نگاهی به نشست علمی «افراط‌گرایی با نگاه فقهی» در کنفرانس مبارزه با افراط‌گرایی
گروه دانشگاه: در نشست علمی فقه و افراط‌گرایی با نگاه فقهی مطرح شد: ریشه افراط‌گرایی تنها از خارج و بیرون نیست، بلکه باید به دورن خود نیز توجه داشته باشیم. اعتدال و میانه‌روی بر اساس آیات قرآنی راهکار مقابله با این پدیده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، روز گذشته، 8 دی ماه، در اولین جلسه علمی کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی و دینی؛ مبارزه با افراط‌گرایی با نگاه فقهی در دانشگاه مذاهب اسلامی و با حضور شرکت‌کنندگان در این کنفرانس مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
براساس این گزارش، این نشست با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قمی، معاون امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری آغاز شد و سپس شرکت‌کنندگان در این نشست به ارائه مقالات خود پرداختند.
تمرکز بر تربیت دینی؛ راهکار مقابله با افراط گرایی
صباح‌محمد نجیب‌البرزنجی، استاد دانشگاه سلیمانیه عراق اولین ارائه‌دهنده در این نشست بود که با موضوع «خشونت، افراط گرایی و تروریسم از نگاه قرآن» سخنرانی کرد و در ارائه خود گفت: اسلام دین علم است نه دین جهل. تنها راه مقابله با گروه های تکفیری رفع جهل است. سخنرانی، اظهارنظر و دیدگاهی که مشکل علمی به خود گیرد، نمی‌توان امید تاثیرپذیری در جوامع اسلامی داشت.
وی افزود: دوری از اختلاف و تعصب یکی از راهکارهای مقابله با افراط‌گرایی است و تمرکز بر تربیت اسلامی و دینی دیگر راهکار است.
اجتهاد در اجتهاد نکنیم
عابدین مومنی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز با ارائه مقاله خود تحت عنوان «اجتهاد در اجتهاد» به موضوع افراط‌گرایی پرداخت و بیان کرد: ریشه افراط‌گرایی تنها از خارج و بیرون نیست بلکه باید به دورن خود نیز توجه داشته باشیم.
وی گفت: نمی‌توان تنها دشمن را عامل دانست. علمای اسلام باید عامل ایجاد افراط‌گرایی را بی‌اثر کنند تا این که دشمنان نتوانند سوءاستفاده کنند و افرا گرایی از جهان اسلام رخت ببندد.
مومنی افزود: خداوند بخشی از دستورات اطاعت از خود را در نص و بخشی دیگر را به عهده خود ما گذاشته است. کسانی را که اظهارنظر می‌کنند، در مورد نظر آن‌ها هم نظر می‌دهیم. ثمره اجتهاد اختلاف است. باید یک اصل را بپذیریم و آن وجود احتلاف در امور اجتهاد است، اینکه حتی در قطعیات هم اختلاف وجود دارد و نباید با اجتهاد کسی را از اجتهاد بازداریم.
اعتدال و میانه‌روی؛ راهکار مقابله با افراطی‌گری
حسن سرباز، استاد دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد سخنران دیگر این نشست علمی بود که در مقاله خود به موضوع «نقش اعتدال در جلوگیری از افراط‌گرایی دینی» پرداخت و گفت: وضعیت کنونی جهان اسلام چشم‌ها را گریان و دل‌ها را خون کرده است، جامعه اسلامی امروزه با بحران‌های بسیاری روبه‌روست و ریشه همه این بحران‌ها در تکفیر، افراط و دوری از اسلام اصیل است و باعث اختلافات و جهل و فساد در جامعه اسلامی شده است که اعتدال و میانه‌روی بر اساس آیات قرآنی راهکار مقابله با این مشکلات است.
آیات جهادی دستمایه گروه‌های تکفیری
زهرا نورالدین، استاد دانشگاه بغداد نیز در این نشست پژوهشی قرآنی درباره گروه‌های افراط‌گرا ارائه داد و در بررسی دیدگاه گروه‌های تندرو گفت: در فهم از قرآن کریم اختلاف بین مسلمانان بسیار است اما آنچه غیر قابل‌قبول است فهم در شناخت نادرست از قرآن است و در نهایت انحراف از آموزه‌های صحیح است. اقدامات جریان‌های تکفیری ناشی از همین انحراف است که تهدیدی جدی برای جهان اسلام است.
مفهوم جزیه در جامعه اسلامی نوین
ناصر عبدالقادر مریوانی، استاد دانشگاه مذاهب اسلامی ایران هم در پژوهشی فقهی مفهوم جزیه در جامعه اسلامی امروزی را مورد بررسی قرار داد.
وی گفت: مفهوم جزیه در قرآن کریم مطرح شده و بارها در تاریخ اسلام سابقه بحث داشته است. این مسئله‌ای است که زمینه‌های بسیاری برای پرسش‌های فقهی مطرح کرده و زمینه سوءاستفاده تکفیری‌ها از این مسئله برای انجام خشونت‌ها و افراط‌گری‌های خود را به وجود آورده است. این در حالی است که اسلام دین رحمت است و مسلمانان را از خشونت باز می‌دارد.
یادآور می‌شود این نشست علمی توسط مولوی‌نذیر احمدسلامی، از علمای برجسته سیستان و بلوچستان و استاد دانشگاه مذاهب اسلامی اداره گردید.
