حجت‌الاسلام ملک‌زاده عنوان کرد:
روش شهیدصدر کارآمدترین الگو برای بهره از قرآن است/ طرح 5 مرحله‌ای تحول در حوزه
گروه حوزه‌های علمیه: نویسنده، محقق و مدرس سطح خارج حوزه علمیه با بیان اینکه روش شهیدصدر بهترین الگو برای بهره‌گیری حوزه علمیه از قرآن است به ارایه طرح پیشنهادی خود برای تحول در حوزه پرداخت و گفت: طلبه ابتدا باید دو تا سه سال دروس عمومی را بخواند و بعد مسیر طلبگی او به سمت دو مسیر اجتهاد تخصصی و نیمه تخصصی سوق داده شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، نویسنده، مدرس و محقق حوزه علمیه در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: حوزه علمیه نیازمند تحولی بنیادین متناسب با اقتضائات زمان و مکان است، یعنی همچنان که امام خمینی(ره) سخن از فقه پویا و فقهی متناسب با نیازهای زمان و مکان را عنوان کردند مجموعه حوزه علمیه نیز باید پویاتر از گذشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه حوزه مطلوب حوزه‌ای پویا و متناسب با اقتضائات و نیازهای زمان و مکان است افزود: روشن است که برای داشتن حوزه پویا نباید سنت‌های حسنه و میراث گرانسنگ علمی، پژوهشی و آموزشی و اخلاقی گذشته را فراموش کنیم، اما مهم اصل و عصر است یعنی از یک سو اصول و اساس را حفظ کنیم و از سوی دیگر به دوره و زمانه توجه ویژه داشته باشیم.
این استاد حوزه علمیه بیان کرد: حوزه در طول تاریخ متناسب با شرایط زمانی و مکانی و نیازهای هر دوره و عصری پیشرفت و رشد داشته است و در دوره کنونی و به ویژه بعد از انقلاب نیز گام به گام جلوتر رفته است ولی تفاوت امروز با دیروز در این است که روند تحولات در عصر کنونی بسیار پرشتاب و زیاد است ولی روند حوزه در مقایسه با این شتاب، کند است از این رو نیاز است تا حوزه به تحول و رشد و پیشرفت خود شتاب بیشتر و مناسبتری با اقتضائات زمانه ببخشد تا از تحولات دنیا عقب نماند.
ملک‌زاده تاکید کرد: اگر همان سیر گذشته و یا حتی همین سیر امروز را داشته باشیم از تحولات پرشتاب دنیا عقب خواهیم ماند و در آن صورت باید دنباله‌رو تحولات باشیم در حالی که حوزه پویا حوزه‌ای است که همواره یک گام از تحولات نیز جلوتر باشد.
این محقق و نویسنده حوزوی با بیان اینکه تحول امر جدیدی نیست اگرچه نیاز امروز به آن سبب شده تا بیشتر به آن پرداخته شود گفت: لزوم شتاب گرفتن این تحول سبب شده تا بزرگان و در راس آنان رهبری معظم انقلاب اینقدر نسبت به مقوله تحول حساسیت نشان دهند و در فرمایشاتشان دائما بر آن تاکید داشته باشند.
وی در پاسخ به این سؤال که شما از طرفی معتقدید حوزه در مسیر تحول هر چند کم شتاب است و از طرف دیگر نیز آن را نیازمند تحول بنیادین می‌دانید آیا این مسئله تناقض و تضاد را به ذهن متبادر نمی‌کند اظهار کرد: در حوزه امروز هم تحول تا حدودی وجود دارد و ایجاد شده اما این تحول بنیادین و ریشه‌ای نیست و ممکن است در کوتاه مدت مشکلات را پاسخ دهد ولی برای درازمدت جوابگو نخواهد بود زیرا حوزه باید در ساختار و نظام خود متحول شود، البته این به معنای کنار گذاشتن کامل نظام درسی و کتب قدیمی نیست بلکه فرایند آن نیاز به بازسازی اساسی دارد.
وی با بیان اینکه برای رهایی از روزمرگی و گرفتار نشدن در دام آن که گاهی مشاهده می‌شود باید به روش‌های نو و جدید رو بیاوریم زیرا با انبوهی از پرسش‌ها روبرو می‌شویم که دیگر با روش‌های کنونی قابل پاسخ دادن به آن‌ها نیستیم تاکید کرد: حوزه متناسب با مسئولیت خود یعنی به عنوان پشتوانه نرم‌افزاری نظام و پاسخگویی به نیازهای جهانی خود را متحول نکرده است و هنوز هم وقتی صحبت از پاسخ به مسایل و نیازها می‌شود، همان نگاه قدیمی را داریم در صورتی که پرسش‌های امروز کاملا از گذشته متفاوت است.
