حمیدرضا طیبی عنوان کرد:
نبود اراده پیشرفت دانش‌بنیان؛ تهدیدی برای توسعه پژوهش
گروه دانشگاه: رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به تهدیدهای پیش روی فعالیت‌های پژوهشی، تاکید کرد: عدم شکل‌گیری اراده پیشرفت دانش‌بنیان در کشور که ریشه‌های داخلی و خارجی دارد، تهدیدی در مسیر توسعه فعالیت‌های پژوهشی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، چهل و هفتمین گردهمایی معاونین پژوهشی سازمان‌ها، پژوهشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها، واحدها و مراکز جهاد دانشگاهی سراسر کشور، امروز چهارشنبه، ۲۷ بهمن‌ماه ۹۵ و با حضور دکتر سیدحمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی، وحید احمدی، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، محمدرضا پورعابدی، معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی، ابطحی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شهید بهشتی و جمعی از معاونین پژوهشی واحدهای جهاد دانشگاهی در سالن همایش‌های جهاد دانشگاهی، آغاز به کار کرد.
در آغاز این گردهمایی، دکتر طیبی با اشاره به ضرورت توجه به نیازهای ملی و یا استانی در توسعه فعالیت‌های پژوهشی و فناوری، اظهار کرد: در حوزه پژوهش و فناوری، اهداف ما این است که همه واحدهای جهاد بر اساس نیازهای ملی و یا قابلیت‌های استانی، فعالیت‌های شاخص پژوهشی و فناورانه، چه به وسیله خودشان و یا همکاری با سایر واحدها، داشته باشند، در رسیدن به این هدف، دو مسیر؛ تهیه برنامه‌های توسعه جهاد دانشگاهی که روشی عرضه‌محور است و همچنین تهیه سند نقشه جهاد در اجرای نقشه جامع علمی کشور را دنبال می‌کنیم.
رئیس جهاد دانشگاهی افزود: اکنون در ایام تهیه برنامه ششم توسعه جهاد هستیم و این برنامه مقارن با تدوین برنامه ششم توسعه کشور است، در این راستا نیاز است از اولویت‌های برنامه‌ای دولت مطلع شویم.
دکتر طیبی یادآور شد: در ضمن برنامه ششم توسعه جهاد، واحدهایی که هنوز موفق به انتخاب زمینه پژوهشی مناسب نشده‌اند، باید طی این برنامه این کار را انجام دهند و نیز در افق ۱۴۰۴ این امر بایستی عملیاتی شود، رئیس و معاون پژوهشی و فناوری در واحدها و مدیر گروه تخصصی و معاون پژوهشی و فناوری در دفتر مرکزی نقش اصلی را در این زمینه ایفا می‌کنند.
وی گفت: تعدد موضوع پژوهشی و فناورانه نباید داشته باشیم، واحدهای پژوهشی موفق جهاد باید معین واحدهای در حال توسعه برای کمک به انتخاب موضوع و تحقق‌پذیری آن در واحد باشند و همه ما نیز باید در تامین منابع برای تحقق اهداف پژوهشی کمک کنیم، از همه روش‌ها نیز باید در تامین منابع استفاده کرد.
دکتر طیبی ادامه داد: به کلیه واحدهای پژوهشی جهاد در برنامه ششم توسعه، ضرورتا تاکید می‌کنم، فعالیت شاخص پژوهشی داشته باشند، البته کمک‌های معاونت پژوهشی و فناوری، باید برای تحقق اهداف پژوهشی در واحدهای در حال توسعه بیشتر باشد، جذب نیروی بورسیه، به‌ویژه بورسیه‌های پژوهش‌محور از جمله فعالیت‌های شاخص این حوزه است.
وی گفت: مسیر دوم برای رسیدن به اهداف، اجرایی شدن سند نقشه جهاد در اجرای نقشه جامع علمی کشور است، زمینه خوبی برای فعالیت‌های پژوهشی فراهم شده است، هدف ما در این سند این است که دولت به ما ماموریت مشخص در زمینه‌های پژوهش، فناوری، آموزش، فرهنگ، کارآفرینی و اشتغال واگذار نماید، مهمترین موضوع در این زمینه نیز داشتن سندی در واگذاری ماموریت بود که این امر خوشبختانه در دوره قبل محقق شد.
رئیس جهاد دانشگاهی اظهار کرد: بحث ما این است که پژوهش باید ماموریت‌محور باشد، سازمانی که برای انجام ماموریت‌ها ایجاد می‌شود، باید کسانی در هیات امنای آن باشند که اجرا شدن ماموریت‌ها را تضمین کنند.
وی ادامه داد: مشکل ما در کشور ایجاد اراده برای انجام یک ماموریت و یا چند ماموریت و تامین منابع برای اجرای آن است، این‌کار به شکل خوبی در حال پیگیری است، متاسفانه در کشور ما برای انجام کاری بزرگ همه مدعی می‌شوند، اما در عمل قادر به اجرا نیستند.
