کد خبر: 3529417
تاریخ انتشار : ۲۱ شهريور ۱۳۹۵ - ۰۹:۳۷
قاضی‌عسکر:

عربستان به تعهد ملک عبدالعزیز مبنی بر اداره شورایی حرمین شریفین عمل کند

گروه جامعه: نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره به اینکه ملک عبدالعزیز بنیانگذار پادشاهی عربستان بر اداره شورایی حرمین شریفین متعهد شده بود، گفت: سعودی‌ها بر تعهد پادشاه خود عمل کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسکر، نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی در اولین سالگرد شهدای فاجعه منا در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در پاسخ به این سؤال که یکسال از فاجعه منا می­‌گذرد، به نظر شما چه کسی مسئول است و باید پاسخگوی آن فاجعه باشد؟ گفت: در حج سال گذشته دو فاجعه بزرگ داشتیم یکی مربوط به سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و دوم فاجعه منا که در این فاجعه 465 ایرانی به شهادت رسیدند و طبق آمار سایت وزارت صحة (بهداشت) عربستان جمعاً بیش از 7000 نفر در این حادثه جان به جان آفرین تسلیم کردند.

محاکمه شرکت بن لادن؛ جرثقیل مدت‌ها قبل باید کنار گذاشته می‌شد

وی ادامه داد: هر دو فاجعه مهم و دردناک است، چرا که هر دو حادثه قابل پیشگیری بود. متاسفانه اکنون در جریان محاکمه شرکت بن‌لادن در دادگاه­های عربستان، مشخص شده که آن جرثقیل مدت­ها قبل باید کنار گذاشته می‌­شد و نباید از آن استفاده می­‌کردند و چنانچه استفاده هم منع قانونی نداشته و یا اگر ضرورتی هم بوده و نیاز به استفاده از چنین ابزاری با آن همه وزنه­‌های سنگین در چنین مکان پرترددی وجود داشت، اولین اقدام تامین امنیت آن مکان بود.

حجت‌الاسلام قاضی عسکر در ادامه با مطرح کردن این پرسش که چرا هیچ تدبیری برای امنیت جرثقیل نکردند؟ اظهار کرد: چون هیچ تدبیری نیندیشیده‌اند لذا مقصر هستند و چون این کوتاهی را کردند پادشاه عربستان شخصاً ورود کرد و اعلام شد مبلغ یک میلیون ریال سعودی به خانواده قربانیان پرداخت می­‌کند. چرا آنها باید خود را ملزم به پرداخت چنین غرامت سنگینی کنند؟ چون آنها تقصیر و کوتاهی را در این زمینه پذیرفته‌­اند، حال یا شرکت بن‌­لادن و یا هر شخص مسئول دیگری که این قصور از او سرزده باشد.

ما به شیوه مدیریت حج انتقاد جدی داریم

وی به مسئله فاجعه نیز اشاره و عنوان کرد: درحادثه منا هم شاهد سوءمدیریت و بی‌تدبیری بودیم و معتقدیم کوتاهی صورت گرفته است. در هر حال ما به شیوه مدیریت حج انتقاد جدی داریم و آن را شیوه صحیحی نمی‌­دانیم. وقتی جمعیت انبوهی را وارد خیابانی کم عرض و محدود می‌­کنند، احتمال حادثه در چنین موقعیتی زیاد است. اما هیچ امکانات قابل توجهی تعبیه نشده بود؛ در یک خیابان محدود نه امکانات امدادرسانی بود و نه پزشکان در آن محدوده مستقر بودند و نه آب به اندازه کافی تدارک شده بود.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تصریح کرد: شخصاً شاهد بودم که پلیس سعودی زائران ایرانی را به خیابان 204 هدایت می­‌کرد در حالی که اصلاً مسیر هر ساله ما این خیابان نبود و زائران ما از شارع جوهره و سوق العرب به سمت جمرات می­رفتند.