کارآمدی اسلام در حد شعار باقی نماند
مدرس و محقق حوزه برای تبیین بیشتر این موضوع عنوان کرد: در گذشته مردم کشور و جهان پرسش‌های ساده‌ای از حوزه داشتند و پاسخ آن نیز ساده بود اما امروز با حجمی از مکاتب فکری، فلسفی، عقیدتی در دنیای معاصر روبرو هستیم که به صورت سهمگینی فکر و عقاید بشر را تحت تاثیر قرار داده و اسلام را به چالش کشیده البته اسلام مسلما دین برتر الهی تا قیامت است ولی بحث بر سر استفاده روشمند ما از دین است؛ ما اگر می‌گوییم که اسلام راه حل دارد نباید این راه حل در شعار خلاصه شود بلکه باید خودش را در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و علوم انسانی و ... نشان دهد.
ملک‌زاده با تاکید بر اینکه پرسش‌های امروز بشر مانند گذشته جزیی نیست بیان کرد: مردم دنیا و مردم کشور از ما نظام‌سازی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و اخلاقی می‌خواهند و تا ساختار کلان آن صورت‌بندی نشود پاسخ ها هم اساسی نخواهد بود و گرفتار روزمرگی کنونی خواهیم بود.
این محقق و نویسنده حوزه تصریح کرد: بشر امروز در عرصه اقتصادی و صنعتی و ... دستاوردهای بزرگ و غیرقابل انکاری در پرتو نظام کاپیتالیستی داشته و ما اگر به نقد این مکتب فکری و سیاسی می‌پردازیم و آن را نادرست می‌دانیم باید نظام جایگزین آن را هم ارایه دهیم و بگوییم چه چیزی درست است تا این خلا فکری که ایجاد می‌شود با افکار دیگری پر نشود.
مدرس حوزه علمیه گفت: در برنامه‌های توسعه در سال‌هایی که سپری شد اگر توانسته بودیم مدل پیشرفت اسلامی ایرانی را به منصه ظهور برسانیم و آن را پیاده کنیم امروز الگوی عملی وجود داشت وگرنه کشور به علت نبودن مدل بومی متوقف نمی‌شود و بدنه مدیریتی به سمت الگوهای دیگر تجربه شده در دنیا پیش خواهند رفت.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا برای ایجاد تحول در حوزه که حضرتعالی بر نوع بنیادین آن نیز تاکید دارید طرح قابل ارایه‌ای دارید با بیان اینکه درباره نظام آموزشی حوزه دیدگاه‌ها مختلف است افزود: ورودی‌های حوزه باید دو الی سه سال تحت برنامه آموزشی دروس سنتی یعنی ادبیات، منطق، عقاید و احکام و ... قرار بگیرند و بعد از آن تمامی نیروها باید در دو شاخه از یکدیگر جدا شوند.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: کسانی که گرایش علمی تحقیقی و علاقه به این بعد دارند باید وارد شاخه اسلام‌شناسی اجتهادی و کسانی که گرایش تبلیغ و منبر و ... دارند وارد حیطه اسلام‌شناسی نیمه تخصصی و ترویجی شوند تا مهارت‌هایی متناسب با نیاز به آنان داده شود و هر چه زودتر وارد فضای سخنرانی و تبلیغ و فضای مجازی و ... شوند.
ملک‌زاده تصریح کرد: بنابراین آموزش مبانی به میزان زیاد برای این گروه اهمیت ندارد و برای آنان لازم نیست و این افراد می‌توانند در کارهایی مانند ائمه جماعت مساجد، ائمه جمعه، مشاورین سایت‌های مذهبی و مشاوره در ساخت فیلم و تبلیغ و سخنرانی و ... مشغول فعالیت شوند.
طرح 5 مرحله‌ای برای تحول در حوزه
وی ادامه داد: در شاخه اسلام‌شناسی اجتهادی باید دوره اجتهاد را کوتاه کنیم و افراد بتوانند در مدت زمان کوتاهی به این درجه دست یابند البته اجتهاد در این طرح به 5 مرحله تقسیم می‌شود که پائین ترین سطح آن، پنج سال زمان لازم دارد و وظیفه یک روحانی در این سطح کشف معارف الهی به صورت ساده و غیرپیچیده است.
