بانکداری اسلامی؛ مبانی اقتصادی و فقهی/ کامران ندری عنوان کرد:
عملیاتی‌شدن سند راهبردی بانکداری اسلامی در گرو اعلام نظر خبرگان بانکی و فقهی
گروه اقتصاد: مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی اظهار کرد: افق زمانی سند راهبردی بانکداری اسلامی چندان طولانی نیست و آن را در افق سند چشم‌انداز یعنی 1404 تعریف کرده و مسیری که بانک مرکزی قصد دارد تا آن سال در زمینه بانکداری اسلامی طی کند را مشخص کرده‌ایم و بعد از اخذ نظر خبرگان بانکی و فقهی این سند اجرایی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، یکی از نیازهای اولیه برای اجرای بانکداری اسلامی در کشور، وجود نقشه راهی است که اهداف و روش‌های اجرای بانکداری اسلامی در کشور را به خوبی روشن کند. یکی از نهادهایی که در این زمینه نقش مهمی را بر عهده دارد، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی و به طور اخص، گروه بانکداری اسلامی این پژوهشکده است.
اخیرا ولی الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، در مراسم افتتاحیه بیست‌و هفتمین همایش بانکداری اسلامی از آمادهسازی سند راهبردی بانکداری اسلامی توسط پژوهشکده پولی و بانکی، با سفارش و حمایت بانک مرکزی خبر داد.
تدوین استراتژی‌های لازم در زمینه بانکداری اسلامی
برای بررسی بیشتر وضعیت و اهمیت این سند راهبردی بانکداری اسلامی، با کامران ندری، مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی به عنوان متولی آمادهسازی این سند، گفت‌وگویی انجام دادیم که وی در این‌باره به ایکنا گفت: درخت اولیه این سند آماده شده، آسیب‌شناسی‌های لازم انجام و نقاط ضعف و قوت و البته به روش کتابخانه‌ای انجام شده و گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی استراتژی‌های لازم را مشخص کرده است.
وی اظهار کرد: در شرایط کنونی باید نظر خبرگان درباره این استراتژی‌ها اخذ شود که مشغول مکاتبه در این زمینه هستیم و معمولا خبرگان همکاری چندانی انجام نداده و به صورت کتبی پاسخ نمی‌دهند و به همین دلیل لازم است همکاران ما به صورت حضوری خدمت خبرگان برسند که این امر زمان‌بر است.
مشورت با خبرگان بانکی و فقهی
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: لازم است برای رسیدن به توافق حداکثری در این زمینه، دیدگاه‌های موافق درباره این استراتژی‌ها و راهبردها را دریافت کنیم و اگر این کار انجام شود، این سند آماده است که بانک مرکزی، به صورت رسمی این سند را رونمایی کند.
وی افزود: منظور از خبرگان، هم خبرگان بانکی و هم فقهی است؛ چراکه به مسئله بانکداری اسلامی فقط از منظر فقهی نگاه نمی‌کنیم بلکه معتقدیم باید امکان پیاده کردن برنامه‌های عملیاتی هم وجود داشته باشد و به همین دلیل با خبرگان بانکی و فقهایی که در امور بانکی صاحب‌نظر هستند و همچنین با کارشناسان بانک مرکزی که در زمینه‌های تدوین دستور‌العمل‌ها و مقررات فعال هستند مشورت کرده و نظر همگی آنها را اخذ می‌کنیم.
مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی اظهار کرد: افق زمانی سند راهبردی بانکداری اسلامی هم چندان طولانی نیست و آن را در افق سند چشم‌انداز یعنی 1404 تعریف کرده و مسیری که بانک مرکزی قصد دارد تا آن سال در زمینه بانکداری اسلامی طی کند را در این سند مشخص کرده‌ایم.