سعودی‌ها فیلم همین دوربین‌­ها را در اختیار کشورهای اسلامی بگذارند

وی در پاسخ به این سؤال که همین نکته جای سوال دارد، در حالی که سعودی­‌ها از طریق دوربین­‌ها اشراف کامل به وضعیت آن خیابان داشتند به چه منظوری زائران را به آن خیابان هدایت می‌کردند؟ عنوان کرد: به نظر من این بحث را باید جدی گرفت که اگر سعودی­‌ها بخواهند خود را تبرئه کنند بهتر است فیلم همین دوربین­‌ها را در اختیار کشورهای اسلامی بگذارند. ما که دشمنی با کسی نداریم و هدف ما روشن شدن حقایق و یافتن پاسخ به همه این سوالات است. چرا در آن موقعیت هلی­کوپتر برای نجات مصدومان به امداد نیامد؟ حتی اگر ارتفاع خود را کم می­کرد با کمک چرخش بال خود باعث جابجایی هوا می­شد از اکسیژن حاصل از آن شماری از قربانیان نجات پیدا می‌­کردند.

قاضی عسکر سؤال‌های خود را ادامه داد و پرسید، چرا اجازه ندادند که نیروهای پزشکی و هلال احمر ما که از ظرفیت و توانایی بالایی برخوردار بودند وارد شوند و کمک کنند؟ و آنها را از محل بیرون کردند. حتی تلفن­‌های همراه ایشان را گرفتند و حافظه آن را پاک کردند، در حالی که آنها از طریق دوربین گوشی همراه، جهت شناسایی از جنازه­‌ها عکس گرفته بودند و می­‌توانستند در شناسایی اجساد و مفقودین خیلی کمک کنند.

وی عنوان کرد: کسانی که در جلو جمعیت ماشین پارک کردند و از حرکت زائران جلوگیری کردند، اینها باید پاسخگو باشند که چرا در آن هوای گرم تراکم جمعیت ایجاد و همه راه­‌ها را هم مسدود کردند و چراهای دیگر که خیلی مهم است.

سرپرست حجاج ایرانی در ارزیابی اقدامات بعد از فاجعه منا، سؤال‌‌های متعددی مطرح کرد و گفت: چرا در رسیدگی به مصدومان کوتاهی کردید؟ حتی یک پیش‌بینی ساده برای یک اتفاق حداقلی هم نکرده بودند. آیا فاصله تا اولین مرکز پزشکی و درمانی را در نظر گرفته بودند؟ آیا امکانات ابتدایی و اولیه در دسترس قرار داده بودند؟ چرا آمبولانس در خیابان­های هم­جوار و نزدیک مستقر نکرده بودند؟ و یا برای تردد آمبولانس مسیر ویژه در نظر نگرفته بودند؟ و ....؟

وی عنوان کرد: دلیل همه این مسائل این است که آقایان چون خودشان را از نظر عقلی کامل می‌­دانند و معتقدند نیاز به مشورت ندارند؛ در نهایت موجب این حوادث می­‌شوند.

طرح یک ایرانی برای اسکان چهار میلیون نفر در منا

حجت‌الاسلام قاضی عسکر به طرح یک ایرانی برای اسکان چهار میلیون زائر در منا نیز اشاره و در تشریح این مسئله گفت: ما سند داریم در سال 1354 مرحوم شهرستانی که یک مهندس ایرانی بود، طرحی برای منا ارائه کرد که می­توانست حدود چهار میلیون نفر را در منا اسکان دهد. طرح در دولت عربستان پذیرفته شد؛ ایشان می­گوید برای شروع کار، من منبع آب و باند فرود هلی‌کوپتر را هم ساختم، اما در آن زمان بن­باز که مفتی اعظم عربستان سعودی بود دخالت کرد و بر اساس یک حدیث (که پایه صحیحی هم ندارد) گفت نباید ساختمان و بنایی در منا ساخته شود و در نهایت مانع اجرای طرح شد.