ملک‌زاده در تبیین مراحل دیگر عنوان کرد: در مرحله دوم باید با تغییر در متون درسی تفکر و رویکرد اجتماعی به ذهن طلبه منتقل شود و فرد از فقه فردی به سمت فقه اجتماعی و فقه حکومتی گرایش پیدا کند همچنین در مرحله سوم ذهن افراد رویکرد به سمت فقه مضاف به اجتماعیات مانند فقه الاقتصاد، فقه السیاسة و ... شکل گیرد؛ در مرحله چهارم نیز نظام‌سازی فقهی که میوه آن فقه‌های ناظر به اجتماع است ایجاد می‌شود.
وی افزود: مرحله پنجم مرحله‌ای است که با طی شدن مراحل فوق، شاهد تولید علم اسلامی خواهیم بود البته کار جدی حوزه تا مرحله نظام‌سازی است و مرحله پنجم مرحله مشترک کار میان حوزه و دانشگاه است یعنی دانشگاه باید مسئله طرح کند و حوزه چارچوب و منابع آن را بدهد و در این صورت همکاری میان حوزه و دانشگاه منجر به تولید علم خواهد شد که البته مقوله‌ای زمان بر است.
ایجاد مرکز مطالعات راهبردی
استاد و نویسنده حوزه علمیه تاکید کرد: حوزه علمیه اگر بخواهد به شکل اساسی به نیازها پاسخ دهد باید ساختار آموزشی خود را به این صورت ساماندهی کند و به تبع آن پژوهش‌های حوزه نیز از فردمحوری به پژوهش‌های اجتماع‌محور و از موضوع‌محوری به مسئله‌محور سوق خواهد یافت بنابراین در این صورت مرکزی برای رصد مسایل کنونی کشور در حوزه ضروری است از این رو رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با اعضای شورای عالی بر ایجاد مرکز مطالعات راهبردی در حوزه تاکید فرمودند که مهمترین کار آن، رصد مسایل کنونی بشر معاصر است و در این صورت شاهد خواهیم بود که حوزه امروز با حوزه 300 سال قبل تفاوت دارد.
وی با بیان اینکه انصاف این است که حوزه بعد از انقلاب اسلامی و به ویژه در دو دهه اخیر تحولات سریع و مناسبی داشته است و باید از این تلاش‌ها قدردانی شود گفت: البته این وضع با وضعیت مطلوب خیلی فاصله دارد زیرا تحولات صورت گرفته کوچک و جزیی است و با تحولات کوچک به جایی نخواهیم رسید بنابراین باید یک تحول بنیادین در حوزه ایجاد شود.
روش صدر؛ الگو برای مراجعه به قرآن
وی در پاسخ به این سؤال که جایگاه قرآن در این تحول چیست و چه باید باشد؟ تصریح کرد: روایتی است که فرموده «اِذَا التَبَسَت عَلَیکُمُ الفِتَنُ، کَقِطَعِ الَّیلِ المُظلِمِ فَعَلَیکُم بِالقُرآنِ» اگر همین یک روایت را مد نظر قرار دهیم آیا امروز زمانه و دوره‌ای نیست که شبهات و پرسش ها و فتنه ها از اقصی نقاط عالم متوجه ما شده است البته نوع نگاه به قرآن بسیار مسئله مهمی است و روش پیشنهادی من روش شهید صدر در تفسیر موضوعی ایشان است البته بحث ایشان خام و اولیه است ولی نقطه عزیمت مهمی برای نوع نگاه مورد نیاز امروز به قرآن است.
مترجم تفسیر موضوعی شهیدصدر اظهار کرد: گاهی گله می‌شود که جایگاه قرآن آنطور که باید و شاید در حوزه بالا نیست و برخی فکر می‌کنند وقتی سخن از جایگاه قرآن است یعنی طلاب کم قرآن می‌خوانند و یا در دروس، ارجاعات قرآنی نیست و کم است در حالی که مراد ما این نیست بلکه تغییر در نگرش به قرآن مراد است یعنی باید به این باور برسیم که پرسش‌های اساسی جامعه بشری با ساز و کار علمی برگرفته از قرآن قابل حل است و یکی از نمونه‌های بارز این نوع نگرش، سخنرانی رهبری در رمضان 1353 شمسی در مشهد مقدس است که ایشان طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن را مطرح فرمودند.