وی با اشاره به سازمان ایریکا تاکید کرد: قصد داریم سازمان همکاری‌های توسعه بین‌المللی جمهوری اسلامی (ایریکا) را با ماموریتی شبیه به جایکای ژاپن، توسعه دهیم و هدف آن نیز انجام فعالیت‌های توسعه‌ای در ارتقا اهداف جامع جمهوری اسلامی ایران است.
دکتر طیبی ادامه داد: مهمترین راه در تحقق اهداف، ایجاد توانمندی‌های اولیه در واحدهای جهاد، سپس ارائه آن به مسئولین واحدهای که توانایی پذیرش مسئولیت‌های بزرگ را دارند، لذا برای ایجاد این توانمندی اولیه ساختار مناسبی در دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی داریم.
وی گفت: از جمله ضرورت‌های واحدهای پژوهشی جهاد، تشکیل گروه‌های پژوهشی و انجام فاز صفر و یک برنامه‌ها، با استفاده منابع معاونت پژوهشی و فناوری است، در این زمینه انتخاب موضوع، مهمترین قدم در تحقق این مسیر است، گروه‌های تخصصی در معاونت پژوهشی مسئولیت بیشتری در تحقق این اهداف دارند، لذا این گروه‌ها باید تقویت شوند.
رئیس جهاد دانشگاهی از تهدیدهای پیش روی فعالیت‌های پژوهشی گفت و تاکید کرد: عدم شکل‌گیری اراده پیشرفت دانش‌بنیان در کشور که ریشه‌های داخلی و خارجی دارد، تهدیدی در مسیر توسعه فعالیت‌های پژوهشی است. تحریم، عدم خودباوری برخی از مدیران، از جمله این تهدیدهاست که فرصت برنامه‌ریزی درست و بلندمدت را از کشور می‌گیرد و عدم کارایی نظام عالی علمی، فناوری و نوآوری هم حاصل همین عدم برنامه‌ریزی درست است.
وی افزود: مقاله‌محور شدن و تدریس زیاد و عدم انتخاب درست زمینه‌های پژوهشی، از دیگر تهدیدهای داخلی است که مانع توسعه فعالیت‌های پژوهشی می‌باشد، تدریس‌ها باید کاملا تخصصی باشد و آئین‌نامه‌های ارتقا اعضای هیات علمی اصلاح شوند.
دکتر طیبی در پایان ضمن تبریک به جهاد دانشگاهی واحد خواجه‌نصیر به مناسبت کسب رتبه در جشنواره خوارزمی امسال، گفت: این ضرورت وجود دارد که معاونت پژوهشی و فناوری جهاد برای تدوین طرح برای شرکت در جشنواره خوارزمی، تدابیری بیاندیشد، برنده شدن نیاز به طی فرآیندهای خاص و روش‌های خاص دارد، همچنین بایستی از تجارب برندگان این جشنواره و اجرای این تجربه‌ها در انجام طرح‌ها بهره برد.
در آغاز این گردهمایی، دکتر طیبی با اشاره به ضرورت توجه به نیازهای ملی و یا استانی در توسعه فعالیت‌های پژوهشی و فناوری، اظهار کرد: در حوزه پژوهش و فناوری، اهداف ما این است که همه واحدهای جهاد بر اساس نیازهای ملی و یا قابلیت‌های استانی، فعالیت‌های شاخص پژوهشی و فناورانه، چه به وسیله خودشان و یا همکاری با سایر واحدها، داشته باشند، در رسیدن به این هدف، دو مسیر؛ تهیه برنامه‌های توسعه جهاد دانشگاهی که روشی عرضه‌محور است و همچنین تهیه سند نقشه جهاد در اجرای نقشه جامع علمی کشور را دنبال می‌کنیم.
رئیس جهاد دانشگاهی افزود: اکنون در ایام تهیه برنامه ششم توسعه جهاد هستیم و این برنامه مقارن با تدوین برنامه ششم توسعه کشور است، در این راستا نیاز است از اولویت‌های برنامه‌ای دولت مطلع شویم.
دکتر طیبی یادآور شد: در ضمن برنامه ششم توسعه جهاد، واحدهایی که هنوز موفق به انتخاب زمینه پژوهشی مناسب نشده‌اند، باید طی این برنامه این کار را انجام دهند و نیز در افق ۱۴۰۴ این امر بایستی عملیاتی شود، رئیس و معاون پژوهشی و فناوری در واحدها و مدیر گروه تخصصی و معاون پژوهشی و فناوری در دفتر مرکزی نقش اصلی را در این زمینه ایفا می‌کنند.
وی گفت: تعدد موضوع پژوهشی و فناورانه نباید داشته باشیم، واحدهای پژوهشی موفق جهاد باید معین واحدهای در حال توسعه برای کمک به انتخاب موضوع و تحقق‌پذیری آن در واحد باشند و همه ما نیز باید در تامین منابع برای تحقق اهداف پژوهشی کمک کنیم، از همه روش‌ها نیز باید در تامین منابع استفاده کرد.