وی در پاسخ به این سؤال که نظر شما در خصوص خارج کردن مدیریت حج از دست عربستان و واگذاری اداره مراسم حج به کشورهای اسلامی چیست؟ عنوان کرد: این مسئله باید باز شود، چون گاهی اشتباه فهمیده می­شود. مکه و مدینه دو شهر از شهرهای عربستان سعودی هستند و عربستان در این دو شهر حق حاکمیت دارد اما طبق آیات و احادیث شیعه و اهل سنت، کعبه و حج مربوط به همه مسلمانان جهان است. خداوند می­فرماید: «إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكاً وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ ....» کعبه قبله مسلمین است.

تعهد ملک عبدالعزیز برای اداره شورایی حرمین شریفین

قاضی عسکر در ادامه با تأکید بر اینکه مسئله اداره حرمین شریفین به صورت شورایی توسط مسلمانان مسئله‌ای است که خود سعودی‌ها آن را عنوان و پذیریرفته‌اند، گفت: ما در این مورد سند داریم و آن نامه‌­ای است که ملک عبدالعزیز (اولین پادشان و بنیانگذار پادشاهی عربستان سعودی) در زمان خودش هنگامی که می­‌خواسته به مکه سفر کند به اهالی مکه نوشته است. این نامه در کتابی که در عربستان به چاپ رسیده به­نام «خمسون عاماً فی جزیرة العرب» و نیز در کتاب «اخبار مکه» آمده است. ملک عبدالعزیز در این نامه به مردم مکه متعهد می‌­شود: 1- کاری خلاف شرع نکنم. 2- کسی را که شما دوست ندارید به­ عنوان والی انتخاب نکنم. 3- شئون اداره حرمین را به شورایی از مسلمان­‌ها واگذار کنم. خوب حرف ما هم همین است. حالا که عبدالعزیز تعهد داده، شما هم در اداره حج مشورت کنید و از رئسای بعثه­‌های جهان اسلام، علما و فرهیختگان جهان اسلام مشورت بگیرید اما مدیریت بر عهده خودتان باشد. پیغمبر که عقل کل است خداوند به ایشان امر می­کند که در امور مشورت فرماید. دولتمردان سعودی می­‌توانند هرساله بعد از موسم حج رئسای بعثه‌­ها را دعوت کنند و با آسیب­‌شناسی، از نظرات و پیشنهادات آنها استفاده و با کمک هم مشکلات را حل کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا راهکارهایی برای پیگیری‌­های حقوقی قربانیان فاجعه منا وجود دارد؟ اظهار کرد: این مسئله از جهات مختلف مانند حقوق بین‌الملل، حقوق بشر، حقوق اسلامی و ... قابل پیگیری و بررسی است. در حقوق اسلامی یک قاعده داریم به نام «قتیل الزحام» که هم در فقه شیعه و هم در فقه اهل سنت معتبر است. یعنی اگر کسی در اثر ازدحام جمعیت کشته شود و فرد خاصی عامل و مسئول کشته شدن او نباشد به لحاظ شرعی و فقهی دیه او بر عهده بیت‌المال است؛ به این معنا که دولت عربستان باید مسئولیت را بپذیرد و دیه قربانیان را به خانواده‌­ها پرداخت کند. دولت عربستان که خود را خادم حرمین شریفین می­داند و ادعا می­‌کند بهترین و بیشترین خدمات را به زائران ارائه می‌دهد؛ خوب این حادثه در منا برای زائران در حال احرام و با لب تشنه اتفاق افتاده و طبیعتاً اگر راه را نمی­‌بستند و در امدادرسانی کوتاهی نمی­کردند این همه زائر به شهادت نمی­رسید. پس حداقل دیه این قربانیان را باید بپردازند.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت در خصوص رایزنی با مسئولان سایر کشورها در زمینه کشته شدگان فاجعه منا، گفت: تنها کشوری که پیکرهای شهداء را به میهن برگرداند جمهوری اسلامی ایران بود، به­‌جز حدود 39 پیکر که خانواده خودشان خواستند آنجا دفن شوند. اما هیچ کشور دیگری نتوانست این کار را انجام دهد و هنوز هم با سعودی­ها، هم از نظر آمار و اطلاعات و هم محل دفن زائرانشان یا نحوه شهادت آنها که آیا مجروح بودند و به­ خاطر عدم رسیدگی جان دادند و سوالاتی از این قبیل اختلاف نظر دارند. طبیعی است که مردم هر کشوری توقع دارند که حکومت از شهروندانش حمایت کند کما اینکه در ایران این اتفاق افتاد و از شخص اول کشور (مقام معظم رهبری) تا رئیس جمهور و دولت و مسئولان حمایت کردند. به نظر من مبلغی که الان به­ عنوان دیه می­‌شود پرداخت کرد مبلغ زیادی نخواهد بود، بنابراین بهتر است دولت عربستان زودتر مدیریت و این حادثه را جمع کند.