ملک زاده بیان کرد: این کتاب دقیقا نگاه ژرف و موثری به قرآن برای رفع نیازهای عصری دارد لذا این گزاره ما که قرآن می تواند پاسخگوی نیازها باشد گزاره تبلیغاتی و پروپاگاندایی نیست و قادریم به صورت مصداقی و در عمل نشان دهیم و الگوی عملی برای بشر ارایه دهیم.
وی با تاکید بر اینکه حوزه مطلوب حوزه‌ای پویا و متناسب با اقتضائات و نیازهای زمان و مکان است افزود: روشن است که برای داشتن حوزه پویا نباید سنت‌های حسنه و میراث گرانسنگ علمی، پژوهشی و آموزشی و اخلاقی گذشته را فراموش کنیم، اما مهم اصل و عصر است یعنی از یک سو اصول و اساس را حفظ کنیم و از سوی دیگر به دوره و زمانه توجه ویژه داشته باشیم.
این استاد حوزه علمیه بیان کرد: حوزه در طول تاریخ متناسب با شرایط زمانی و مکانی و نیازهای هر دوره و عصری پیشرفت و رشد داشته است و در دوره کنونی و به ویژه بعد از انقلاب نیز گام به گام جلوتر رفته است ولی تفاوت امروز با دیروز در این است که روند تحولات در عصر کنونی بسیار پرشتاب و زیاد است ولی روند حوزه در مقایسه با این شتاب، کند است از این رو نیاز است تا حوزه به تحول و رشد و پیشرفت خود شتاب بیشتر و مناسبتری با اقتضائات زمانه ببخشد تا از تحولات دنیا عقب نماند.
ملک‌زاده تاکید کرد: اگر همان سیر گذشته و یا حتی همین سیر امروز را داشته باشیم از تحولات پرشتاب دنیا عقب خواهیم ماند و در آن صورت باید دنباله‌رو تحولات باشیم در حالی که حوزه پویا حوزه‌ای است که همواره یک گام از تحولات نیز جلوتر باشد.
این محقق و نویسنده حوزوی با بیان اینکه تحول امر جدیدی نیست اگرچه نیاز امروز به آن سبب شده تا بیشتر به آن پرداخته شود گفت: لزوم شتاب گرفتن این تحول سبب شده تا بزرگان و در راس آنان رهبری معظم انقلاب اینقدر نسبت به مقوله تحول حساسیت نشان دهند و در فرمایشاتشان دائما بر آن تاکید داشته باشند.
وی در پاسخ به این سؤال که شما از طرفی معتقدید حوزه در مسیر تحول هر چند کم شتاب است و از طرف دیگر نیز آن را نیازمند تحول بنیادین می‌دانید آیا این مسئله تناقض و تضاد را به ذهن متبادر نمی‌کند اظهار کرد: در حوزه امروز هم تحول تا حدودی وجود دارد و ایجاد شده اما این تحول بنیادین و ریشه‌ای نیست و ممکن است در کوتاه مدت مشکلات را پاسخ دهد ولی برای درازمدت جوابگو نخواهد بود زیرا حوزه باید در ساختار و نظام خود متحول شود، البته این به معنای کنار گذاشتن کامل نظام درسی و کتب قدیمی نیست بلکه فرایند آن نیاز به بازسازی اساسی دارد.
وی با بیان اینکه برای رهایی از روزمرگی و گرفتار نشدن در دام آن که گاهی مشاهده می‌شود باید به روش‌های نو و جدید رو بیاوریم زیرا با انبوهی از پرسش‌ها روبرو می‌شویم که دیگر با روش‌های کنونی قابل پاسخ دادن به آن‌ها نیستیم تاکید کرد: حوزه متناسب با مسئولیت خود یعنی به عنوان پشتوانه نرم‌افزاری نظام و پاسخگویی به نیازهای جهانی خود را متحول نکرده است و هنوز هم وقتی صحبت از پاسخ به مسایل و نیازها می‌شود، همان نگاه قدیمی را داریم در صورتی که پرسش‌های امروز کاملا از گذشته متفاوت است.