دکتر طیبی ادامه داد: به کلیه واحدهای پژوهشی جهاد در برنامه ششم توسعه، ضرورتا تاکید می‌کنم، فعالیت شاخص پژوهشی داشته باشند، البته کمک‌های معاونت پژوهشی و فناوری، باید برای تحقق اهداف پژوهشی در واحدهای در حال توسعه بیشتر باشد، جذب نیروی بورسیه، به‌ویژه بورسیه‌های پژوهش‌محور از جمله فعالیت‌های شاخص این حوزه است.
وی گفت: مسیر دوم برای رسیدن به اهداف، اجرایی شدن سند نقشه جهاد در اجرای نقشه جامع علمی کشور است، زمینه خوبی برای فعالیت‌های پژوهشی فراهم شده است، هدف ما در این سند این است که دولت به ما ماموریت مشخص در زمینه‌های پژوهش، فناوری، آموزش، فرهنگ، کارآفرینی و اشتغال واگذار نماید، مهمترین موضوع در این زمینه نیز داشتن سندی در واگذاری ماموریت بود که این امر خوشبختانه در دوره قبل محقق شد.
رئیس جهاد دانشگاهی اظهار کرد: بحث ما این است که پژوهش باید ماموریت‌محور باشد، سازمانی که برای انجام ماموریت‌ها ایجاد می‌شود، باید کسانی در هیات امنای آن باشند که اجرا شدن ماموریت‌ها را تضمین کنند.
وی ادامه داد: مشکل ما در کشور ایجاد اراده برای انجام یک ماموریت و یا چند ماموریت و تامین منابع برای اجرای آن است، این‌کار به شکل خوبی در حال پیگیری است، متاسفانه در کشور ما برای انجام کاری بزرگ همه مدعی می‌شوند، اما در عمل قادر به اجرا نیستند.
وی با اشاره به سازمان ایریکا تاکید کرد: قصد داریم سازمان همکاری‌های توسعه بین‌المللی جمهوری اسلامی (ایریکا) را با ماموریتی شبیه به جایکای ژاپن، توسعه دهیم و هدف آن نیز انجام فعالیت‌های توسعه‌ای در ارتقا اهداف جامع جمهوری اسلامی ایران است.
دکتر طیبی ادامه داد: مهمترین راه در تحقق اهداف، ایجاد توانمندی‌های اولیه در واحدهای جهاد، سپس ارائه آن به مسئولین واحدهای که توانایی پذیرش مسئولیت‌های بزرگ را دارند، لذا برای ایجاد این توانمندی اولیه ساختار مناسبی در دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی داریم.
وی گفت: از جمله ضرورت‌های واحدهای پژوهشی جهاد، تشکیل گروه‌های پژوهشی و انجام فاز صفر و یک برنامه‌ها، با استفاده منابع معاونت پژوهشی و فناوری است، در این زمینه انتخاب موضوع، مهمترین قدم در تحقق این مسیر است، گروه‌های تخصصی در معاونت پژوهشی مسئولیت بیشتری در تحقق این اهداف دارند، لذا این گروه‌ها باید تقویت شوند.
رئیس جهاد دانشگاهی از تهدیدهای پیش روی فعالیت‌های پژوهشی گفت و تاکید کرد: عدم شکل‌گیری اراده پیشرفت دانش‌بنیان در کشور که ریشه‌های داخلی و خارجی دارد، تهدیدی در مسیر توسعه فعالیت‌های پژوهشی است. تحریم، عدم خودباوری برخی از مدیران، از جمله این تهدیدهاست که فرصت برنامه‌ریزی درست و بلندمدت را از کشور می‌گیرد و عدم کارایی نظام عالی علمی، فناوری و نوآوری هم حاصل همین عدم برنامه‌ریزی درست است.
وی افزود: مقاله‌محور شدن و تدریس زیاد و عدم انتخاب درست زمینه‌های پژوهشی، از دیگر تهدیدهای داخلی است که مانع توسعه فعالیت‌های پژوهشی می‌باشد، تدریس‌ها باید کاملا تخصصی باشد و آئین‌نامه‌های ارتقا اعضای هیات علمی اصلاح شوند.
دکتر طیبی در پایان ضمن تبریک به جهاد دانشگاهی واحد خواجه‌نصیر به مناسبت کسب رتبه در جشنواره خوارزمی امسال، گفت: این ضرورت وجود دارد که معاونت پژوهشی و فناوری جهاد برای تدوین طرح برای شرکت در جشنواره خوارزمی، تدابیری بیاندیشد، برنده شدن نیاز به طی فرآیندهای خاص و روش‌های خاص دارد، همچنین بایستی از تجارب برندگان این جشنواره و اجرای این تجربه‌ها در انجام طرح‌ها بهره برد.
