» نوشته احمد شاکری از آثار شایسته تقدیر این دوره شناخته شد.