کارآمدی اسلام در حد شعار باقی نماند
مدرس و محقق حوزه برای تبیین بیشتر این موضوع عنوان کرد: در گذشته مردم کشور و جهان پرسش‌های ساده‌ای از حوزه داشتند و پاسخ آن نیز ساده بود اما امروز با حجمی از مکاتب فکری، فلسفی، عقیدتی در دنیای معاصر روبرو هستیم که به صورت سهمگینی فکر و عقاید بشر را تحت تاثیر قرار داده و اسلام را به چالش کشیده البته اسلام مسلما دین برتر الهی تا قیامت است ولی بحث بر سر استفاده روشمند ما از دین است؛ ما اگر می‌گوییم که اسلام راه حل دارد نباید این راه حل در شعار خلاصه شود بلکه باید خودش را در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و علوم انسانی و ... نشان دهد.
ملک‌زاده با تاکید بر اینکه پرسش‌های امروز بشر مانند گذشته جزیی نیست بیان کرد: مردم دنیا و مردم کشور از ما نظام‌سازی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و اخلاقی می‌خواهند و تا ساختار کلان آن صورت‌بندی نشود پاسخ ها هم اساسی نخواهد بود و گرفتار روزمرگی کنونی خواهیم بود.
این محقق و نویسنده حوزه تصریح کرد: بشر امروز در عرصه اقتصادی و صنعتی و ... دستاوردهای بزرگ و غیرقابل انکاری در پرتو نظام کاپیتالیستی داشته و ما اگر به نقد این مکتب فکری و سیاسی می‌پردازیم و آن را نادرست می‌دانیم باید نظام جایگزین آن را هم ارایه دهیم و بگوییم چه چیزی درست است تا این خلا فکری که ایجاد می‌شود با افکار دیگری پر نشود.
مدرس حوزه علمیه گفت: در برنامه‌های توسعه در سال‌هایی که سپری شد اگر توانسته بودیم مدل پیشرفت اسلامی ایرانی را به منصه ظهور برسانیم و آن را پیاده کنیم امروز الگوی عملی وجود داشت وگرنه کشور به علت نبودن مدل بومی متوقف نمی‌شود و بدنه مدیریتی به سمت الگوهای دیگر تجربه شده در دنیا پیش خواهند رفت.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا برای ایجاد تحول در حوزه که حضرتعالی بر نوع بنیادین آن نیز تاکید دارید طرح قابل ارایه‌ای دارید با بیان اینکه درباره نظام آموزشی حوزه دیدگاه‌ها مختلف است افزود: ورودی‌های حوزه باید دو الی سه سال تحت برنامه آموزشی دروس سنتی یعنی ادبیات، منطق، عقاید و احکام و ... قرار بگیرند و بعد از آن تمامی نیروها باید در دو شاخه از یکدیگر جدا شوند.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: کسانی که گرایش علمی تحقیقی و علاقه به این بعد دارند باید وارد شاخه اسلام‌شناسی اجتهادی و کسانی که گرایش تبلیغ و منبر و ... دارند وارد حیطه اسلام‌شناسی نیمه تخصصی و ترویجی شوند تا مهارت‌هایی متناسب با نیاز به آنان داده شود و هر چه زودتر وارد فضای سخنرانی و تبلیغ و فضای مجازی و ... شوند.
ملک‌زاده تصریح کرد: بنابراین آموزش مبانی به میزان زیاد برای این گروه اهمیت ندارد و برای آنان لازم نیست و این افراد می‌توانند در کارهایی مانند ائمه جماعت مساجد، ائمه جمعه، مشاورین سایت‌های مذهبی و مشاوره در ساخت فیلم و تبلیغ و سخنرانی و ... مشغول فعالیت شوند.
طرح 5 مرحله‌ای برای تحول در حوزه
وی ادامه داد: در شاخه اسلام‌شناسی اجتهادی باید دوره اجتهاد را کوتاه کنیم و افراد بتوانند در مدت زمان کوتاهی به این درجه دست یابند البته اجتهاد در این طرح به 5 مرحله تقسیم می‌شود که پائین ترین سطح آن، پنج سال زمان لازم دارد و وظیفه یک روحانی در این سطح کشف معارف الهی به صورت ساده و غیرپیچیده است.
ملک‌زاده در تبیین مراحل دیگر عنوان کرد: در مرحله دوم باید با تغییر در متون درسی تفکر و رویکرد اجتماعی به ذهن طلبه منتقل شود و فرد از فقه فردی به سمت فقه اجتماعی و فقه حکومتی گرایش پیدا کند همچنین در مرحله سوم ذهن افراد رویکرد به سمت فقه مضاف به اجتماعیات مانند فقه الاقتصاد، فقه السیاسة و ... شکل گیرد؛ در مرحله چهارم نیز نظام‌سازی فقهی که میوه آن فقه‌های ناظر به اجتماع است ایجاد می‌شود.