ارائه راهکار به بانک مرکزی در زمینه بانکداری اسلامی
ندری در پاسخ به این پرسش که آمادهسازی سند راهبردی بانکداری اسلامی از چه زمانی آغاز شده است؟ اظهار کرد: تقریبا از دو ماه قبل از پایان سال 94 آغاز شده است و البته درخت اولیه از خرداد سال جاری آماده شده و مشکل اصلی ما گرفتن نظرات خبرگان است و حتی برای اخذ نظرات کارشناسان بانک مرکزی که سر آنها بسیار شلوغ است هم با مشکل مواجه هستیم.
مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی اظهار کرد: ما در این سند تقریبا راهکار ارائه داده‌ایم و نقاط ضعف و قوت، فرصت‌ها و تهدیدها را برای رسیدن به این سند راهبردی مبنای کار قرار دادیم و با آماده‌کردن راهبردها و استراتژی‌ها به سمت برنامه‌های عملیاتی حرکت کردیم اما طبعا این سند نمی‌تواند وارد جزئیات شود.
پیش‌نویس سند راهبردی بانکداری اسلامی تحویل بانک مرکزی شده است
وی افزود: تا این مراحل در داخل گروه پیش رفته است و مشخص می‌کند تا سال 1404 بانک مرکزی و شبکه بانکی در حوزه بانکداری اسلامی چه اقداماتی را باید انجام دهند و همچنین لازم است بتوانیم مسئولان حوزه‌های مرتبط را در این سند مشخص کنیم و روشن شود چه کسانی در هر حوزه باید کارها را انجام دهند که قابلیت نظارت هم داشته باشد.
ندری ادامه داد: فقط درخت اولیه سند راهبردی بانکداری اسلامی تحویل بانک مرکزی شده است و برای آمادهسازی نهایی اصل سند هم تنها نظرات بانک مرکزی کفایت نمی‌کند و باید سایر نظرات بیرون از بانک مرکزی را هم اخذ کنیم؛ گرچه وزن نظر بانک مرکزی برای اینکه بتوانیم سند را به صورت رسمی اعلام کنیم، بالاست و گرنه مدت زیادی است که سند، آماده و درخت اولیه آن تحویل بانک مرکزی شده است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) در پایان گفت: این سند حدود سه هفته قبل، همراه با یک نامه برای جناب آقای دکتر سیف ارسال شده و درخواست کردیم که این سند که پیوست نامه شده بود در اختیار مدیران بانک مرکزی قرار گرفته و نظرات آنها هم اخذ شود.
اکبر ابراهیمی
اخیرا ولی الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، در مراسم افتتاحیه بیست‌و هفتمین همایش بانکداری اسلامی از آمادهسازی سند راهبردی بانکداری اسلامی توسط پژوهشکده پولی و بانکی، با سفارش و حمایت بانک مرکزی خبر داد.
تدوین استراتژی‌های لازم در زمینه بانکداری اسلامی
برای بررسی بیشتر وضعیت و اهمیت این سند راهبردی بانکداری اسلامی، با کامران ندری، مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی به عنوان متولی آمادهسازی این سند، گفت‌وگویی انجام دادیم که وی در این‌باره به ایکنا گفت: درخت اولیه این سند آماده شده، آسیب‌شناسی‌های لازم انجام و نقاط ضعف و قوت و البته به روش کتابخانه‌ای انجام شده و گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی استراتژی‌های لازم را مشخص کرده است.
وی اظهار کرد: در شرایط کنونی باید نظر خبرگان درباره این استراتژی‌ها اخذ شود که مشغول مکاتبه در این زمینه هستیم و معمولا خبرگان همکاری چندانی انجام نداده و به صورت کتبی پاسخ نمی‌دهند و به همین دلیل لازم است همکاران ما به صورت حضوری خدمت خبرگان برسند که این امر زمان‌بر است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: لازم است برای رسیدن به توافق حداکثری در این زمینه، دیدگاه‌های موافق درباره این استراتژی‌ها و راهبردها را دریافت کنیم و اگر این کار انجام شود، این سند آماده است که بانک مرکزی، به صورت رسمی این سند را رونمایی کند.