ما امسال به­‌هیچ وجه برای نرفتن به حج مقصر نیستیم

وی در پاسخ به این سؤال که مجددا‍ً سعودی­ها پاسخ درستی به درخواست­های شما نمی­‌دهند. چرا عربستان بر این مواضع و عملکرد خود اصرار دارد؟ گفت: چون آنها روابط سیاسی را با ما قطع کردند و الان ارتباط مستقیم نداریم که بدانیم چرا آنها تعلل می­کنند اما از طریق بعضی بعثه‌­های کشورهای دیگر پیگیری می‌­کنیم که در موسم حج این مطالب را با آنها در میان بگذارند. مردم ما در همه جای دنیا بدانند ما امسال به ­هیچ وجه برای نرفتن به حج مقصر نیستیم و تصمیم جدی داشتیم که در حج حضور داشته باشیم، چون حق هر مسلمانی است که وقتی مستطیع شد به حج برود و ما هرگز در صدد سلب این حق از هیچ مسلمانی نیستیم، ولی آنها با اقدام دیرهنگام و مهم­تر از آن با گذاشتن شرایط غیرمنطقی و مانع­تراشی متعدد، صد عن سبیل الله کردند و مانع حضور ما شدند.

شما چه راه حلی دارید؟ سؤال بعدی بود که قاضی عسکر پاسخ داد: راه حل این است که آنها به خواسته­‌های ما تمکین کنند. چون خواسته‌­های ما غیرقانونی و غیرمنطقی نیست. 477 نفر از عزیزان ما در دو حادثه سال گذشته به شهادت رسیدند؛ علاوه برآن به دلایل واهی زائران ما را دستگیر می­‌کنند که مثلاً چرا در مسجدالحرام یا مسجدالنبی با زائران سایر کشورها صحبت کردید. اصلاً یکی از فلسفه­‌های حج همین تعارف و شناخت مسلمانان از یکدیگر است و یا می‌­گویند چرا شما در بقیع زیارت می­‌کنید؟ زیارت را که فقط ما قائل نیستیم و بسیاری از اهل سنت هم قائل به زیارت هستند. مگر می‌­شود اعتقادات را کنار گذاشت؟ مثل اینکه اگر کسی به ایتالیا سفر کرد بگویند چون اینجا مرکز و محل استقرار پاپ است شما هم باید مسیحی شوید. این مطلب اصلاً از نظر ما منطقی نیست و با این مسائل و دستگیری‌­های بیهوده و واهی چه تضمینی برای امنیت وجود دارد؟ شرایط و برخوردهای غیرمنطقی از این قبیل، همه مانعی است در راه حج‌­گزاری مردم عزیز ما و این مصداق بارز صد عن سبیل الله است.

captcha