وی افزود: مرحله پنجم مرحله‌ای است که با طی شدن مراحل فوق، شاهد تولید علم اسلامی خواهیم بود البته کار جدی حوزه تا مرحله نظام‌سازی است و مرحله پنجم مرحله مشترک کار میان حوزه و دانشگاه است یعنی دانشگاه باید مسئله طرح کند و حوزه چارچوب و منابع آن را بدهد و در این صورت همکاری میان حوزه و دانشگاه منجر به تولید علم خواهد شد که البته مقوله‌ای زمان بر است.
ایجاد مرکز مطالعات راهبردی
استاد و نویسنده حوزه علمیه تاکید کرد: حوزه علمیه اگر بخواهد به شکل اساسی به نیازها پاسخ دهد باید ساختار آموزشی خود را به این صورت ساماندهی کند و به تبع آن پژوهش‌های حوزه نیز از فردمحوری به پژوهش‌های اجتماع‌محور و از موضوع‌محوری به مسئله‌محور سوق خواهد یافت بنابراین در این صورت مرکزی برای رصد مسایل کنونی کشور در حوزه ضروری است از این رو رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با اعضای شورای عالی بر ایجاد مرکز مطالعات راهبردی در حوزه تاکید فرمودند که مهمترین کار آن، رصد مسایل کنونی بشر معاصر است و در این صورت شاهد خواهیم بود که حوزه امروز با حوزه 300 سال قبل تفاوت دارد.
وی با بیان اینکه انصاف این است که حوزه بعد از انقلاب اسلامی و به ویژه در دو دهه اخیر تحولات سریع و مناسبی داشته است و باید از این تلاش‌ها قدردانی شود گفت: البته این وضع با وضعیت مطلوب خیلی فاصله دارد زیرا تحولات صورت گرفته کوچک و جزیی است و با تحولات کوچک به جایی نخواهیم رسید بنابراین باید یک تحول بنیادین در حوزه ایجاد شود.
روش صدر؛ الگو برای مراجعه به قرآن
وی در پاسخ به این سؤال که جایگاه قرآن در این تحول چیست و چه باید باشد؟ تصریح کرد: روایتی است که فرموده «اِذَا التَبَسَت عَلَیکُمُ الفِتَنُ، کَقِطَعِ الَّیلِ المُظلِمِ فَعَلَیکُم بِالقُرآنِ» اگر همین یک روایت را مد نظر قرار دهیم آیا امروز زمانه و دوره‌ای نیست که شبهات و پرسش ها و فتنه ها از اقصی نقاط عالم متوجه ما شده است البته نوع نگاه به قرآن بسیار مسئله مهمی است و روش پیشنهادی من روش شهید صدر در تفسیر موضوعی ایشان است البته بحث ایشان خام و اولیه است ولی نقطه عزیمت مهمی برای نوع نگاه مورد نیاز امروز به قرآن است.
مترجم تفسیر موضوعی شهیدصدر اظهار کرد: گاهی گله می‌شود که جایگاه قرآن آنطور که باید و شاید در حوزه بالا نیست و برخی فکر می‌کنند وقتی سخن از جایگاه قرآن است یعنی طلاب کم قرآن می‌خوانند و یا در دروس، ارجاعات قرآنی نیست و کم است در حالی که مراد ما این نیست بلکه تغییر در نگرش به قرآن مراد است یعنی باید به این باور برسیم که پرسش‌های اساسی جامعه بشری با ساز و کار علمی برگرفته از قرآن قابل حل است و یکی از نمونه‌های بارز این نوع نگرش، سخنرانی رهبری در رمضان 1353 شمسی در مشهد مقدس است که ایشان طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن را مطرح فرمودند.
ملک زاده بیان کرد: این کتاب دقیقا نگاه ژرف و موثری به قرآن برای رفع نیازهای عصری دارد لذا این گزاره ما که قرآن می تواند پاسخگوی نیازها باشد گزاره تبلیغاتی و پروپاگاندایی نیست و قادریم به صورت مصداقی و در عمل نشان دهیم و الگوی عملی برای بشر ارایه دهیم.