وی افزود: منظور از خبرگان، هم خبرگان بانکی و هم فقهی است؛ چراکه به مسئله بانکداری اسلامی فقط از منظر فقهی نگاه نمی‌کنیم بلکه معتقدیم باید امکان پیاده کردن برنامه‌های عملیاتی هم وجود داشته باشد و به همین دلیل با خبرگان بانکی و فقهایی که در امور بانکی صاحب‌نظر هستند و همچنین با کارشناسان بانک مرکزی که در زمینه‌های تدوین دستور‌العمل‌ها و مقررات فعال هستند مشورت کرده و نظر همگی آنها را اخذ می‌کنیم.
تدوین افق 1404 بانکداری اسلامی
ندری با اشاره به اهمیت اخذ دیدگاه خبرگان بانکی و فقهی در این زمینه عنوان کرد: درخت اولیه و کارهای پایه‌ای آن در گروه بانکداری اسلامی تهیه و تدوین شده است اما همانگونه که گفته شد قسمت سخت کار، گرفتن نظرات کارشناسان و خبرگان و رسیدن به اتفاق‌نظر حداکثری است؛ چراکه اجماع کامل عملا ممکن نیست ولی باید بتوانیم در این استراتژی‌ها تأیید حداکثر کارشناسان و خبرگان را داشته باشیم. مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی اظهار کرد: افق زمانی سند راهبردی بانکداری اسلامی هم چندان طولانی نیست و آن را در افق سند چشم‌انداز یعنی 1404 تعریف کرده و مسیری که بانک مرکزی قصد دارد تا آن سال در زمینه بانکداری اسلامی طی کند را در این سند مشخص کرده‌ایم.
ارائه راهکار به بانک مرکزی در زمینه بانکداری اسلامی
ندری در پاسخ به این پرسش که آمادهسازی سند راهبردی بانکداری اسلامی از چه زمانی آغاز شده است؟ اظهار کرد: تقریبا از دو ماه قبل از پایان سال 94 آغاز شده است و البته درخت اولیه از خرداد سال جاری آماده شده و مشکل اصلی ما گرفتن نظرات خبرگان است و حتی برای اخذ نظرات کارشناسان بانک مرکزی که سر آنها بسیار شلوغ است هم با مشکل مواجه هستیم.
مدیرگروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی اظهار کرد: ما در این سند تقریبا راهکار ارائه داده‌ایم و نقاط ضعف و قوت، فرصت‌ها و تهدیدها را برای رسیدن به این سند راهبردی مبنای کار قرار دادیم و با آماده‌کردن راهبردها و استراتژی‌ها به سمت برنامه‌های عملیاتی حرکت کردیم اما طبعا این سند نمی‌تواند وارد جزئیات شود.
پیش‌نویس سند راهبردی بانکداری اسلامی تحویل بانک مرکزی شده است
وی افزود: تا این مراحل در داخل گروه پیش رفته است و مشخص می‌کند تا سال 1404 بانک مرکزی و شبکه بانکی در حوزه بانکداری اسلامی چه اقداماتی را باید انجام دهند و همچنین لازم است بتوانیم مسئولان حوزه‌های مرتبط را در این سند مشخص کنیم و روشن شود چه کسانی در هر حوزه باید کارها را انجام دهند که قابلیت نظارت هم داشته باشد.
ندری ادامه داد: فقط درخت اولیه سند راهبردی بانکداری اسلامی تحویل بانک مرکزی شده است و برای آمادهسازی نهایی اصل سند هم تنها نظرات بانک مرکزی کفایت نمی‌کند و باید سایر نظرات بیرون از بانک مرکزی را هم اخذ کنیم؛ گرچه وزن نظر بانک مرکزی برای اینکه بتوانیم سند را به صورت رسمی اعلام کنیم، بالاست و گرنه مدت زیادی است که سند، آماده و درخت اولیه آن تحویل بانک مرکزی شده است.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) در پایان گفت: این سند حدود سه هفته قبل، همراه با یک نامه برای جناب آقای دکتر سیف ارسال شده و درخواست کردیم که این سند که پیوست نامه شده بود در اختیار مدیران بانک مرکزی قرار گرفته و نظرات آنها هم اخذ شود.
اکبر ابراهیمی
